Bændablaðið - 27.08.2009, Blaðsíða 1

6-7 12-13
Hamingjan er þar
sem maður er, segir
Jón Eiríksson
14. tölublað 2009 Fimmtudagur 27. ágúst Blað nr. 309 Upplag 20.500
4
Sauðfjárbændur
bíða eftir kjötverði í
sláturtíðinni
Blaðauki
Heimssýnar um
Evrópusam-
bandið
Sjá miðsíður
Loftslagsmálin voru
mál málanna á fundi
norrænna bænda
Inflúensa.is
Bændasamtökin benda bænd-
um á að fylgjast með upplýs-
ingum frá Sóttvarnalækni
um þróun inflúensufarald-
ursins á vefsíðunni inflúensa.
is. Samtökin eru í sambandi
við hlutaðeigandi yfirvöld og
munu miðla til bænda upp-
lýsingum eftir því sem þörf
er á.
Kornskurður
er hafinn
Tíðarfar misjafnt
„Kornskurður er hafinn undir
Eyjafjöllum og ef til vill víðar,“
segir Jónatan Her manns son,
tilraunastjóri Land bún aðar-
háskóla Íslands á Korpu. Hann
segir að í fyrra hafi korn verið
skorið af 4.360 hekturum og að
innflytjendur sáðkorns hafi í
vor talað um aukna sölu – jafn-
vel 10-20% frá fyrra ári. „Við
getum því vonast til að nú í
haust verði korn skorið af nærri
því 5.000 hekturum.“
Jónatan segir að á Suðurlandi
sjáist þurrkskemmdir á sandökr-
um. „Ég hef þó ekki heyrt mikið
af þeim látið. Ég veit heldur
ekki til þess, að frostskemmdir
hafi komið þar fram. Þær ótt-
uðust menn þó eftir frostin í
júlí. Sunnanlands og vestan var
þurrkatíð í sumar. Þurrkurinn
hentar vel fyrir korn á mýri,
en illa fyrir korn á söndum og
melum. Sunnanlands gerði víða
hitaskúrir sem vökvuðu, en vest-
anlands var þurrkurinn óslit-
inn frá því um Jónsmessu og að
minnsta kosti til 6. ágúst – sums
staðar lengur. Það kom sér afar
vel fyrir korn á framræstum
mýrum og korn hefur víst sjald-
an litið eins vel út á Vesturlandi,“
segir Jónatan. Hann segir að
norð anlands hafi kornið litið
mjög vel út í júlílok. „Síðustu
fjórar vikur hefur tíð þar þó verið
svöl og framfarir ekki eins örar
og vonast var til. Uppskera þar
gæti þó orðið mikil að vöxtum,
einkum ef bregður til sunnanátt-
ar og hlýinda núna fljótlega.
Austanlands hefur tíðin senni-
lega verið hvað lökust. Þurrkur
var í vor þegar kornið þurfti á
raka að halda, og svo vætutíð
síðsumars. En það gæti staðið
til bóta, eins og norðanlands.“
-smh
Eftir tvær frostanætur í sumar,
aðfaranætur 24. og 25. júlí,
er talið að kartöflubændur í
Þykkvæbæ verði að þola þyngstu
búsifjar sem nokkur búgrein
hefur orðið fyrir á seinni tímum.
Þeir kartöflubændur sem urðu
fyrir þessu tjóni eru um 15 tals-
ins og framleiða nálægt 70% af
landsframleiðslunni á um 360
hektörum lands. Næturfrost á
þessum árstíma hefur ekki mælst
í Þykkvabæ frá því að mælingar
hófust árið 1961.
Uppskeran dugar í útsæði
Í fyrstu var talið að bjarga mætti
um helmingi uppskerunnar. Sig-
ur bjartur Pálsson, kartöflubóndi
í Þykkvabæ, segir að síðan hafi
kom ið í ljós að áfallið var mun
meira. „Við gerðum okkur vonir
um að það myndi rætast betur úr
þessu en nú er það ljóst að upp-
skeran dugar í útsæði fyrir næsta
vor en ekki mikið meira en það.“
Hann segir að frostið hafi komið
á þeim tíma þegar plantan hefur
lokið við yfirvöxtinn og krafturinn
beinist að því að stækka kartöfl-
urnar. „Kartöflugras er viðkvæmt
fyrir frosti, þannig að ef sól nær
að skína á það frosið þá sviðnar
grasið. Nái það að þiðna áður en
sólin kemur upp, gerist ekki neitt.
Þegar kartöflugrösin féllu í frostinu
drapst plantan í sumum tilfellum en
í öðrum tilfellum, þar sem líf var í
plöntunni, setti plantan út ný blöð
og byrjaði upp á nýtt. Kartöflurnar
sem fyrir voru stækkuðu því ekkert
en krafturinn fór í það að mynda
nýtt kartöflugras.“
Tjónið of mikið fyrir einhverja
bændur
Eins og gefur að skilja er tekjutap
kartöflubænda í Þykkvabænum
mikið vegna þessa áfalls. Til við-
bótar er svo auðvitað kostnaður og
vinna sem fer forgörðum frá því í
vor. Sigurbjartur segir að ótíma-
bært sé að nefna tölur varðandi
tjónið en það sé áreiðanlega það
alvarlegasta sem nokkur búgrein
hafi orðið fyrir hér á landi í seinni
tíð. „Ég stend við það sem ég
hef sagt, að í það minnsta hluti
bændanna muni ekki getað risið
undir því að byrja nánast á byrj-
unarreit næsta vor. Það er verið
að kanna möguleikana á aðstoð
við þá, m.a. hjá Bjargráðasjóði.“
Haraldur Benediktsson, formaður
Bændasamtaka Íslands, segir að
mikilvægt sé að allir standi saman
frammi fyrir þessum erfiðleikum.
„Fyrst þurfum við að meta tjónið
og síðan látum við einskis ófreistað
í því að bregðast við því með ein-
hverjum hætti.“ -smh
Uppskerubrestur í Þykkvabæ
Þyngstu búsifjar á seinni tímum
Þessa dagana er landselurinn að fara úr hárum eftir kæpingartímann og þá er hann í ýmsum fögrum litum á meðan. Myndina tók Pétur Jónsson á
Heggstaðanesi framan við Hvammstanga á Vatnsnesi fyrir stuttu. Hann segir að selaskoðun á Vatnsnesi hafi aldrei verið eins mikil og í sumar og endur-
speglast það í aðsókn gesta á Selasetur Íslands á Hvammstanga en þar hefur verið mikið að gera í sumar.