Freyr - 01.06.2002, Blaðsíða 6

veigamiklum könnunum þar sem
Qölda spuminga er safnað saman,
ekki endilega öllum um sama
efnið. Könnunin fer fram í nokk-
um tíma til að gefa sem áreiðan-
legasta niðurstöðu. Raunvemleg
neytendakönnun er mæling á sölu
ákveðinnar vöru og til er fjöldi
fyrirtækja sem tekur að sér slíkar
kannanir.
I báðum þessum tilvikum er
mikilvægt að skilja á milli skyndi-
svara og ígmndaðra svara við
spumingunum. Eins skiptir máli
hvemig spumingin er orðuð. Ein
spuming frá könnun í löndum
Evrópusambandsins árið 1999 um
hvort viðkomandi vildi koma ein-
hveiju á ffamfæri er varðaði kjöt
þá dagana vakti einungis viðbrögð
hjá um 11% þeirra sem leitað var
svars hjá. Viðbrögðin vom
varðandi kúariðu sem fór þá víða
um Evrópulönd. Alhæfingar, þar
sem fólk svarar játandi eða neitan-
di varðandi eitthvað ákveðið, skila
meiri undirtektum. Dæmi um
slíkt er þegar fólk er beðið um að
segja hvort það liti hormónagjöf
jákvæðu auga, hvort það hugsi um
dýravelferð þegar það gerir kjöt-
innkaup o.fl. Þá skiptir líka miklu
máli að skilja á milli staðhæfinga
og aðgerða. Margir neytendur
halda sig á staðhæfingastiginu og
halda ffarn einhveiju sem þeir
síðan standa sig ekki við þegar til
kastanna kemur. Til dæmis sýndu
margir neytendur neikvæð
viðbrögð við gin- og klaufaveikin-
ni og fjöldaniðurskurði henni
tengdri en keyptu samt kjöt eins
og venjulega.
Þegar búið er að greina og
meta viðhorf neytandans og það
talið hafa áhrif á innkaup hans er
um tvo kosti að velja. Annað
hvort mætir iðnaðurinn vænting-
um neytandans eða þá að neyt-
andanum er gerð grein fyrir hvað
liggi að baki framleiðslunni til að
auka meðvitund hans um við-
komandi mál og komast þannig
hjá ranghugmyndum.
Neysla
Lambakjötsneyslan er mest í
Frakklandi, Bretlandi, Spáni og
Grikklandi og þar er neysla geita-
kjöts einnig mest. Neyslan virð-
ist ekki vera á neinu undanhaldi,
þrátt fyrir hátt verð í verslunum á
Frakklandsmarkaði í kjölfar kúa-
riðunnar. Slíkt getur þó hæglega
skemmt fyrir neyslu í framtíð-
inni.
I samanburði við nautakjöt hef-
ur lambakjötið nokkuð haldið
ímynd sinni undanfarin 25 ár.
Ahyggjur Evrópusambandsins
vegna kúariðunnar hafa þó sáð
efa í hugum einhverra neytenda
sem getur hæglega haft neikvæð
áhrif á ímyndina. Lambakjötið er
með tiltölulega lítinn hlut alls
kjötmarkaðar í Evrópu þar sem
svínakjöt er allsráðandi. A und-
anfömum 25 ámm hefur útsölu-
verð kjöts farið lækkandi og í
hinu mikla samkeppnisumhverfi
er lambakjötið þar engin undan-
tekning. Neytendur lambakjöts
em þrátt fyrir allt tryggir en
neyslan er mun minni hjá yngri
aldurshópunum en þeim eldri og
er ástæða til að hafa áhyggjur af
því þegar horft er til ffamtíðar.
Innan Evrópusambandsins má
ætla að ástand lambakjötsmark-
aðarins sé nokkuð stöðugt þegar
horft er fram á við. Neyslan hef-
ur örlítið fallið en það hefur
framleiðslan gert jafnframt. Hins
vegar má hvergi slaka á því að í
Bretlandi er um 70% neyslunnar
meðal aldurshópsins sem er 45
ára og eldri og yfir 50% kjötsins
er selt í formi ofnsteika.
Aðgerðir til að halda velli
Til em margar aðgerðir sem
stuðla að því að hámarka hagnað
markaðarins. Fyrst og ffemst
verður sauðfjárffamleiðslan að
vera eins hagkvæm og tæknilega
er unnt svo að hún verði sam-
keppnishæf við aðrar búgreinar.
Algengasta aðferðin til að
halda í við vaxandi markaði eða
jafnvel að hindra að hann fari
niður á við er að nota almenna,
neytendavæna markaðsvæðingu
og tengja hana vömþróun. Þetta
er gert í Bretlandi þar sem ákveð-
in nefnd, er lætur sig varða kjöt
og skepnuhald, MLC*, notar fjöl-
miðlaauglýsingar (útvarp og
sjónvarp) og röð markaðsaðgerða
til að ná athygli ungra neytenda á
bresku lambakjöti. Margar hug-
myndir em jafnframt styrktar til
að hvetja framleiðendur til að
þróa nýjar vömr úr lambakjöti.
Þær þurfa að vera einfaldar og
þægilegar í undirbúningi og
framreiðslu með það að mark-
miði að geta keppt í hinu sí-
breytilega neysluumhverfi. Öll
markaðsvæðing, sem er ffam-
kvæmd af þessari nefnd, MLC,
byggir á vel ígmnduðum neyt-
endakönnunum.
Neytendur horfa einkum til þrig-
gja atriða er varða kjöt og þá
sérstaklega lambakjötið. Fyrst
velta þeir fyrir sér hvort lamba-
kjötið sé raunhæfur kostur fyrir þá,
fjölskyldur þeirra og lífsstíl. Sé
svo þá þarf næst að fullvissa ney-
tenduma um að kjötið sé gott fyrir
þá og að það fylgi ömggu ffam-
leiðsluferli. Að lokum er komið
að því að huga að því hvemig
lambakjötinu er stillt ffam fyrir
neytendur. Það þarf að vera til í
búðinni (hjá slátraranum, í sérver-
sluninni eða í stórmarkaðinum) á
því formi sem er auðvelt og fljót-
legt að matbúa og hentar þar með
fyrir nútíma lífsstíl neytendanna.
Með þessi atriði í huga þarf að
sinna neytendum út ffá þremur
sjónarhomum; því huglæga, því
raunhæfa og því einfalda.
í Bretlandi heför verið unnið
markvisst að því að auka sölu
I 6 - Freyr 5/2002