Tónlistin - 01.06.1946, Side 9

Tónlistin - 01.06.1946, Side 9
TÓNLISTIN 7 staklingsbundinnar skynjunar, létt á persónulegu hugsæi tónvitundar sinnar, þá staldrar liann ögn við, ihugar farna leið og sér, að hann á ógoldinn skatt til forfeðranna; þeirra andi vaknar með honum. Og liann knýr á luktar dyr fornhvggj- unnar og leysir úr álagaham hina steinrunnu söngvabrúði Breiða- fjarðar, sem síðast hafði tjaldað hekk Eggerts Ólafssonar í votri vör hinnar hinztu siglingar. Hér verða þáttaskipti í lifi Sigvalda. Hann kveður sér hljóðs á sérstæðu tón- máli, sem bærist af hjartaslögum þess, sem hezt hefir verið hugsað á íslandi. Slik verðmæti verða aldr- ei metin til fulls. Þau eru hrot af okkar eigin lifsþrá og leyndustu til- finningu, þau leiða okkur fyrir hug- arsjónir, í hverju það sé fólgið að vera íslendingur og eru því sann- kölluð leiðarljós á hættunnar tim- um, er þjóðerni okkar stafar ógn af aðsteðjandi upplausnaráhrifum, allskonar eftiröpunarsýki og útlend- ingadekri. Og i beinu framhaldi af nýrri dögun og áskorun til á- taka hljómar enn í eyrum okkar: Vek-at eg yður at víni né at vifs rúnum, heldr vek eg yður at hörðum Hildar leiki! Sigvalda Kaldalóns var tónlist annað en innantómt eyrnagaman; því að hlutverk hennar er ekki fal- ið í ærslafullum drykkjuvisum og innihaldssnauðum mansöngvum. Hún er tákn þess æðsta og bezta, er með manninum býr, sett fram á sérstæðan hátt þjóðbundinnar hugsunar. Það er ekki nóg að glingra við tóna, sem af tilviljun berast eyra okkar eða fingurgóm í sumbli eða svanna hóp, heldur verður eðlisgró- in tilfinning, studd af skynsamlegri íhugun, að visa okkur á rétta leið, svo að hinn „harði [Hildar]leikur“ skili okkur skírðum og endurnærð- um í höfn sigurvissu og sjálfstæðis. Að loknu ævistarfi Sigvalda Kalda- lóns, þökkum við honum þann ríkulega skerf, sem hann hefir fram borið þjóð sinni til handa; og fram- tíðin mun hefja nafn hans til þess staðar, þar sem saman standa allir þeir synir íslenzkrar alþýðu, er heil- ir voru í hugsun og hreinir i hjarta. Hallgrimur Helgason. Slæm meðferð Einhverju sinni var efnt til Schu- b e r t-hljómleika i smábæ einum i Aust- ur-Prússlandi, Schirwindt. Allt x einu birtist á söngpallinum lögregluþjónn með hund í bandi. Skelfing grípur um sig nxeðal áhorfenda, Hástöfum er spurt: „Hvað er á seiði? Hverju sætir þetta?“ — „No-ja, — mér hefir verið sagt, að hér væri verið að misþyrma einhverjum Schubert ...." Symfónían og steinseljan Á hljómleikum i gömlu konserthöll- inni Gewandhaus í Leipzig sátu tvær rosknar konur og töluðu ákaft saman um matartilbúing meðan verið var að flytja symfóníu Haydns í G-dúr með trumbu- slögunum, sem þær ótal sinnum höfðu hlustað á. Mitt inn í hina skyndilegu þögn á eftir gabbendi'num bárust um all- an salinn þessi skáldlegu vísdómsorð: „Ég sýð hana með steinselju." Spilaðu ávallt eins og hlýddi meistari á þig. Schumann.

x

Tónlistin

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tónlistin
https://timarit.is/publication/922

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.