Bændablaðið - 29.03.2012, Blaðsíða 1

34
6. tölublað 2012 Fimmtudagur 29. mars Blað nr. 367 18. árg. Upplag 24.000
Aðalfundur Landssambands kúa-
bænda (LK) samþykkti um síðustu
helgi ályktun um eflingu ræktunar
íslenska kúastofnsins. Meðal þess
sem fram kemur í ályktuninni er
að auka þurfi gerð sæðingaáætlana,
að flýta hönnun á pörunarforriti
og auka áhuga bænda á rækt-
unarstarfi auk annars. Það sem
vekur hins vegar ekki síst athygli í
ályktuninni er að þar er samþykkt
að unnin verði áætlun um innskot
annars erfðaefnis í íslenska kúa-
stofninn til að hraða framförum í
þeim erfðaþáttum sem litlar fram-
farir hafi náðst í.
Með þessu er verið að vísa til
þess að hugsanlega verði erfðaefni
úr öðrum kúastofni blandað í íslenska
kúastofninn. Að sögn Sigurðar
Loftssonar formanns LK liggur ekkert
fyrir hvaða stofn væri heppilegur til
blöndunar við íslenska stofninn. „Það
liggur í sjálfu sér ekkert fyrir um það
umfram það sem hefur verið metið á
undanförnum árum um stofna, annað
hvort til blöndunar eða sem annan
kúastofn. Við eigum bara eftir að
meta þetta í samstarfi við þá aðila sem
bera ábyrgð á hinu faglega kynbóta-
starfi. Við erum fyrst og fremst að
velta fyrir okkur hvernig við getum
náð sem allra mestum árangri í þeim
þáttum sem okkur miðar hvað hægast
með. Það eru þættir eins og júgurgerð,
spenalag, mjaltahraði, júgurheil-
brigði og ýmsir þættir sem snúa að
mjöltum. Hugsunin er sú að geta flýtt
fyrir þessum atriðum en ekki síður
að geta haldið í sérstöðuna. Að tapa
ekki litafjölbreytninni og svo fram-
vegis. Þessi hugmyndafræði byggir
á að nota íslenska stofninn og halda
hans sérstöðu.“
Samkvæmt skuldbindingum
Íslands með aðild að Ríó-sáttmálanum
um líffræðilega fjölbreytni er skylt
að varðveita stofn íslenska kúakyns-
ins. Spurður hvort það þýði ekki að
ógerlegt væri að nota umrædda leið á
allan kúastofninn segir Sigurður það
vera matskennt. „Ég er ekki alveg
tilbúinn til að fullyrða að það sé rétt.
Við þurfum auðvitað að fara varlega í
þessum efnum. Nú er ég ekki búfjár-
fræðingur en ég held að það sé ekki
útilokað að með skipulegum hætti
sé einu sinni hægt að setja inn inn-
skot erfðaefnis og ýta þar með undir
ákveðna eiginleika. Ég held að það
eigi ekki að þurfa að spilla verndar-
gildi stofnsins að öðru leyti.“
Sigurður segir málið snúast um
árangur í ræktun. „Í mínum huga
snýst þessi ályktun um að finna sem
allra bestar leiðir til að framrækta
þann stofn sem við erum með, bæði
til að viðhalda því sem okkur þykir
til um í stofninum en líka til að gera
bændunum sem búa með kýrnar kleift
að hafa af því bærilega afkomu. Þetta
er í sjálfu sér kjaramál.“
Íslenski kúastofninn yrði ekki
lengur hreinn
Halldór Runólfsson, yfirdýralæknir
hjá Matvælastofnun (MAST), segir
ljóst að verði erfðaefni úr öðrum
kúastofni blandað við íslenska kúa-
stofninn þá breyti það erfðamengi
stofnsins. „Þá er íslenski kústofninn
ekki lengur hreinn. Þar með þarf
að gera ráðstafanir til að viðhalda
honum samhliða þeim stofni sem
verður blandaður. Þetta er skýrt ef
horft er til laga um innflutning dýra.“
Halldór segir að ef sótt verði um
leyfi til innflutnings á erfðaefni verði
umsóknaraðili að sækja um það til
sjávarútvegs- og landbúnaðarráðu-
neytisins. „Ráðuneytið mun þá biðja
MAST um umsögn. Þá þarf að hefja
viðræður við innflutningsaðilann um
hvernig hann ætli að uppfylla skilyrði
laga um sóttkví, heilbrigðiskröfur og
önnur þau skilyrði sem koma fram
í lögunum. Síðan yrðu settar fram
kröfur um hvernig haldið yrði á
þeim. Ef mælt yrði með innflutningi
með skilyrðum getur ráðherra neitað
innflutningi ef svo ber undir. Leggist
embætti yfirdýralæknis hins vegar
gegn innflutningi getur ráðherra ekki
heimilað hann. Í það minnsta er það
hinn hefðbundni skilningur.“ /fr
LK vill blanda nýju erfðaefni
í íslenska kúastofninn
Mjólkurframleiðslu
hætt á Möðruvöllum
Ákveðið var á fundi stjórnenda
Landbúnaðarháskóla Íslands
(LbhÍ) og Möðruvalla ehf., sem
rekur kúabúið á Möðruvöllum, að
hætta þar mjólkurframleiðslu frá
og með 1. september 2012.
Engar breytingar verða á starf-
semi LbhÍ á Möðruvöllum þar sem
áfram verður rekin starfsstöð með
aðaláherslu á jarðræktarrannsóknir.
Með því að leggja kúabúið niður
verða óumflýjanlegar breytingar á
rekstri jarðarinnar. Ræktunar- og
beitilönd sem og fasteignir verða
leigð út til aðila sem eru tilbúnir að
nýta margbreytilega kosti jarðarinnar
til atvinnusköpunnar í samvinnu
við staðarhaldara, sem eru LbhÍ,
Amtmannssetrið og sóknarprestur.
Staðarhaldarar starfa eftir sameigin-
legri stefnu sem hefur það markmið
að halda uppi reisn Möðruvalla sem
höfuðbóls.
/MÞÞ
Skyrkonfektið kosið vara ársins:
Um 20 þúsund molar seldir
Nýverið útnefndi tímaritið
Reykjavík Grapevine skyrkonfekt-
ið frá Rjómabúinu á Erpsstöðum
í Dölum vöru ársins. Að sögn
Þorgríms Einars Guðbjartssonar,
mjólkurfræðings og bónda að
Erpsstöðum, er viðurkenningin
ánægjuleg og segir hann það hafa
komið mest á óvart í ferlinu hversu
hrifnir erlendir ferðamenn eru af
konfektspenanum.
„Við erum ákaflega ánægð með
þessa útnefningu Grapevine og erum
mjög þakklát fyrir verkefnið í heild
sinni, þetta hefur verið lærdómsríkt og
skemmtilegt. Viðtökurnar hafa komið
okkur mjög á óvart og það er ánægju-
legt hversu útlendingar eru spenntir
fyrir þessu, en þeir eru langstærsti við-
skiptavinahópurinn í Reykjavík. Nú
erum við að nálgast sölu á tuttugu þús-
und molum og það er langt umfram
þær væntingar sem við lögðum af stað
með í upphafi. Molinn er aðeins stærri
en hefðbundinn konfektmoli og hentar
í raun mjög vel sem eftirréttur með
góðum kaffibolla, enda saðsamur,“
segir Þorgrímur en varan varð til eftir
samstarf við vöruhönnunarnema við
Listaháskóla Íslands. /ehg
Bærinn okkar
Torfur
Það er óhætt að segja að Sveinbjörn Benediktsson á Brúnavöllum í Austur-
Landeyjum sé orðinn þjóðsagnapersóna fyrir afar athyglisverðar smáauglýs-
ingar sínar í Bændablaðinu. Varla kemur út nýtt tölublað nema að þar birtist
smáauglýsing frá Sveinbirni, sem hefur allt milli himins og jarðar til sölu.
Hann segist þó taka í umboðssölu fyrir vini og vandamenn og fullyrðir að
Bændablaðið sé besti auglýsingamiðill landsins. Hér er Sveinbjörn í stofunni
heima hjá sér á Brúnavöllum við hluta úr matarstelli sem Thor Jensen átti
og hefur fylgt fjölskyldu Sveinbjörns frá því hann var kornungur.
- Sjá viðtal við kappann á bls. 14 og 15 Mynd /ehg
Skyrkonfektið frá Rjómabúinu á
Erpsstöðum í Dölum hefur heldur
betur slegið í gegn en það varð til
eftir samvinnu bænda við hönnun-
arnema úr Listaháskóla Íslands.
MYND / Baldur Kristjáns.
Vorverkin hafin í Eyjafjarðarsveit
Baldur Helgi Benjamínsson, framkvæmdastjóri Landssambands kúabænda, plægir hér akurinn á Tjarnagerði sem
er nýbýlisjörð út úr bænum Ytri-Tjörnum í Eyjafjarðarsveit. Þar er jörð nú klakalaus. Mynd Benjamín Baldursson.
„Ríkjandi sunnanáttir hafa verið
hér Norðanlands undanfarinn
mánuð og mild veðrátta,“ segir
Benjamín Baldursson bóndi á
Ytri Tjörnum í Eyjafirði. „Jörð
er klakalaus með öllu og því ekki
eftir neinu að bíða með að hefja
vorverkin.
Þetta er um mánuði fyrr en undan-
farin ár og mjög sjaldgæft að jörð sé
orðin þíð svo snemma vors. Þetta er
að sjálfsögðu afar mikilvægt fyrir
alla ræktun og þá sérstaklega korn-
ræktina. Moldin er orðin ótrúlega
þurr og er því allt útlit fyrir að sáning
geti farið fram með allra fyrsta móti
í ár, þótt eflaust eigi eftir að koma
einhver hret.
Farfuglarnir eru farnir að láta sjá
sig, svo sem álftir, grágæsir og skóg-
arþrestir. Þá hefur gráhegri einnig
sést hér af og til síðustu daga en þeir
eru frekar sjaldgæfir flækingar hér
um slóðir,“ segir Benjamín.
18
Mikil breidd í íslenskri
þráðlist
Hafa náð að bræða hjörtu gestanna
með ríkri þjónustulund
16