Bændablaðið - 29.03.2012, Blaðsíða 6
Bændablaðið | fimmtudagur 29. mars 20126
Málgagn bænda og landsbyggðar
LOKAORÐIN
Bændablaðið kemur út hálfsmánaðarlega. Því er dreift til allra bænda landsins og fjöl margra annarra er tengjast land búnaði.
Bændablaðinu er dreift ókeypis til þeirra er stunda búskap en þéttbýlisbúar geta gerst áskrifendur að blaðinu.
Árgangurinn kostar kr. 6.600 en sjötugir og eldri og lífeyrisþegar greiða kr. 3.300.
Bændablaðið er í eigu Bændasamtaka Íslands.
Bændablaðið, Bændahöll við Hagatorg, 107 Reykjavík. Sími: 563 0300– Fax: 562 3058 – Kt: 631294-2279
Ritstjóri: Hörður Kristjánsson (ábm.) hk@bondi.is – Sími: 563 0339 Blaðamenn: Erla H. Gunnarsdóttir ehg@bondi.is
Margrét Þ. Þórsdóttir mth@bondi.is – Freyr Rögnvaldsson fr@bondi.is – Sigurður M. Harðarson smh@bondi.is
Auglýsingastjóri: Eiríkur Helgason eh@bondi.is – Sími: 563 0303 – Myndvinnsla og frágangur: Prentsnið ehf.
Netfang blaðsins (fréttir og annað efni) er bbl@bondi.is Netfang auglýsinga er augl@bondi.is Vefsíða blaðsins er www.bbl.is
Prentun: Landsprent ehf. – Upplag: sjá forsíðu – Landsprent og Íslandspóstur annast dreifingu blaðsins. ISSN 1025-5621
Landbúnaðarháskóli Íslands
LEIÐARINN
Hver erlenda könnunin af annarri
sýnir að Ísland er besti áfanga-
staðurinn fyrir ferðamenn í heim-
inum. Það er ekki mat einhverra
örfárra í afmörkuðum afkimum
ferðaþjónustunnar, heldur virtra
fjölmiðla víða um heim. Þar má
nefna Sunday Times, Lonely
Planet, National Geographic
Traveler, Newsweek og fleiri og
fleiri.
Það er náttúra Íslands og vingjarn-
legt viðmót Íslendinga sem oftast ber
á góma auk þess sem vaxandi eftir-
spurn er eftir staðbundnum sérkenn-
um eins og í mat og öðru. Samkvæmt
tölum Hagstofu Íslands komu samtals
881.915 farþegar til landsins á síðasta
ári, þar af 540.084 útlendingar, vel
yfir 100 þúsund á mánuði í júní, júlí
og ágúst og erlendum ferðamönnum
yfir vetrartímann fer einnig ört fjölg-
andi.
Eins og erlendar kannanir benda
til þá kemur þetta fólk fyrst og fremst
til að skoða náttúruna og til að upplifa
íslenska menningu í sjávarþorpum
og sveitum landsins. Þetta þýðir
auðvitað stóraukið álag á þekktum
ferðamannastöðum. Við því þarf að
bregðast með bættri aðstöðu en ekki
boðum, bönnum og lokun svæða. Þar
skortir mikið á að stjórnvöld standi
sig.
Bændur landsins hafa aftur á móti
fylgt þessari þróun vel eftir og mikil
uppbygging hefur átt sér stað í ferða-
þjónustu í sveitum landsins. Það er þó
ekki bara uppbygging á gistiaðstöðu
sem þar hefur verið áberandi heldur
eru bændur smám saman að gera sér
grein fyrir því að upplifun ferða-
mannsins af því að kynnast sveita-
störfunum skiptir ekki minna máli.
Fólk vill skoða lifnaðarhætti í
íslenskum sveitum, fjós, fjárhús og
ekki síst hvernig afurðirnar verða til.
Bændur hafa því í ört vaxandi mæli
farið út í margs konar framleiðslu
á nýstárlegum vörum heima fyrir,
eins og skyrkonfekti, ís og ostum og
margháttaða verkun á kjöti og ýmsu
öðru. Þetta er greinilega að skila sér í
sívaxandi vinsældum sveitanna, bæði
meðal útlendinga og Íslendinga.
Uppbyggingin í sveitunum fer
hinsvegar afskaplega illa saman
við þann gengdarlausa áróður sem
rekinn er gegn íslenskum landbún-
aði af ákveðnum öflum í landinu.
Engu er líkara en aðgöngumiðinn
að Evrópusambandinu sé háður því
skilyrði að íslenskur landbúnaður
verði lagður í rúst. Ætli menn hafi þá
hugsað það til enda hvað verði þá um
ferðaþjónustuna í sveitum landsins og
það mikla aðdráttarafl sem sveitirnar
eru fyrir vaxandi fjölda ferðamanna?
/HKr.
Við sameiningu Landbúnaðar-
háskólans á Hvanneyri, Rannsókna-
stofnunar landbúnaðarins og
Garðyrkjuskólans á Reykjum var
stofnaður Landbúnaðarháskóli Íslands
fræðslu- og rannsóknastofnun land-
búnaðarins. Fræðslustarf á sviði land-
búnaðar byggir á yfir 120 ára sögu
forvera LbhÍ, sem var einn af horn-
steinum þeirrar miklu þróunar og
breytinga sem urðu á atvinnuháttum
Íslendinga. Auðvitað hafa þessar stofn-
anir orðið til við mismunandi aðstæður
hjá þjóðinni.
Önnur stór varða í seinni tíma sögu
þessarar stofnunar er flutningur hennar frá fagr-
áðuneyti landbúnaðar til menntamálaráðuneytis.
Við stjórnarmyndun eftir kosningar árið 2007
varð Landbúnaðarháskólinn að skiptimynt í verka-
skiptum nýrra stjórnarflokka. Nú skal það rifjað
upp hér að um þetta atriði hafði um langan tíma
staðið nokkur umræða, hvort vista ætti yfirstjórn
skólans hjá landbúnaðarráðuneytinu eða ráðuneyti
menntamála. Það voru og eru sterk rök fyrir hvoru
tveggja. Afstaða BÍ á þeim tíma var að leggjast
ekki gegn flutningi til menntamálaráðuneytisins
en leggja þess í stað áherslu á mikilvægi rann-
sóknahlutverks LbhÍ fyrir íslenskan landbúnað.
Eru verstu spár að rætast?
Nú má vel deila um afstöðu Bændasamtakanna á
þeim tíma. En kannski eru verstu spár þeirra sem
ekki vildu færa stofnunina frá landbúnaðaráðu-
neytinu nú að rætast. Að skólinn myndi búa við
fálæti og viki fyrir öðrum hagsmunum í hinu stóra
menntamálaráðuneyti.
Alvarleg fjárhagsstaða LbhÍ verður ekki síst
að skoðast í því ljósi að skólinn hefur ekki fengið
að njóta sannmælis yfirvalda. Hann hefur ekki
fengið að öllu leyti sambærilega meðhöndlun
og aðrar menntastofnanir hér á landi. Fyrir það
fyrsta var gamall skuldahali ekki skorinn af líkt
og hjá mörgum öðrum háskólum strax við sam-
eininguna, hvorki í tíð landbúnaðarráðuneytis sem
vistaði skólann í frumbernsku hans né mennta-
málaráðuneytis. En gleymum ekki að bæði núver-
andi sjávarútvegs- og landbúnaðaráðuneyti hefur
staðið á bak við fjárveitingu til rannsóknastarfs
fyrir landbúnað sem grundvölluð var við flutning
á milli ráðuneyta. Fjárveiting sú hefur þurft að
sæta niðurskurði eins og margt í okkar starfsemi
undanfarin ár. Menntamálaráðuneytið leiðrétti
grunnframlag til skólans að ákveðnu marki árið
2009. Sú fjárveiting hefur nagast niður í samdrætti
undanfarinna ára.
Þeir sem börðust gegn flutningi stofnunarinnar
á milli ráðuneyta lögðu ekki síst áherslu á að tengsl
við atvinnugreinina væru lífæð skólans og að við
flutning til menntamálaráðuneytis væri skorið
á þá líflínu. Það skal fullyrt hér að ekki hefur
mikilvægi skólans minnkað fyrir atvinnuveginn
og ekki heldur áhugi bænda á að standa á bak við
skólann sinn. En kannski hefur á stundum læðst
að sá grunur að skólanum sjálfum hafi ekki þótt
jafnmikilvægt að rækta tengsl við landbúnaðinn.
Landbúnaðurinn kallar eftir liðsinni skólans
Landbúnaðarháskólinn hefur að sjálfsögðu þróast,
vaxið og dafnað. Hann er ekki sama rannsókna-
stofnun og áður var og ekki sami bænda-
skólinn eða garðyrkjuskólinn. Bændur
þurfa ekki síður á rannsóknum að halda
nú en áður í búfjárrækt, jarðrækt, bútækni
og mörgu fleiru. Atvinnuvegurinn þarfn-
ast grundvallarrannsókna því þær hafa
bein áhrif á hagkvæmni landbúnaðarins.
Kennslu- og fræðslustofnun sem vinnur
að endurmenntun, opnar möguleika á fjar-
námi þeirra sem vilja stunda slíkt nám
úr sinni heimabyggð eða býður upp á
staðnám er landbúnaðinum nauðsynleg.
Þessum kjarna sínum verður skólinn að
muna eftir þegar hann nú endurmetur
stöðu sína og tilgang. Og hann má ekki
gleyma því að landbúnaðurinn kallar eftir liðsinni
vegna nýrra viðfangsefna og tækifæra sem felast
í nýtingu landsins gæða.
Margfaldur nemendafjöldi en minna fé
LbhÍ hefur á undanförnum árum margfaldað nem-
endafjölda sinn. Á sama tíma hefur starfsfólki
fækkað og starfsemin verið rekin fyrir stöðugt
minna fé. Ekki hefur verið offramboð á ráðum
handa stjórnendum skólans um hvað ætti frekar
en annað að skera niður. Framlög rýrna og rýrna,
en á sama tíma eykst aðsókn að námi skólans. Það
segir okkur að áherslur skólans hafa vakið athygli
fólks, að starfsmenn skólans njóta trausts og ungt
fólk sækir í skólann eftir menntun.
Skorað á menntamálaráðherra
að vinna að góðri lausn
Hér er skorað á menntamálaráðherra að vinna
að góðri lausn fyrir Landbúnaðarháskóla Íslands
með stjórnendum skólans og BÍ. Það getur haft
alvarlegar afleiðingar að skera niður og loka starfs-
stöðvum og veikja starfsemi. Við getum fundið
farsæla lausn, enda stofnar landbúnaðarháskólans
sterkir og byggja á grunni mikillar sögu – í rúm
120 ár.
/HB
Sveitirnar skipta máli
Þessa dagana standa yfir
framkvæmdir á skrif-
stofum Bændasamtakanna í
Bændahöllinni í Reykjavík. Verið
er að breyta hluta skrifstofurýmis,
endurnýja gólf- og loftaefni, raf-
lagnir og opna vinnurými.
Í kjölfarið á framkvæmdunum
verður tölvudeild Bændasamtakanna,
sem hefur haft aðstöðu á 2. hæð,
flutt upp á 3. hæðina þar sem hún
mun hafa aðsetur í suðurenda. Með
breytingunum fæst töluvert betri
nýting á húsnæði BÍ en markmiðið
er ekki síst að bæta vinnuaðstöðu
starfsmanna. Hluti þess húsnæðis
sem nú er verið að endurnýja hefur
verið nær óbreyttur í áratuga sögu
hússins.
Starfsmenn BÍ hafa flutt sig til
meðan á framkvæmdum stendur og
er m.a. starfsfólk Bændablaðsins á
jarðhæð og ráðunautar með aðstöðu
á 2. hæð. Áætlað er að framkvæmd-
um ljúki með vorinu.
Breytingar í
Bændahöll
Magnús Sigsteinsson hefur umsjón með framkvæmdunum
fyrir hönd BÍ en hér er hann ásamt Haraldi Benediktssyni
formanni.
Borgar Páll Bragason jarðræktarráðunautur virðir fyrir
sér framtíðarvinnuaðstöðu starfsmanna.
Starfsmenn frá verktakafyrirtækinu Berserkjum hafa
unnið að niðurrifi á 3. hæð Bændahallarinnar síðustu
daga.
Jón Baldur Lorange, sviðsstjóri
tölvudeildar BÍ, við áratugagamla
símagrind sem víkur fyrir nútíma-
legri fjarskiptabúnaði.