Bændablaðið - 29.03.2012, Blaðsíða 22
22 Bændablaðið | fimmtudagur 29. mars 2012
Ráðstefna um hegðun erlendra ferðamanna á Norðurlandi - sem er vinsæll áfangastaður ferðamanna:
Samgöngubætur skipta verulegu máli
Sífellt fleiri ferðamenn leggja leið
sína að Dettifossi og á Siglufjörð
en gríðarleg fjölgun hefur orðið á
komum ferðamanna á þessa staði.
Segir Arnheiður Jóhannsdóttir,
verkefnastjóri hjá Markaðsstofu
ferðamála á Norðurlandi, þetta
sýna svo ekki verði um villst
hversu miklu máli samgöngu-
bætur skipta. Á þessum stöðum
er annars vegar búið að opna
nýjan, uppbyggðan veg og hins
vegar hafa Héðinsfjarðargöngin
stutt við eflingu ferðaþjónustu á
Tröllaskaganum.
Ráðstefna um hegðun erlendra
ferðamanna á Norðurlandi var haldin
á Akureyri fyrir skömmu en þar kom
m.a. fram að æ fleiri ferðamenn
sem lenda á Akureyrarflugvelli séu
í skipulögðum ferðum. „Það sýnir
okkur að ferðaskrifstofur eru farnar
að vinna með Akureyri sem áfanga-
stað og Akureyrarflugið er komið á
kortið hjá þeim,“ segir Arnheiður.
„Þess vegna er mikilvægt að halda
fluginu úti enda hefur sýnt sig að gera
megi ráð fyrir að minnsta kosti þrjú
ár þurfi til að byggja upp eftirspurn
eftir nýjum áfangastað.“
Fram kom á ráðstefnunni að
tekjur á hvern ferðamann sem
hingað kemur hafi ekki breyst mikið
undanfarin ár og segir Arnheiður að
leggja þurfi meira upp úr því að auka
virði hvers ferðamanns sem kemur
á svæðið. „Tekjur á hvern ferða-
mann sem kemur til Akureyrar eru
sambærilegar við tekjur af þeim sem
koma í gegnum Keflavík. Hins vegar
hefur það sýnt sig að mikill munur
er á gistináttafjölda ef ferðamaðurinn
lendir á Akureyri, en þá er ferðamað-
urinn rúmlega 5 gistinóttum lengur
á Norðurlandi en sá sem kemur í
gegnum Keflavík. Þetta sýnir okkur
mikilvægi þess að fá flug hingað á
Akureyrarflugvöll,“ segir hún.
Tvöfalt fleiri gistinætur í janúar
Hótel á Norðurlandi hafa mjög sótt
í sig veðrið undanfarin misseri og
er Norðurland vinsæll áfangastaður
ferðamanna, jafnt innlendra sem
erlendra. Sem dæmi má nefna að
gistinætur á hótelum á Norðurlandi
voru 52% fleiri í janúarmánuði
síðastliðnum miðað við janúar í
fyrra, en aukningin á landinu öllu
nam 34%. Erlendum ferðamönnum
á Norðurlandi hefur fjölgað mikið
á þessum árstíma og var aukningin
til að mynda 40% í nóvember, 30%
í desember og tvöföld nú í janúar,
miðað við sömu mánuði á fyrra ári.
Mestu munar að sögn
Arnheiðar um Breta, en einnig
koma Bandaríkjamenn og Danir í
meira mæli en áður norður í land.
Gistinóttum Íslendinga fjölgaði um
21% á landinu öllu í janúar miðað
við janúar í fyrra en á sama tíma
var fjölgun íslenskra ferðamanna
á Norðurlandi 38%, svo greinilegt
er að Norðurland er einnig vinsæll
áfangastaður innlendra ferðamanna.
Arnheiður segir að gera megi
ráð fyrir að tekjur á Norðurlandi, af
ferðamanni sem lendir í Keflavík og
kemur í tvo daga norður séu um 60
þúsund krónur, en sá sem lendir á
Akureyrarflugvelli og gistir í 7 nætur
skilji eftir sig um 230 þúsund krónur.
Einnig nefnir hún að á Norðurlandi
séu ekki nema um 1% af gistinótt-
um erlendra ferðamanna á hótelum
landsins og því þurfi að vinna í milli-
landafluginu um Akureyrarflugvöll
svo að ávinningur af markaðsátaki
að vetri skili sér vel norður.
Markaðsstofa Norðurlands hefur,
að sögn Arnheiðar, lagt áherslu á
veturinn í kynningu sinni á svæðinu
og sérstök áhersla hafi verið lögð á
að kynna svæðið fyrir Bretum og
Dönum með það að markmiði að sett
verði upp reglulegt millilandaflug frá
Akureyrarflugvelli til þessara landa.
Tilefni til bjartsýni á
áframhaldandi vöxt
Niðurstöður könnunar meðal
erlendra ferðamanna, sem gerð var
sl. sumar á vegum Ferðamálastofu
sýna að Norðurland er vinsæll
áfangastaður erlendra ferðamanna,
en 42% þeirra sem fóru í gegnum
Keflavíkurflugvöll heimsóttu svæð-
ið. Dvalartími erlendra ferðamanna
á Norðurlandi er sambærilegur við
dvalartíma í Reykjavík og dvelja
flestir 3-4 nætur á Norðurlandi. Þegar
skoðaðir voru vinsælustu áfangastað-
ir á landinu voru fjórir af tólf stöðum
sem nefndir voru á Norðurlandi,
en það eru Akureyri, Mývatn,
Húsavík og Ásbyrgi eða Dettifoss.
Aðrir vinsælir staðir á Norðurlandi
eru Skagafjörður, Hvammstangi,
Hvítserkur, Melrakkaslétta og
Þórshöfn en stærstur hluti ferða-
manna kemur til að upplifa náttúru
landsins.
„Það er því tilefni til bjartsýni á
áframhaldandi vöxt í ferðaþjónustu
á landinu öllu, sem skilar sér vel
hingað norður,“ segir Arnheiður, en
18% vöxtur var í brottförum erlendra
ferðamanna á Keflavíkurflugvelli og
er mikil aukning í framboði á flugi
þar nú á komandi sumri.
/MÞÞ
Fróðleiksbásinn
Vilmundur Hansen garðyrkjufræðingur
Álfa- og huldufólkstrú á sér
djúpar rætur í íslenskri menn-
ingu. Víða er að finna álagabletti,
kletta, hóla og hæðir þar sem álfar
og huldufólk eiga sér bústað og
sögur um samskipti manna og álfa
eru þekktar um allt land. Margir
muna eflaust eftir því að hafa átt
sér lítil bú sem börn og skapað
sér veruleika þar sem heimur
manna og hulduvera rann saman.
Álfar og huldufólk eru ósýnilegu
Íslendingarnir.
Garðálfar verða algengari sjón
með hverju árinu þar sem þeir skjóta
upp kollinum inni á milli burknanna,
í trjábeðinu, á milli sumarblómanna
og á steinhleðslunni. Fólk er ófeimið
við að skreyta garðinn með alls kyns
fígúrum, gervifuglum, plastblómum
og síðast en ekki síst garðálfum, sem
eru fáanlegir í margs konar útgáfum.
Erlendis er það sem við köllum
garðálfa í daglegu máli flokkað sem
dvergar, enda fyrirbærið mun líkara
klunnalegum dvergum en fínlegum
álfum. Lítið er um dverga í íslenskri
þjóðtrú og því eðlilegt að álfaheitið
sé okkur tamt í munni. Skoðanir
fólks á garðálfum eru að öllu jöfnu
ákveðnar og annaðhvort elskar fólk
þá eða hatar. Sumum finnst þeir
lífga upp á garðinn og þykir vina-
legt að sjá þá á milli blómanna, en
öðrum þykja þeir tákn um smekk-
leysi, ódýrt drasl og „kitsch“ í sinni
verstu mynd.
Borg garðálfanna
Í Evrópu hafa álfar þekkst í görðum
í rúmar þrjár aldir og er uppruni
þeirra rakinn til upphafs 18. aldar
þegar þýskir og tékkneskir bændur
settu litlar styttur af álfum út á akr-
ana til að örva vöxt og auka upp-
skeruna.
Vinsældir garðálfa hafa verið
mismiklar á ólíkum tímum og þeim
hefur stundum verið ýtt út í horn
þegar tískustraumar hafa verið þeim
óhliðhollir. Úrval garðálfa hefur
þó aldrei verið meira en nú og þeir
seljast eins og heitar lummur. Um
aldamótin 2000 var borgin Ústí nad
Labem í Tékklandi opinberlega lýst
borg garðálfanna, enda borgin fræg
fyrir framleiðslu á afar haglega
gerðum garðálfum.
Garðálfar geta vakið skrítnar
kenndir hjá fólki og til eru hópar
sem hafa það að markmiði að frelsa
álfana úr görðum og koma þeim út
í náttúruna. Í Devonskíri í Englandi
er rekið munaðarleysingjahæli fyrir
garðálfa sem hefur verið nappað úr
görðum og yfirgefnir á víðavangi.
Álfar auka grósku
Innfluttir garðálfar draga að sér
raunverulega íslenska álfa sem
gjarna taka sér bólfestu í garðinum
og um leið fer allt að vaxa betur.
Þetta sagði mér erlend ræktunar-
kona sem hefur búið hér á landi í
nokkra áratugi. Eftir að hún fór að fá
senda garðálfa frá ættingjum sínum
í Mið-Evrópu og setja þá í garðinn
jókst gróskan í honum til muna. Og
gróskan hefur aukist með hverjum
garðálfinum sem bæst hefur í safnið.
Ótrúlegt úrval
Áður fyrr voru garðálfar brenndir úr
leir og handmálaðir og eru margir
þeirra safngripir í dag. Núna eru
flestir garðálfar steyptir úr plasti eða
trefjum og eiga að þola hvaða veður
sem er án þess að missa lit.
Framboðið af garðálfum er ótrú-
legt og hægt er að fá þá í mörgum
stærðum og gerðum, til dæmis álfa
sem klifra í trjám, liggja í leti, keyra
um á mótorhjóli, álfa sem sitja í
stólum, standa með veiðistöng, raka
heyi, moka snjó og fljúga. Úrvalið
er ótakmarkað.
Garðyrkja & ræktun
Ævintýrið um garðálfana
Veljið álfunum fallegan
stað inni á milli blóma
og trjáa í garðinum.
Verið óhrædd við að
tala við álfana. Sýnið
þeim trúnað, þeir segja
engum frá.
Ef gefa á álfunum nafn
er gott að hafa Snorra-
Eddu við höndina,
en líka má notast við
símaskrána.
Leitið til heimilis-
læknisins ef þið farið að
halda að garðálfarnir
séu lifandi.
Takið álfana inn ef farið
er burt í langan tíma.
Þeim gæti leiðst einver-
an og farið á flakk.
Samgöngubætur skipta verulegu
máli. Straumur ferðamanna t.d. til
Siglufjarðar og að Dettifossi hefur
aukist mjög en á þessum stöðum
er annars vegar búið að opna nýjan,
uppbyggðan veg og hins vegar eru
Héðinsfjarðargöngin að skila sér
vel fyrir ferðaþjónustu á Tröllaskag-
anum.