Bændablaðið - 18.12.2007, Page 28

Bændablaðið | Þriðjudagur 18. desember 2007
Utan úr heimi
Kínverjar báru fram tillögu á
veðurfarsráðstefnunni á Balí nú
í desember um að rík lönd legðu
fram fé í sjóð sem styrkti verk-
efni í þróunarlöndum gegn hlýn-
un andrúmsloftsins.
Við viljum að stofnaður verði
sjóður sem notaður verði til að finna
tæknilegar lausnir til að vinna gegn
hlýnuninni, sagði Zhou Li, einn
fulltrúi Kína á ráðstefnunni. Við telj­
um að þetta mál eigi að vega þungt í
nýjum veðurfarssáttmála.
Ábyrgð hinna ríku
Kína nálgast nú það að fara fram
úr Bandaríkjunum í árlegri losun
koltvísýrings en Kínverjar halda
því jafnframt fram að það séu ríku
löndin sem hafi skapað vandamálið
og að það sé því hlutverk þeirra að
finna lausn á því. Samkvæmt nýrri
skýrslu SÞ losa Bandaríkin nú 20,6
tonn á íbúa á ári en Kínverjar 3,8
tonn á íbúa.
Þá krefjast Kína og fleiri þróun­
arlönd þess að iðnríkin leggi fram
fé til að bæta þann skaða sem orðið
hefur vegna veðurfarsbreytinga
í þeim þróunarlöndum sem hafa
orðið verst úti af þeim sökum.
Á ráðstefnunni á Bali voru
hafnar viðræður um nýjan alþjóð­
legan veðurfarssáttmála. Ef það á
að hægja á eða stöðva veðurfars­
breytingarnar verður að takmarka
losun Kína á CO2 eins og annarra
þróunarlanda þar sem losunin er
hraðvaxandi.
Kínverjar hafna slíkum takmörk­
unum, a.m.k. á meðan Bandaríkin
taka ekki þátt í bindandi samkomu­
lagi um að takmarka losun sína.
Með kröfunni um sjóð til að vinna
gegn hlýnuninni vilja þeir beina
kastljósinu til baka að ábyrgð ríku
landanna á veðurfarsvandamál­
unum.
Kína vill taka á sig hluta af lausn­
inni en iðnríkin verða að draga
úr sinni eigin losun og jafnframt
hjálpa okkur til að draga úr losun
okkar, segir kínverski veðurfarssér­
fræðingurinn Hu Tao.
Einkaleyfi
Kína hefur sett sér metnaðarfull
markmið um að bæta orkunýtingu
sína. En það starf hefur rekist á
einkaleyfi vestrænna fyrirtækja á
háþróaðri tækni til að takast á við
vandamálið, segja kínverskir stjórn­
málamenn.
Tæknisjóðurinn, sem þeir leggja
til að verði stofnaður, gæti fjár­
magnað sameiginleg rannsókn­
arverkefni þannig að þróunarlönd
gætu leyst tæknivandamál sín til
orkusparnaðar, segir Zhang Haibin,
veðurfarssérfræðingur við háskól­
ann í Peking. Málið er að við vilj­
um ekki bara kaupa fisk, við viljum
læra að fiska sjálfir, segir hann.
Nationen
Verðhækkun á búvörum hefur
eflt sjálfstraust bænda. Þar að
auki er landbúnaður nú orð-
inn vaxtarsproti í hagkerfinu
sem fjármálamenn hafa komið
auga á sem vænlegan fjárfest-
ingarkost. Þýska stórfyrirtækið í
landbúnaði, KTG - Agrar, hefur
komið auga á þá möguleika sem
þetta gefur og látið skrá sig á
hlutabréfamarkað til að afla
aukins fjármagns.
KTG er enginn venjulegur
bóndabær, heldur samsteypa 19
fyrirtækja í landbúnaði, með alls
14 þúsund ha lands og þar af 85%
undir ræktun. Sjálft kallar það
sig fremsta fyrirtæki í Evrópu í
búvöruframleiðslu. Upphafið
að því var samyrkjubú í Austur­
Þýskalandi, 800 ha að stærð, sem
fyrirtækið keypti um 1995. Síðan
hefur fjöldi stórbýla í Þýskalandi
og Litháen bæst við samsteypuna.
Stofnendur fyrirtækisins eru
bræðurnir Werner og Siegfried
Hofreiter, ásamt sambýliskonu
hins síðarnefnda, Beatrice Ams.
Fyrirtækinu var í upphafi sett það
markmið að vaxa hratt með kaup­
um á ræktunarlandi.
Siegfried Hofreiter er fram­
kvæmdastjórinn, hann er landbún­
aðarmenntaður og hefur unnið á
búgörðum í Bandaríkjunum, þar
sem hann kynntist stórrekstri. Að
hans áliti eru mörg þúsund hekt­
arar akurlendis hagkvæmastir fyrir
afkomuna.
Nýtt fjármagn með
hlutafjárútboði
Siegfried Hofreiter hyggst nú
verða fyrsti bóndi í Þýskalandi
sem fer með fyrirtæki sitt á hluta­
bréfamarkað. Með sölu á hluta­
bréfum hyggst KTG afla sér allt að
28 milljóna evra af nýju fjármagni.
Markaðskynningin er þegar hafin
en hún á sér ekki hliðstæðu, hvorki
í Þýskalandi né annars staðar í
Evrópu. Siegfried Hofreiter held­
ur því fram að hækkandi verð á
búvörum á markaði eigi eftir að
skila hluthöfum hagnaði sem áður
fyrr fékkst einungis af viðskiptum
með hráefni. Viðbótarhlutaféð á að
nota til að fjárfesta í fleiri bújörðum
og meira ræktunarlandi. Athygli
er einkum beint að bújörðum í
Vestur­ og Austur­Þýskalandi, sem
og í Litháen og öðrum löndum í
fyrrum Austur­Evrópu.
Siegfried Hofreiter telur reynsl­
una góða frá Litháen. Þar nær
kornið þroska um þremur vikum
seinna en í Þýskalandi og það gefur
möguleika á að nota sömu korn­
skurðarvélarnar og í Þýskalandi.
Að uppskeru þar lokinni eru
þreskivélar og tilheyrandi véla­
kostur sett um borð í ferju og sól­
arhring síðar aka vélarnar um akra
Litháen.
Markaðssérfræðingar gefa
KTG góða einkunn. Fyrirtækið
nýtir sér meginstraumana í hag­
kerfi heimsins, fjölgun jarðarbúa
og aukna eftirspurn fjölmennra
landa eftir búvörum. Þá beinir
framleiðsla lífeldsneytis og aukinn
áhugi á lífrænt framleiddum mat­
vælum athygli að landbúnaði sem
góðum fjárfestingarkosti. Siegfried
Hofreiter telur einkum lífrænan
landbúnað áhugaverðan þar sem
framboðið fullnægir engan veginn
eftirspurn. Þannig er því spáð að
markaðshlutdeild lífrænt ræktaðra
matvæla aukist úr 10 í 30% fram
til ársins 2020.
Erfðabreyttar jurtir vekja hins
vegar ekki áhuga KTG í núverandi
stöðu. Á meðan kornverðið helst
hátt er erfðabreytt ræktun ekki
áhugaverð. Ef afkoman versnar má
hins vegar huga að slíkri ræktun til
að bæta efnahaginn, segir Siegfried
Hofreiter.
Tíu lífgasorkuver
Árið 2006 var velta KTG­sam­
steypunnar nálægt 18 milljónum
evra, og hafði vaxið um 25% frá
árinu áður. Hagnaður fyrir skatta
var 2,5 milljónir evra. Starfsmenn
voru 115, þar af 25 stjórnendur.
Framleiðslan var bæði lífræn og
hefðbundin ræktun á korni, maís og
rapsi sem og á kartöflum og syk­
urrófum. Lífræn ræktun fór fram
á 5700 hekturum. KTG er stærsti
framleiðandi lífrænna afurða á
þýska matvörumarkaðnum. Þriðja
stærsta framleiðslugrein fyrirtæk­
isins er lífeldsneyti. Það rekur tíu
líforkuverksmiðjur, sem alls fram­
leiða 6,5 megawött af orku á ári.
Hlutur búfjárræktar í rekstrinum er
hins vegar lítill.
Mikilvægur þáttur í starfsem­
inni er hins vegar kaup á bújörð­
um, endurskipulagning á rekstri
þeirra og síðan sala á þeim.
Landsbygdens Folk
Þýskt fyrirtæki í landbúnaði skráð á hlutabréfamarkaði
* Fulltrúar 190 landa sóttu Veðurfarsráðstefnu SÞ á eyjunni Balí
í Indónesíu snemma í desember þar sem þátttakendur voru um
10.000.
* Markmið ráðstefnunnar var að semja aðgerðaáætlun og samþykkja
umboð til samningagerðar um nýjan alþjóðlegan veðurfarssáttmála,
sem á að vera tilbúinn árið 2009, þannig að hann geti gengið í gildi
þegar Kýótó­bókunin rennur út árið 2012.
* Á Balí var jafnframt haldinn fundur aðildarlanda að Kýótó­bók­
uninni. 175 ríki ásamt ESB hafa staðfest hana. Bandaríkin eru eina
landið sem hefur ekki gert það, eftir að Ástralía staðfesti bókunina
nýlega.
* Kýótó­bókunin gerir þær kröfur til 36 iðnríkja að þau dragi úr losun
sinni niður í 5% minni losun en árið 1990, á tímabilinu 2008­2012.
Ekki er lagður til beinn samdráttur í losun þróunarlanda á gróð­
urhúsaloftegundum á þessu tímabili.
* Ráðstefnan á Balí er að forminu til árlegur fundur aðildarlanda
að Umhverfissáttmála SÞ sem var samþykktur árið 1972. 191 ríki
ásamt ESB hafa staðfest sáttmálann.
Kínverjar vilja sjóð til að styðja
aðgerðir gegn hlýnuninni
Alþýða manna um allan heim þrýstir á ráðamenn að draga úr gróðurhúsaáhrifunum. Hér eru það ungmenni í
borginni Hobarth á Tasmaníu sem segja tíma til kominn að bjarga loftslagi jarðar.
Landbúnaðarráðherrar í ESB
komu nýlega saman til reglu-
bundins fundar síns. Flestir ráð-
herranna telja að einfalda þurfi
styrkjakerfi landbúnaðarins,
einkum til að draga úr skrif-
finnsku. Margir þeirra vildu þó
fresta því að breyta stefnunni
í grundavallaratriðum fyrr en
árið 2013, þegar ný langtímafjár-
hagsáætlun sambandsins verður
afgreidd.
Ákveðið hefur verið að gefa
mjólkurframleiðslu frjálsa í ESB
frá og með árinu 2015 og hætta um
leið að styrkja hana. Þau sjónarmið
komu þó fram að áfram yrði nauð­
synlegt að styðja við framleiðsluna
á viðkvæmum svæðum til að hún
leggist þar ekki niður.
Styrkir út á framleiðslu, styrkir út
á land
Ákveðið hefur verið að auka hlut
styrkja út á umhirðu lands, þ.e. án
tengingar við framleiðslu, úr 5 í
13% af heildarstyrkjum sambands­
ins til landbúnaðar. Þessi breyting
verði gerð á fjórum árum. Áhyggjur
komu fram um þá ákvörðun en við
það var talin hætta á að fjármun­
irnir töpuðust landbúnaðinum og
gengju til landeigenda sem stunda
ekki landbúnað og veiktu þar með
búvöruframleiðsluna.
Þýskt útspil um ræktun
erfðabreyttra jurta
Evrópusambandið hefur lengi
staðið á bremsunni gagnvart inn­
flutningi á erfðabreyttum matvæl­
um og fóðurvörum. Bann ESB við
þessum innflutningi, nánast hversu
hlutfallslega lítill sem erfðabreytti
hlutinn er, veldur vandræðum þar
sem erfitt getur verið fyrir fóð­
urfyrirtæki að gefa slíkar trygg­
ingar. Bæði Mariann Fischer Boel,
yfirmaður landbúnaðarmála, og
Markos Kyprianou, yfirmaður heil­
brigðismála ESB, hafa beðið land­
búnaðarráðherra aðildarþjóða sam­
bandsins að slaka á þessum kröf­
um þar sem þær þrengja verulega
möguleika á innflutningi fóðurs.
Landbúnaðarráðherra Þýskalands,
Horst Seehofer, lýsti því yfir að
hann teldi hugmyndir yfirstjórnar
ESB í þessum efnum ekki standast
þegar til lengdar léti þar sem þær
byggðust á geðþóttaákvörðunum
hverju sinni. Hann lagði því til að
málinu yrði frestað og það kann­
að betur. Landbúnaðarráðherra
Frakka, Michel Barnier, tók undir
það með honum.
Stuðningur við svínarækt
Erfiðleikar eru nú í svínarækt í ESB
þar sem fóðurverð hefur hækk­
að verulega en framleiðendaverð
á svínakjöti er mjög lágt. Samtök
svínabænda telja að framleiðslan
muni dragast saman um 35% ef
ekki verður gripið í taumana.
Mariann Fischer Boel hefur
boðið fram útflutningsstyrki en
segir að öðru leyti allt hafa verið
gert sem hægt sé greininni til hjálp­
ar; innflutningstollar á fóðri felldir
niður, leyft að taka allt land í tröð
til ræktunar, létt á markaðnum með
uppkaupum á kjöti og nú útflutn­
ingsstyrkjum.
Hunda- og kattaskinn
Á fundinum samþykktu ráðherra­
rnir loks formlega að banna við­
skipti með hunda­ og kattaskinn.
Þetta bann hefur lengi verið til
umfjöllunar bæði á Evrópuþinginu
og hjá framkvæmdastjórninni.
Internationella Perspektiv
Efst á baugi í evrópskum landbúnaði
Mariann Fischer Boel framkvæmdastjóri landbúnaðarmála í ESB ræðir við
landbúnaðarráðherra Lúxemborgar, Fernand Boden.