Bændablaðið - 18.12.2007, Blaðsíða 18

Bændablaðið | Þriðjudagur 18. desember 20071
Skriðan í Vaðbrekku
Hólaútgáfan hefur á liðnum árum gefið út gamansögur af ýmsum
starfsstéttum sem Guðjón Ingi Eiríksson forleggjari hefur safn-
að saman. Í ár heitir safnið hins vegar Íslenskar gamansögur I og
þar er að finna sögur af ýmsu fólki, ungu sem öldnu, skipt niður í
nokkra bálka. Einn bálkurinn heitir Vaðbrekkumenn og segir þar
af Aðalsteini Jónssyni og Ingibjörgu Jónsdóttur og niðjum þeirra,
en þeir eru margir þjóðþekktir, svo sem hagyrðingarnir Ragnar
Ingi og Hákon Aðalsteinssynir. Síðasta sagan í bálkinum er af ætt-
föðurnum sjálfum og er svohljóðandi:
Þegar Aðalsteinn á Vaðbrekku var kominn á efri ár var hann ein­hverju sinni sendur suður til Reykjavíkur og lagður þar inn á
sjúkrahús. Vistin á sjúkrahúsinu hófst með því, eins og venja er, að
tekin var skýrsla af sjúklingnum. Var hann spurður spjörunum úr og
meðal annars látinn rekja sjúkrasögu sína og tilgreina eitt og annað
sem heilbrigðisstéttum þótti vissara að hafa heimildir um áður en haf­
ist yrði handa við að lækna manninn. Líklega hefur Aðalsteini þótt
skýrslutakan heldur tilþrifalítil og eintóna. Svo mikið er víst að þegar
þar kom að hjúkrunarkonan spurði hann hvað hann ætti mörg börn leit
hann á hana hátíðlegur í bragði og svaraði:
„Ég eignaðist tíu börn,“ sagði hann. „Það var reglulega skemmtilegt
meðan á því stóð og ég meinti ekki með því annað en gott eitt. Þessi
börn mín voru líka bráðskemmtileg, sérstaklega meðan þau voru lítil.“
Hér þagnaði hann augnablik. Það kom fát á hjúkrunarkonuna við
þetta óvænta inngrip gamla mannsins og hún var ekki alveg viss um
hvernig hún ætti að halda áfram. En það var bara alls ekki komið að
henni. Aðalsteinn hafði ekki lokið máli sínu:
„Þá óraði mig ekki fyrir því hvaða afleiðingar þetta átti eftir að
hafa,“ sagði hann. „En svo fór allt af stað. Fyrr en varði fóru þessi börn
mín að eiga börn í öllum landshlutum, jafnvel í útlöndum, og ég er
löngu búinn að missa tölu á barnabörnunum.“
Hann leit alvarlegur framan í hjúkrunarkonuna, sem horfði á hann
stóreyg og opinmynnt, og hélt áfram:
„En þetta er nú ekkert hjá öðru meira. Hvað heldurðu að hafi gerst
næst? Nú eru þessi barnabörn mín farin að hlaða niður börnum, út um
allt.“
Hér reis Aðalsteinn upp við dogg og hvessti augun á viðmælanda
sinn:
„Og ég get alveg látið þig vita það,“ lauk hann máli sínu, „að ég er
ekki orðinn neitt sérlega hress með það að hafa hleypt þessari skriðu
af stað.“
Þórunn Sveinbjarnardóttir um-
hverfisráðherra sagði á Alþingi
í svarræðu sinni við fyrirspurn
frá Siv Friðleifsdóttur um kort-
lagningu vegarslóða á hálendinu
að Landmælingar Íslands hefðu
unnið að því í samvinnu við
Vegagerð ríkisins í þónokkur ár
að kortleggja vegarslóða í land-
inu. Þetta væri auðvitað gríð-
arlega stórt verkefni en vinnunni
hefði miðað nokkuð vel áfram. Í
upphafi þessa árs höfðu um 22
þúsund kílómetrar verið mældir
og settir inn á landupplýsinga-
kerfi stofnunarinnar og núna í
nóvembermánuði eru kílómetr-
arnir orðnir 25 þúsund.
,,Landmælingar Íslands gerðu
fyrr á þessu ári samning við
Ferðaklúbbinn 4x4 um að GPS­
mæla fleiri slóða og fá aðgang að
gögnum sem félagar ferðaklúbbs­
ins höfðu aflað í gegnum tíðina.
Þar með bættust við 4 þúsund
kílómetrar í þennan gagnagrunn.
Nú er svo komið að vegslóðar á
hálendinu og Suðvesturlandi hafa
nánast allir verið kortlagðir. Aðrir
hlutar landsins eru langt komn­
ir og talið er að enn eigi eftir að
kortleggja einhver þúsund kíló­
metra til viðbótar,“ sagði Þórunn.
Hún sagði að eins og fram hefði
komið væri kortlagning forsenda
þess að hægt yrði með markviss­
um hætti að taka á því alvarlega
vandamáli sem utanvegaakst­
ur væri. Þeir slóðar sem nú hafa
verið kortlagðir verða flokkaðir
og skilgreindir og ákvörðun tekin
um hverjum eigi að loka fyrir
umferð og hverjir geti verið opnir
tímabundið eða eftir atvikum eins
og færð um þá leyfir. Þessi vinna
þarf að fara fram í samráði við
heimamenn með hliðsjón af land­
nýtingu svæðisins, náttúruvernd
og útivist.
„Miðhálendið er það svæði
sem við viljum einblína á og ljúka
fyrst vinnu við. Það þarf að gefa
út kort og fræða almenning um
hvaða vegir séu opnir og hverjir
ekki og merkja þá skilmerkilega.
Hins vegar er rétt að árétta að
allur akstur utan vega er bannaður
samkvæmt lögum. Á því leikur
ekki vafi. Óvissan er hins vegar
um það hvað sé vegur og hvað
sé ekki vegur, hvað sé slóði og
hvað sé ekki slóði. Akstur manna
á slóðum utan almennra vega er
á þeirra eigin ábyrgð. Slóðar geta
orðið til vegna utanvegaaksturs
eins farartækis og þótt ekki sé til
heildstætt kort yfir flokkaða vegi
enn þá þýðir það ekki að heim­
ilt sé að aka eftir slóðum eða
hjólförum utan skilgreindra vega
þar til kortlagningunni er lokið.
Hugsanleg lokun slóða í framtíð­
inni með merkingum þýðir heldur
ekki að aðrir ómerktir slóðar séu
leyfilegir til aksturs. Tilgangur
vinnunnar fram undan er að eyða
vafa um hvar sé heimilt að aka og
hvar vegir í náttúru landsins liggja
og að vafaatriðin verði túlkuð
náttúrunni í hag,“ sagði Þórunn
Sveinbjarnardóttir. S.dór
Nánast allir vegarslóðar á hálendinu og
Suðvesturlandi hafa verið kortlagðir
Út er kominn fróðlegur mynd-
diskur fyrir alla unnendur
íslenska hestsins. Um er að ræða
verkefni sem Félag hrossabænda
hefur unnið að undanfarin tvö
ár og verður framhaldið. Þetta
er mynd sem sýnir efsta dómstig
kynbótahrossa fyrir hæfileika
á myndrænan og aðgengilegan
hátt.
Myndin er þrískipt: Í fyrsta hluta
birtist dómstigið sem texti á skján­
um. Þar er því lýst hvernig sýning
á kynbótahrossi þarf að vera útfærð
til að ná 9,5 – 10 í einkunn fyrir
einhvern þeirra níu hæfileikaþátta
sem dæmdir eru. Því næst birtast
myndir af kynbótahrossum í sýn­
ingu þar sem áðurnefndur texti er
lesinn og áhorfandinn getur skoðað
hross sem hlotið hafa þessar tölur
fyrir mismunandi hæfileikaþætti.
Þessi hluti er 20 mínútur að lengd.
Í öðrum hluta eru öll hross sem
komu fyrir í fyrsta hluta sýnd á
öllum gangtegundum og hæfi­
leikaeinkunnir þeirra brenndar
inn á myndina, þannig að áhorf­
andinn getur farið yfir þá dóma
sem umrædd hross fengu þegar
þeim gekk best á Landsmótum. Á
þennan hátt gefst áhorfandanum
tækifæri til að meta eigin hæfileika
sem brekkudómari samanborið við
þá dóma sem hrossin hlutu í raun.
Annar hluti er tæpar 90 mínútur að
lengd.
Síðasti hlutinn er svo stemn­
ings myndband með léttri tónlist
og myndum af öllum þeim hross­
um sem fengu 9,5­10 á Landsmóti
2006 á Vindheimamelum. Þessi
hluti er sjö mínútur.
Myndin kemur út á íslensku
og ensku og fæst í öllum hesta­
vöruverslunum og hlýtur þessi
“Biblía brekkudómarans” að rata
í jólapakka marga hestamanna um
þessi jólin.
Myndin er framleidd af Plús film
í stjórn Sveins M. Sveinssonar og í
samráði við Félag hrossabænda.
HGG
Félag hrossabænda og Plús film gefa út mynddisk:
Ræktunarmarkmið á DVD diski
Því var fagnað í samkomuhús-
inu Héðinsminni í Akrahreppi í
byrjun desember að fjórða bindi
af Byggðasögu Skagafjarðar er
komið út. Þetta bindi fjallar ein-
mitt um Akrahrepp og er umfjöll-
un um 96 býli í hreppnum og auk
þess talsvert af fornbýlum. Einnig
er litmynd af hverjum bæ og af
núverandi ábúendum og ábúenda
tal sem nær aftur til 1781.
Gríðarlegur fróðleikur er í bók­
inni enda er hún sú umfangsmesta
í þessari útgáfu til þessa,telur
567 blaðsíður og í henni eru yfir
800 myndir, kort og teikningar.
Á samkomunni sem hreppsnefn
Akrahrepps gekkst fyrir var lesið
upp úr bókinni og ennfremur ,hljóð­
færaleikur,kórsöngur og ljóðalestur
á dagskrá.
ÖÞ
Fjórða bindi Byggðasögu Skagafjarðar komið út
Á myndinni eru Agnar H. Gunnarsson oddviti Akra-
hrepps tv. og Hjalti Pálsson ritstjóri Byggðasögunnar
með bókina.
Jón Sigurðsson tv. bóndi á Stóru-Ökrum II keypti
fyrsta eintakið af Byggðasögunni á útgáfufagnaði í
Blönduhlíðinni á dögunum en Kári Gunnnarsson frá
Flatartungu t.h. sá um að selja bókina.
Fjölmenni fylgdist með dagskránni sem haldin var í samkomuhúsinu Héðinsminni í Akrahreppi. Myndir ÖÞ
Nýlega var hafist handa við
smíði tæplega 500 fermetra reið-
skemmu, stálgrindarhúss, við
Kaplaskjól á Grenivík en það er
Hestamannafélagið Þráinn sem
stendur fyrir því.
Félagið sóttu um lóð fyrir reið­
skemmuna fyrir um ári, í nóvember
2006. Samkvæmt aðalskipulagi er
gert ráð fyrir reiðvelli á lóðinni sem
um var sótt og fór því í kjölfarið í
gang mikið skipulagsferli sem lauk
nú í haust. Nú er gert ráð fyrir þremur
hesthúsum og reiðskemmu á svæðinu
í stað reiðvallar. Reiðskemman mun
eflaust verða mikil lyftistöng fyrir
alla hestamennsku á svæðinu. Fyrir
skömmu hófst einnig vinna við fram­
lengingu reiðvegar í Höfðanum.
Í fyrrasumar var vígður nýr
reiðvegur í hreppnum. Hann liggur
austan í Höfðanum, frá Ósbrú að
hesthúsahverfinu á Grenivík. Nú
er haldið áfram frá hesthúsahverf­
inu, norður eftir Höfðanum og upp
á Skælu. Framlenging reiðvegarins
er kærkomin fyrir hestamenn sem
og íbúa Grenivíkur því með til­
komu vegarins mun stórlega draga
úr umferð ríðandi fólks um Víkina.
Hafist handa við byggingu reiðskemmu á Grenivík
Mikil lyftistöng fyrir reiðmennskuna á svæðinu