Fréttablaðið - 21.02.2012, Qupperneq 36
21. febrúar 2012 ÞRIÐJUDAGUR24 24
menning@frettabladid.is
Tónleikar ★★★★ ★
Tónleikar Kammermúsíkklúbbsins
Afmælistónleikar Kammermúsíkklúbbsins sunnudaginn 19. febrúar
í Hörpu.
Flytjendur: Cameractica (Eydís Lára Franzdóttir og Peter Tompkins,
óbó; Kristín Mjöll Jakobsdóttir, fagott; Guðrún Óskarsdóttir, semball;
Hildigunnur Halldórsdóttir og Bryndís Pálsdóttir, fiðla; Svava Bern-
harðsdóttir, víóla; Sigurður Halldórsson, selló).
Það hefur alltaf verið notalegt að fara á tónleika Kammermúsíkklúbbsins í
Bústaðakirkju. Kirkjan er hlýleg og sjarmerandi. Hljómburðurinn þar er líka
ágætur.
Í samanburðinum er Norðurljós Hörpu kuldalegur salur. Hann er alveg
ferkantaður og maður sér sviðið illa, það er svo lágt. En það má laga það.
Einnig má gera allt mögulegt við hljómburðinn, þetta er stillanlegur salur.
Svo er líka hægt að breyta um liti á veggjunum. Blái liturinn er kaldur, en
veggirnir geta verið rauðir, grænir eða hvað sem er.
Fyrstu tónleikar Kammermúsíkklúbbsins voru haldnir í Melaskólanum
árið 1957. Nánar tiltekið í febrúar, svo nú var komið að 55 ára afmælistón-
leikunum. Tónleikar klúbbsins hafa verið haldnir í Bústaðakirkju síðan árið
1975, en afmælistónleikarnir voru í Norðurljósunum til reynslu.
Á margan hátt kom það vel út. Vissulega er það dýrara, bæði kostar
salurinn heilan helling sem myndi skila sér í hærra miðaverði. Svo kostar
bílastæði Hörpunnar 500 krónur fyrir tónleika, ekki má gleyma því. En
hljómburðurinn þarna á tónleikunum var prýðilegur. Óbóin tvö í fyrsta
verkinu, sónötu nr. 4 eftir Zelenka, hljómuðu fallega. Sömu sögu er að
segja um fagottið. Sellóið kom líka vel út og maður heyrði þokkalega í
sembalnum. Að vísu var semballinn heldur aftarlega á sviðinu fyrir hljóm-
burðinn. Hugsanlega hefði virkað betur að hafa hann á gólfinu á milli
áheyrendabekkjanna og sviðsins.
Flutningurinn var ágætur. Túlkunin var lífleg og spennandi. Sömu sögu
er að segja um næsta atriði dagskrárinnar, þrjár þýskar aríur eftir Händel.
Söngkonan, Marta G. Halldórsdóttir, flutti aríurnar af innlifun og alveg réttu
tilfinningunni fyrir barokkstílnum.
Aðalatriðið á efnisskránni var hinn magnaði fjórði strengjakvartett
Bartóks. Það er gríðarlega hugmyndarík tónsmíð. Stemningin er dálítið
hryssingsleg, en einkennist jafnframt af heillandi dulúð. Flutningurinn var
góður, samspilið var nákvæmt og vandað. Það var heilmikil stemning í
spilamennskunni, og inntak tónlistarinnar komst afar vel til skila. Þetta var
Bartók eins og Bartók á að vera.
Jónas Sen
Niðurstaða: Stemningin í Norðurljósum Hörpu er kuldalegri en í Bústaða-
kirkju, þar sem Kammermúsíkklúbburinn hefur haft aðstöðu sína. En hljóm-
burðurinn er betri.
Kuldalegt, en
hljómfagurt
Vilhjálmur Knudsen fékk
heiðursverðlaun Eddunnar
fyrir framlag sitt til kvik-
myndagerðar og ómetan lega
söfnun og varðveislu heim-
ildarmynda um íslenska
náttúru og lifnaðarhætti.
Vilhjálmur Knudsen er sonur
Ósvaldar Knudsen (1899-1975)
sem var einn af frumkvöðlum í
íslenskri heimildarmyndagerð. „Ég
fékk kvikmyndabakteríuna ungur
og byrjaði að mynda 13 ára. Fyrsta
eldgosið sem ég myndaði var Surts-
eyjargosið 1963, við pabbi vorum
kringum það í þrjú og hálft ár. Síðan
hef ég myndað öll eldsumbrot á
Íslandi. Ég hafði náttúrulega áhuga
á öllu mögulegu en fannst ég verða
að sérhæfa mig í einhverju,“ segir
Vilhjálmur sem meðal annars vakt-
aði Kröflugosin við Mývatn í 17 ár.
„Við Kröflu var ég með marga kvik-
myndatökumenn til að geta tekið
myndir báðum megin við hraunið
þannig að þetta var útgerð,“ lýsir
hann.
Kvikmyndir þeirra feðga, Vil-
hjálms og Ósvaldar um Surtseyj-
argos, Heklugos og Heimaeyjar-
gos hafa orðið víðfrægar. „Ég var
sá eini sem náði mynd af sprung-
unni frægu á Heimaey,“ upplýsir
Vilhjálmur. „Vinur minn í Eyjum
hringdi í mig og sagði að það væri
komið gos, það hafði reyndar verið
brandari í Vestmannaeyjum lengi
svo ég var aðeins efins í byrjun,
en svo flaug ég þangað í hvelli með
Birni Pálssyni flugmanni og faðir
minn í annarri vél.“
Eftir Vilhjálm liggja þúsundir
klukkustunda af efni og ríflega 70
kvikmyndir, auk myndbrota sem
hafa ratað í heimildarmyndir um
allan heim. Hann kveðst alltaf vera
að bíða eftir fleiri gosum. „Allt lífið
er bið,“ segir hann sposkur og bæti
svo við. „En það þarf líka ýmislegt
annað að gera en að kvikmynda, til
dæmis að skrá efnið.“
Vilhjálmur hefur boðið upp á
áhrifamiklar eldgosasýningar í
húsi föður síns að Hellusundi 6a oft
á dag, óslitið í 38 ár. Hversu marg-
ir skyldu komast inn í einu? „Metið
hjá okkur er 109. Á veturna koma
stundum fáir og stundum margir.
Ég var með margar sýningar í gær
til dæmis.“
En er Vilhjálmi eitthvað sérlega
minnisstætt úr eldgosaævintýrum
sínum? „Ég hef náttúrulega lent
í ýmsu,“ viðurkennir hann. „Til
dæmis við Mývatn. Stundum var ég
einn á fjallinu í 30 stiga frosti. Oft
var erfitt að sjá hvar sprungurnar
voru svo ég hef nokkrum sinnum
farið niður í jörðina en fyrir Guðs
mildi brotnaði linsan aldrei og ekki
heldur fótleggirnir.“
Þegar haft er orð á að hann nefni
linsurnar á undan fótleggjunum
svarar Vilhjálmur brosandi. „Já,
linsurnar skipta mig mjög miklu
máli.“ gun@frettabladid.is
Linsan skiptir mig miklu máli
VILHJÁLMUR KNUDSEN Fyrsta eldgosið sem Vilhjálmur myndaði var Surtseyjargosið
1963. Síðan hefur hann myndað öll eldsumbrot á Íslandi. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
UPPLYFTING Í SKAMMDEGINU Söngskólinn í Reykjavík fagnar Degi tónlistarskólanna með opnu húsi
laugardaginn 25. febrúar frá klukkan 14 til 17.30. Dagskráin samanstendur af sjö stuttum einsöngstónleikum og
þátttöku tónleikagesta. Inn á milli atriða gefst einnig kostur á að ganga um húsnæði skólans, skoða aðstæður og
þiggja veitingar í boði skólans. Aðgangur er ókeypis og allir velkomnir á meðan húsrúm leyfir.
Opnunartími: Virka daga 11-21
Laugardaga 11-17
Listhúsinu Laugardal · Engjateig 19 · 105 Reykjavík
Sími 553 1111 · www.glo.is
Yfirnáttúrulegur
veitingastaður
Fyrstu hádegistónleikar Íslensku
óperunnar í Hörpunni verða í dag
klukkan 12.15. Þóra Einarsdótt-
ir sópransöngkona og Steinunn
Birna Ragnarsdóttir píanóleik-
ari ríða á vaðið og flytja hríf-
andi sönglög franska tónskáldsins
Henri Duparc undir yfirskrift-
inni Boðið í ferðalag. Tónleikarn-
ir fara fram í Norðurljósum og
taka um hálftíma í flutningi. Líkt
og venja var til á hinum margróm-
uðu hádegistónleikum Íslensku
óperunnar í Gamla bíói geta tón-
leikagestir keypt sér hressingu
fyrir og eftir tónleika og þannig
nælt sér í andlega og líkamlega
næringu í einu og sama hádegis-
hléinu. Ókeypis er á tónleikana.
Þær Þóra og Steinunn Birna
fluttu sömu dagskrá á Reyk-
holtshátíð fyrir tveimur árum
og hlutu mikið lof fyrir. Yfir-
skrift tónleikanna vísar til kvæð-
is Baudelaire, L‘Invitation au
Voyage. - gun
Bjóða í ferðalag
STEINUNN BIRNA OG ÞÓRA Þær flytja hrífandi sönglög franska tónskáldsins Henri
Duparc.