Freyr - 01.06.2002, Side 8

Ráðunautafundur 2002
Sauðfláirækt í Breflandl,
staða ng framtíðarhorfur
Inngangur
Sauðijárrækt er mikilvæg bú-
grein í Bretlandi, einkum í hinum
strjálli byggðum landsins.
Akveðin hefð er fyrir framleiðsl-
unni þar sem lömbin fæðast
gjaman í fjalla- og hálendis-
byggðum og er rétt rúmur helm-
ingur lífdýra íjárstofnsins á þeim
svæðum. Þegar lömbin stækka
fara fram viðskipti með þau milli
bænda, þau fjarlægjast sín upp-
haflegu heimkynni og færast nið-
ur á láglendið. Þannig kemur
stór hluti sláturfjárins, 66%, frá
láglendisbyggðunum. Kinda-
kjötsafurðir á innanlandsmarkaði
á árinu 2000 námu 391 þúsund
tonnum, að verðmæti 1,7 mill-
jarðar punda. Útflutningur fjár á
fæti er mikill og em Bretar í öðm
sæti á eftir Nýsjálendingum hvað
þetta varðar. Kjötútflutningur er
líka nokkur. Þrátt fyrir samdrátt í
útflutningi sauðfjárafuröa síðustu
ár má ætla að um 30% tekna
bænda komi frá honum.
Sauðfjármarkaðurinn í heild
sinni fyrir árið 2000 taldi rúma
19 milljón gripi. Verðmæti af-
urðanna nam um 64% af heildar-
tekjunum, hin 36% komu frá
hinu flókna styrkjakerfi. Afurðir
seldar á innanlandsmarkaði fara
einkum tvær leiðir; til smásala
(verslanakeðjur, slátrarar) og til
fyrirtækja sem matbúa sjálf og
bjóða fólki upp á tilbúinn mat.
eftir
David Croston,
forstöðumann
sauðfjársviðs
hjá Kjöt- og
búfjárræktar-
ráðinu MLC,
í Bretlandi
Utanaðkomandi þættir
SEM HAFA ÁHRIF Á
SAUÐFJÁRFRAMLEIÐSLUNA
Gullár landbúnaðarins í Bret-
landi vom í upphafi síðasta ára-
tugar, um og upp úr 1990. Síð-
an hafa margir þættir, með sam-
verkandi áhrif, haft neikvæð
áhrif á afkomuna, sérstaklega í
tengslum við allt sem snertir
búfé og búfjárhald. Árið 1996
kom kúariðan upp og upp úr því
lækkaði virði pundsins, efha-
hagsmál í heiminum vom ekki
upp á marga fiska og kjötmark-
aðir víða í Evrópu yfirfullir. í
ársbyrjun 2001 hafði verið vot-
viðrasamt um skeið og óhagstætt
landbúnaði, markaðsverð ekki
verið lægri í áratugi og gin- og
klaufaveikin breiddist út víða
um landið. Þá var ljóst að kerf-
isbreytinga væri þörf um allan
ferilinn, frá framleiðanda til
neytanda.
Tekjur bænda
Fjöldi sláturfjár er fluttur út frá Bretlandi til meginlands Evrópu. Einnig er
flutt kynbótafé til ýmissa landa. Myndin sýnir Ueyn kynbótaær sem verió er
að hleypa af fjárflutningabíl I Frakklandi. Lleyn féð er frjósamt láglendisfé
frá Lleyn skaga I Norður-Wales.
A árinu 1995 vom tekjur
breskra bænda í hámarki en
lækkuðu síðan hratt. í áranna rás
hafa tekjumar verið sveiflu-
| 8 - Freyr 5/2002