Verktækni - 15.08.1991, Qupperneq 30

Verktækni - 15.08.1991, Qupperneq 30
Nesjavallavirkjun. (Mynd: Kristján Einarsson) En í frumvarpi til fjárlaga fyrir næsta ár er ekki neitt framlag eyrnamerkt því verkefni. Hvernig stendur á því? „Við erum með almennar fjárveit- ingar til rannsókna og þróunarstarfs í orkumálum. Ég tel það miklu heppi- legra. Við erum með verulega fjárveit- ingu í gildandi fjárlögum sem er beint merkt vetnisrannsóknum. Það er bara annað form á fjárveitingarbeiðnunum fyrir næsta ár. Ég býst við því að vetnisverkefni muni taka býsna langan tíma. Þær rannsóknir, sem unnið hefur verið að, og undirbúningsvinna, eru skammt á veg komnar í öðrum löndum. Við höf- um ekki bolmagn til þess á íslandi að standa undir grundvallarrannsóknum á þessu sviði. Það sem við þurfum fyrst og fremst að gera er að reyna að fylgj' ast með rannsóknum og reyna að halda fram hlut Islands, sem bugsan- legri framleiðslustöð vetnis sem orku- bera, verði það talið hagkvæmt af þeim sem ráða yfir nægilega miklu fjármagni til að geta gert það að veru- leika. Enn sem komið er er þó framleiðsla vetnis með rafgreiningu ekki sam- keppnisfær við vetnisframleiðslu á annan hátt þótt sú tíð kunni að renna upp. En rafgreiningaraðferðin er miklu hreinni frá sjónarmiði umhverf- isverndar en aðrar leiðir og við þá staðreynd bindum við vonir okkar. Ég lít á framleiðslu vetnis sem framtíðar- mál en ekki aðkallandi úrlausnar- efni.“ AUKIN SAMKEPPNI ORKUF YRIRT ÆKJ A — Ríkisstjómin boðar einkavæð- ingu í auknum mæli. í starfsáætlun- inni er talað um að breyta Rafmagns- veitum ríkisins í hlutafélag og auka samkeppni orkufyrirtækja. Hvert er markmiðið? „Skipulagsmál Rafmagnsveitu rfkis- ins hafa lengi verið til umræðu. Það er sagt berum orðum í hinni hvítu bók ríkisstjórnarinnar um velferð á varan- legum grunni að Rafmagnsveitunum verði breytt í hlutafélagsform. I fram- haldi af því munum við kanna mögu- leikana á því að selja hlutafé til sveit- arfélaga og annarra aðila. Ég held að þetta sé mjög heppileg leið. Menn hafa yfirleitt verið að reyna að ákveða nákvæmlega fyrirfram hvernig skipu- lagsform þeir vilja hafa á orkuveitust- arfseminni fremur en að treysta á hið sveigjanlega form hlutafélagsrekstrar. Með því kemur í ljós hvort orkuveitur á vegum sveitarfélaga eða sveitarfé- lögin sjálf vilji gerast hluthafar í Raf- magnsveitunum og fá þá ítök og áhrif í stjórn þeirra og varðandi framkvæmd- ir á vegum þess í krafti atkvæða. Þetta tel ég þarft að reyna. Verið er að semja lagafrumvarp um Rarik sem ég geri ráð fyrir að verði lagt fram á Alþingi í vetur. Um aðra þætti orkukerfisins eru mál skemur fram gengin. Ég mun láta kanna kosti þess og galla að minnka eignarhlut opinberra aðila í Landsvir- kjun, sérstaklega ríkisins og þeirra tveggja sveitarfélaga sem þar eiga nú hluti, og gefa landshlutunum kost á að eignast hlut í fyrirtækinu. Mér finnst líka ástæða til að reyna að greina orkuvinnslu Landsvirkjunar vegna stóriðju frá orkuvinnslu til almenn- ingsveitna. I framtíðinni, sérstaklega ef orkuflutningur um sæstreng verður að veruleika, tel ég að þörf verði fyrir alveg nýtt skipulagsform — hugsan- lega að mynduð verði sérstök félög um þann þátt orkuvinnslunnar. En það er auðvitað mjög mikilvægt að gæta þess að þeir þættir í orkubúskapnum, sem hafa í sér fólgna náttúrulega einokun- araðstöðu, verði ekki aflaentir einka- aðilum sem geti án eftirlits valsað með þá eins og þeim sýnist á kostnað neyt- enda. Við höfum hins vegar ekki gefið þeim möguleikum nægjanlegan gaum sem felast í því að leyfa meiri sam- keppni í orkuvinnslunni. Þetta er leið sem hefur verið farin í nálægum lönd- um og við munum kanna það mjög vandlega á næstunni hvort það myndi henta hér á landi. Auðvitað er það líka rétt að íslenski markaðurinn er ekki stærri en svo að ef kostir stór- rekstrar eiga að fá að njóta sín þá má ekki skipta þessu upp í tóma skipti- mynt. Það er að mörgu að hyggja í þessum efnum.“ LÖGGJÖF SKORTIR UM EIGNARHALD Á ORKULINDUM — Nú gilda strangar reglur um það hvort menn geti virkjað hjá sér bæjar- lækinn eða borað eftir heitu vatni > túninu heima. Er ekki ástæða til að veita mönnum meira frelsi á þessu sviði þannig að þeir geti selt hverjuna sem hafa vill þá orku sem þeir virkja? „Jú, ég tel það skynsamlegt. En til þess þarf að finna skipulag sem gerir það að verkum að þeir, sem framleiða orku inn á hugsanlega sameiginlegr 30 VERKTÆKNI

x

Verktækni

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Verktækni
https://timarit.is/publication/900

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.