Bændablaðið - 09.08.2012, Qupperneq 8

Bændablaðið | Fimmtudagur 9. ágúst 20128
Von er á 28 skiptinemum á vegum
skiptinemasamtakanna AFS hing-
að til lands nú í ágúst og munu þeir
dvelja á Íslandi næstu 10 mánuði
eða fram í júní á næsta ári. Um
helmingur skiptinemanna dvelur
á höfuðborgarsvæðinu og hinn
helmingurinn á landsbyggðinni
og dreifast þeir vítt og breitt um
landið. Skiptinemarnir eru frá 15
þjóðlöndum og á aldrinum 15 til
19 ára.
Sólveig Ása B. Tryggvadóttir,
deildarstjóri erlendra nema hjá AFS á
Íslandi, segir að á vegum samtakanna
sé nú unnið að því að endurvekja þann
sið sem eitt sinn var að skiptinemar
sem hingað koma fái tækifæri til
að dvelja á sveitabæ og taka þátt í
hefðbundnum landbúnaðarstörfum.
„Þetta er sérstaklega mikilvægt
fyrir þá skiptinema sem dvelja
í höfuðborginni,“ segir Sólveig.
Sveitadvöl var áður hluti af
Íslandsdvöl skiptinemanna, þeir fóru
gjarnan á sveitabæ í viku að vori og
tóku þátt í störfum með bændum,
gjarnan við sauðburð. Sólveig segir
að þeir bændur sem áhuga hafa á að
fá skiptinema í heimsókn til sín næsta
vor megi gjarnan hafa samband við
AFS skiptinemasamtökin á Íslandi.
Tengsl við náttúru og dýr
„Þetta var mjög vinsælt og skiptinem-
unum þóttu þessar ferðir bæði góðar
og gefandi, þeir lögðu fram sína
vinnukrafta og tóku þátt í ýmsum
störfum heima á bænum,“ segir hún.
„Þeir fengu þannig tækifæri til að vera
í nánum tengslum við náttúruna og
dýrin og það var sérstaklega mikil-
vægt fyrir þau ungmenni sem áttu sitt
heimili í höfuðborginni.“
AFS skiptanemasamtökin á Íslandi
eru alþjóðleg fræðslusamtök sem
hafa sent íslensk ungmenni utan til
skiptinemadvalar síðastliðin 52 ár.
Að sama skapi hafa samtökin skapað
vettvang fyrir erlenda skiptinema til
að dvelja hér á landi í 10 mánuði í
senn. Mikil reynsla og þekking hefur
skapast innan samtakanna eftir ríflega
hálfrar aldar starfsemi. AFS-samtökin
eru starfrækt í yfir 50 löndum víðs
vegar um heiminn en hingað til lands
koma árlega 35 til 40 ungmenni, 15
til 19 ára gömul, og dvelja að jafnaði
í 10 mánuði í senn.
Kynnast landi og þjóð
Sólveig segir að fyrst og fremst sé það
áhugi á Íslandi, íslenskri menningu
og tungu sem fái ungmennin til að
yfirgefa heimahagana og kynna sér
siði og venjur Íslendinga. „Markmið
dvalarinnar er að kynnast landi og
þjóð og hápunkturinn er svo auð-
vitað þegar þessir krakkar hafa til-
einkað sér menningu okkar og renna
saman við innfædda,“ segir hún.
/MÞÞ
Skrá yfirgefin íbúðarhús
í sveitum landsins
Bændablaðið hefur áður sagt frá verkefninu Eyðibýli á Íslandi sem
gengur út á að skrásetja og taka saman yfirlit um öll yfirgefin íbúðarhús
í sveitum landsins. Hópur ungs fólks hefur unnið að því í tvö sumur
að viða að upplýsingum en í fyrra kom út skýrsla með býlum á
Suður- og Suðausturlandi. Í ár er kastljósinu beint að Vesturlandi og
Norðausturlandi en hægt er að fylgjast með starfinu í Facebookhópnum
„Eyðibýli á Íslandi“.
Að sögn Steinunnar Eikar Egilsdóttur, verkefnisstjóra Eyðibýla á Íslandi,
er stór hluti af þeim húsum sem eru skrásett yfirgefin hús á jörðum sem enn
er búið á og eru í fullum búnytjum. Það sé því ekki svo að öll hús sem gert
er grein fyrir í verkefninu séu á eyðibýlum eins og nafnið gefur til kynna.
Meðfylgjandi mynd er af húsi á jörðinni Hlíðarhaga í Eyjafjarðarsveit.
Hrúturinn Gráskeggur stendur þarna við forláta bíla af gerðunum Skoda
Octavia og Dodge Desoto en sá fyrrnefndi ku vera gangfær. Í eldheitum
umræðum á Facebook, þar sem þessi mynd birtist nýlega, kemur fram að
hvorki bílarnir, húsið né hrúturinn séu til sölu! Verkefnið hefur hins vegar
kveikt margar hugmyndir og án efa líta margir hýru auga á gamlar perlur
til sveita – hvort sem um er að ræða bíla eða býli. /TB
Fréttir
Yfir 100 rósaáhugamenn frá
Norðurlöndum voru staddir á
Íslandi helgina 27.-29. júlí til að
halda upp á Norrænu rósahelgina.
Norræna rósafélagið verður 40
ára á næsta ári og var stofnað af
rósafélögum í Danmörku, Svíþjóð,
og Noregi. Finnska rósafélagið
gerðist aðili um 20 árum síðar en
Rósaklúbbur Garðyrkjufélags Íslands
tók fyrst þátt í samstarfinu árið 2006.
Rósahelgin er haldin annað hvert
ár og fylgir formennska í Norræna
rósafélaginu undirbúningi hennar.
Vilhjálmur Lúðvíksson, formaður
Garðyrkjufélags Íslands, er nú formað-
ur félagsins en Samson B. Harðarson
er formaður Rósaklúbbsins.
Á ráðstefnu var sagt frá niður-
stöðum af skipulegri leit í Noregi,
Svíþjóð og Finnlandi að gömlum og
harðgerðum rósayrkjum sem vaxa villt
og hafa orðið til fyrir náttúrlega víxlun
milli tegunda eða fundist í gömlum og
gleymdum görðum fyrri alda. Nokkur
slík yrki hafa verið reynd hér á landi
með góðum árangri. Þekktur danskur
rósaframleiðandi, Knud Pedersen frá
fyrirtækinu Rosenposten, sagði frá
söfnun sinni á þyrnirósayrkjum og
reynslu af ræktun þeirra, m.a. rósum
af íslenskum uppruna. Rætt var á
ráðstefnunni hvernig stuðla megi að
auknum skiptum milli landanna á
slíkum yrkjum sem víkka út mögu-
leika á rósarækt við norðlæg skilyrði
og hafa auk þess verulegt menn-
ingarsögulegt gildi. Íslendingar búa
við jaðarskilyrði til ræktunar rósa og
ávaxtatrjáa og ættu að hafa mikið
gagn af samstarfi á þessu sviði. Þá
voru íslenskir rósagarðar skoðaðir.
Farið var í Rósagarðinn í Laugardal
og tilraunagarð Rósaklúbbsins í
Höfðaskógi hjá Skógræktarfélagi
Hafnarfjarðar. /smh
Yfir 100 rósaáhuga-
menn á Íslandi
Von á 28 nýjum skiptinemum til landsins í ágúst
Vilja gefa skiptinemum kost
á sveitadvöl
Hrúturinn Gráskeggur gætir gamalla minja á bænum Hlíðarhaga í Eyja-
fjarðarsveit. Ljósmynd: Steinunn Eik Egilsdóttir
Nora er frá Sviss og dvaldi hér á landi
sem skiptinemi veturinn 2010 til 2011.
Skiptinemasamtökin AFS á Íslandi
hafa áhuga á að komast í samband
við bændur sem myndu vilja hýsa
skiptinema í eina viku næsta vor.
Vaxandi áhugi fyrir hænsnahaldi í þéttbýli
Tíu landnámshænur hafa
hreiðrað um sig á Hlíð
Vaxandi áhugi virðist vera fyrir
því að halda hænur í þéttbýli,
sú er að minnsta kosti raunin á
Akureyri. Íbúar á dvalarheimilinu
Hlíð þar í bæ tóku í notkun við
hátíðlega athöfn nýjan hænsna-
kofa á dögunum og gáfu honum
nafnið Höllin. Íbúarnir halda 10
landnámshænur sem þegar eru
farnar að verpa af miklum móð
og leggja þannig fram afurðir
sínar til heimilisins. Auk þess að
halda hænurnar tíu rækta íbú-
arnir einnig eigið grænmeti í þar
til gerðum beðum og grænmetis-
kössum.
Stórglæsilegt hænsnahús
Mikill áhugi hefur verið meðal
íbúa á Hlíð að takast á við þessa
nýju búgrein og hafa menn fylgst
grannt með gangi mála nú fyrr í
sumar þegar verið var að reisa stór-
glæsilegt hænsnahús í góðu skjóli
milli bygginga. Bygging hænsna-
hússins tengist svonefndri Eden-
hugmyndafræði sem nýtt er á Hlíð
en samkvæmt henni er áhersla lögð
á fjölbreytt líf íbúa og að allir finni
eitthvað við sitt hæfi.
6 varpkassar og hiti á veturna
Vandað var til verka við byggingu
Hallarinnar, húsið er einangrað með
upphituðu útisvæði og er aðgengi
fyrir fólk í hjólastólum gott, bæði
utan- sem innandyra. Varpkassarnir
eru 6 talsins, geymslusvæði er fyrir
varpköggla og hey og yfir vetrar-
mánuði er hitapera sett í gang í
húsinu.
Íbúarnir munu sjálfir sjá um
umhirðu og deila með sér
verkum
Brit Bieltvedt framkvæmdastjóri
gat þess við vígslu hússins að lík-
lega væri það eitt flottasta hænsna-
hús hér á landi. Hún segir að land-
námshænurnar muni auðga líf íbúa,
starfsfólks og gesta. Íbúarnir munu
sjálfir sjá um umhirðu og deila þeir
með sér verkum, hver deild innan
heimilisins sér um eina viku í senn,
safnar saman matarafgöngum,
fóðrar hænurnar og hirðir eggin.
Þau eru svo nýtt inni á heimilinu.
Fjöldi einstaklinga og fyrirtækja
lagði hönd á plóginn
Sérstakir hvatamenn hænsnahússins
eru Jóhann Thorarensen og Sigurvin
Jónsson, betur þekktur sem uppi-
standarinn Fíllinn. Auk þeirra hefur
fjöldi fólks, fyrirtækja og samtaka
komið að byggingu hússins og gefið
efni og/eða vinnu sína.
/MÞÞ
Sérstakur umsjónarmaður og þar af leiðandi kóngur Hallarinnar er Sigurður
Sigmarsson, kenndur við kjörbúðina Alaska sem starfrækt var á Akureyri
á árum áður. Hér er hann að fóðra hænurnar á brauði.
Glæsilegir gróðurkassar hafa verið
útbúnir við Hlíð þar sem ræktað
hefur verið í allt sumar.
Brit Bieltvedt framkvæmdastjóri
Hlíðar vonast til þess að landnáms-
Fjóla er kampakát með afrakstur
dagsins, 6 egg, en heimilismenn
í þessum nýja búrekstri.
Englandsferð fyrir
ullaráhugafólk
Eins og alþjóð veit hefur áhugi á
ullarvörum og prjónaskap stóraukist
á síðustu árum. Nú fréttist af
erlendum ferðamönnum sem koma
hingað gagngert til að kynna sér
ullina og íslenskt handverk. En
íslensku handverksfólki stendur
líka til boða að heimsækja útlönd til
að sækja sér fróðleik því fyrirtækin
Culture & Craft og Iceland Traveller
bjóða nú upp á pakkaferð á Festival
of Knitting UNRAVEL sem er
haldin í Farnham á Suður-Englandi
laugardaginn 23. og sunnudaginn
24. febrúar 2013. Á hátíðinni má
sjá ullarframleiðendur sem vinna
ullina ýmist í höndum eða með
vélum. Hönnuðir og handverksfólk
sýna og selja eigið handverk en bæði
stórir sem smáir framleiðendur koma
saman á hátíðinni, selja framleiðslu
sína og bjóða upp á sýnikennslu. Á
sunnudeginum gefst tækifæri til að
skoða búgarð með alpaca-sauðfé
og kynnast ræktunaraðferðum,
meðferð ullarinnar og fleiru. Nánari
upplýsingar um ferðina má nálgast á
www.cultureandcraft.com og á www.
facebook.com/CultureAndCraft.ehf.