Litli Bergþór - 01.12.1988, Blaðsíða 43
Hástökkssúlur voru sumsstaðar, en
stokkið yfir band á æfingum.
Þessar íþróttaæfingar voru fyrst í stað
vegna þátttöku félagsmanna í Héraðsmóti
Skarphéðins, sem alltaf fór fram í
Þjórsártúni á þessum árum, en síðar komu
mótin milli nágrannafélaganna Umf.
Hvatar og Umf. Bisk.og síðar Umf.
Laugdæla. Á þessum árum átti Umf.
Bisk. alltaf einhverja þátttakendur í
frjálsíþróttakeppninni í Þjórsártúni og
mjög oft í Skjaldarglímunni, sem jafnan
var hápunktur héraðsmótsins.
Ég minnist þess að oft ræddu
félagamir um að byggja þyrfti íþróttavöll
í Tungunum og var þá rætt um
Fljótlega eftir að Umf. Bisk. var
stofnað byrjuðu félagamir að kaupa
bækur og lána þær síðan á milli bæja.
Myndaðist þannig smám saman vísir að
bókasafni, sem var varðveitt fyrst að
Vatnsleysu en eflir að Þinghúsið var
byggt þá fluttist það þangað. Aðstaðan í
Þinghúsinu var mjög erfið, herbergið
aðeins um 7 fermetrar og húsið var
auðvitað óupphitað.
Þama vom þær bækur sem safnið
eignaðist, þar til séra Guðmundur Óli tók
að sér safnið og flutti það að Torfastöðum
fyrir 1960 og var það þar til það var flutt í
Aratungu 1962. Þá voru í safninu milli
600 og 700 bækur en flestar þeirra voru
gamlar.
Eftir að safnið var flutt í Aratungu,
þar sem það fékk 70 ferm. húsnæði þá
smájókst bókakostur þess en þó var
fjársvelti svo mikið að fyrstu árin þar hélt
það rétt í horfinu, þangað til nýju
bókasafnslögin tóku gildi um 1970.
Bókasafnsverðir frá því að safnið
kom í Aratungu hafa verið þessir:
Guðmundur Ingimarsson, Eiríkur
Sæland, Sigurjón Kristinsson, Þuríður
Sigurðardóttir, Guðni Olgeirsson og Jón
ÞórÞórólfsson. Safnið missti helminginn
af húsnæði sínu þegar Umf. Bisk. og
Kvenfélag Biskupstungna fengu aðstöðu
í húsrými þess og þannig er ástatt núna að
safnið hefur aðeins 35 ferm. húsrými.
Á þessu tímabil frá því að það kom í
............................
staðsetningu við samkomuhús félagsins á
Vatnsleysu, en þó miklu fremur í
Reykholú, en þar var heitt vatn og þegar
komin lítil sundlaug við bamaskólann.
Allnokkur íþróttaaðstaða var komin við
íþróttaskóla Sigurðar Greipssonar í
Haukadal á þessum tíma og þar hafði m.a.
verið haldið Landsmót Umf.í. árið 1940
en ekki minnist ég þess að rædd væri
iþróttavallargerð þar. Sennilega hefur
mönnum ekki þótt sú staðsetning góð,
fremur horft til þess að hafa hana nærri
miðri sveit, sem og síðar varð, þ.e.a.s. í
Reykholti. Vegalengdir í samgöngum
skiptu oft meira máli í þá daga en nú gerist
og urðu stundum tilefni til ágreinings
Aratungu hefur verið lögð mikil vinna í að
skrá allt safnið og koma því fyrir en það er
fyrirsjáanlegt að það þarf að huga að
framtíðarsessi þess. Eftir að hafa kynnt
mér fyrirkomulag safna töluvert sýnist
mér það vera bestu framtíðarlausnina að
því sé sköpuð aðstaða í nýja skólanum
með sér inngangi og að því verði aldrei
blandað saman við skólabókasafnið.
Það eru margir kostir, sem mæla með
þessu, svo sem að einn og sami maðurinn
gæti hugsanlega séð um bæði söfnin. Það
mundi fá betri aðbúnað í skólanum undir
faglegri stjóm. Þegar til lengri tíma er litið
mundi safnið njótagóðs af sambýlinu, svo
sem með fleiri opnunartímum á viku.
En meðan er beðið eftir að
bókasafnið komist á varanlegan stað þarf
að bæta aðstöðu þess í Aratungu. Það þarf
að gera það með því að það fái fyrra
húsrými, sem það missti og að auka innbú
þess að verulegu leyti. Það er ekki hægt
nema að það fái aukin peningaráð til þess
að kaupa fleiri hillur og annað innbú sem
tilheyrir safninu. Þetta er ógerlegt með því
fé, sem hreppurinn greiðir til safnsins og
væri það verðugt verkefni fyrir
Ungmennafélagið að standa fyrir veglegu
átaki úl að gera safnið að vinalegum stað,
þar sem fólkið myndi hitta sveitungana í
ró og næði.
Safnið hefur alllaf verið skráð sem
eign Umf. Bisk. og vil ég endilega mæla
með því að svo megi vera áfram, því að
innan sveita um staðsetningu á
mannvirkjum til íþrótta-og félagsstarfs.
Eftir þessa sundurlausu upprifjun
mína frá æskuárum í Biskupstungum, er
mér margt fleira í huga sem of langt yrði
að telja hér. Þessari sveit á ég meira að
þakka en rúmast gæú í einni blaðagrein,
en það er önnur saga, sem bíður betri tíma.
Ungmennafélagi Biskupstungna
óska ég til hamingju með 80 ára afmælið,
um leið og ég þakka félagsmönnum þeirra
mikla starf og uppbyggingu í gegnum
árin, ekki síst á stórbættri fþrótta- og
félagsaðstöðu. Sveitarstjóm á hér líka
stóran hlut að máli, sem vert er að þakka.
Að endingu óska ég Biskups-
tungnamönnum öllum til hamingju með
blað Ungmennafélagsins “Litla-
Bergþór”, sem er menningarlegur miðill
og til fyrirmyndar um efnisval og frágang
í blaðaútgáfu ungmennafélaganna á
sambandssvæði H.S.K. og þótt víðar væri
leitað.
Eiríkur Sæland
meðan svo er ýtir það undir
ábyrgðartilfinningu unga fólksins í
sveitinni að safnið blómgist og fari ekki í
niðumíðslu, því þó að aðrir fjölmiðlar
sæki sífellt á, verður hið ritaða orð
vonandi alltaf það mikilverðasta, einkum
í varðveislu orðsins. Það sem við höfum
ritað á bók er alltaf úl staðar og auðvelt að
fletta þvf upp aftur og aftur, ef með þarf,
en því er ekki að heilsa með aðra
fjölmiðla.
Af reynslu minni á safninu hef ég
komist að raun um, að það er ekki hægt að
kaupa til safnsins nema þær bækur sem
em aðallega lesnar af fólkinu í sveitinni og
því verður það ekki nema til alþreyingar,
því að svona lítið safn ræður ekki við kaup
á öðrum bókmenntum. Það fólk sem þarf
aðrar bókmenntir en bjóðast í safninu þarf
því að hafa fyrir því að fá þær á safninu á
Selfossi.
....................................
BókgMfuM
Eiríkur Sæland
Litli Bergþór
43