Fréttablaðið - 07.12.2012, Page 60

7. desember 2012 FÖSTUDAGUR| MENNING | 40
MYNDLIST ★★★★ ★
Fjarlægð
Sigurður Guðjónsson
GALLERÍ KLING OG BANG
Sýning Sigurðar Guðjónssonar í
Kling og Bang er ágeng og gríp-
andi þó hún sé ekki endilega frek
á athygli manns. Hún er ágeng
í hægfara dulúðleika sínum þar
sem áhrifin síast inn eftir því sem
maður staldrar lengur við hvert
myndband sýningarinnar.
Gengið er inn í stóran hvítmál-
aðan sal þar sem fjögur ólík mynd-
bönd eru sýnd á veggjum salarins.
Verkin fjögur mynda eitt heild-
stætt verk sem listamaðurinn
kallar Fjarlægð.
Eftir því sem maður dvelur
lengur inni í sýningunni fara
manni að verða ljósir helstu eigin-
leikar einstakra myndbanda.
Maður tekur fljótt eftir grunnform-
unum sem listamaðurinn leikur sér
með; í einu myndbandi eru það t.d.
hringir og í öðru ferhyrningar. Með
öllum myndböndunum er hljóð,
sem myndar síðan varfærið tón-
verk inni í salnum – tónverk sem
þó getur ekki án myndanna verið.
Við skoðun sýningarinnar verður
manni hugsað til kontrabassaleik-
ara að styðja fingri á streng, fiðlu-
leikara að renna fiðluboga eftir
hljóðfæri eða ásláttar leikara að
lemja saman kubbum.
Þetta er þó ekki það sem mynd-
böndin sýna. Fyrsta myndbandið
sýnir hendur vera að fitla við járn-
hringi, lyfta þeim, færa þá til á
streng, þannig að þeir slást saman,
í hægagangi. Í næsta myndbandi
eru það staflar af steinflísum
sem standa á óstöðugum grunni,
sem slást saman í hægagangi,
eins og bátur upp við bryggju. Í
þriðja myndbandinu eru stálvír-
ar á ferð, upp og niður jarðgöng.
Fjórða myndbandið er af sandfoki
á Skeiðar ársandi.
Ef maður ætti að velja einhver
orð til að lýsa verkum Sigurðar
hér, og einnig verki sem hann
sýndi í Hafnarborg fyrr á árinu,
Prelude, þá er það einhvers konar
þrýstingur, pressa og þéttleiki.
Verk hans eru eins og fylliefni sem
vekja hjá manni einhvern nota-
legan óróa, enda gefa þau í skyn
frásögn sem aldrei verður.
Í sýningarskrá segir að Sigurður
kanni í sýningunni grunnform
skynjunar, og fylli skynsviðið.
Þetta tekst honum sem sagt vel,
og hvert skynfæri fær þó nokkuð
fyrir sinn snúð. Sjónrænt leika
verkin við augun, hljóðið leikur við
eyrun og maður fær ríka tilfinn-
ingu fyrir snertingu, en snerting
er líklega eitt sterkasta elementið
í verkunum, þó svo snerting sé sú
af þessum skynjunum sem er fyrir
sýningargestinn að mestu óeigin-
leg, skynræn og yfirfærð.
Ég hefði kosið að hafa sýninguna
betur myrkvaða, lokað fram í
afgreiðslu til dæmis. Það hefði
hjálpað til við þjappa mynd bönd-
unum saman í þá heild sem talað er
um í sýningarskrá. Þóroddur Bjarnason
NIÐURSTAÐA: Áhrifarík myndbands-
verk Sigurðar tala til skynfæranna,
hvert út af fyrir sig. Meiri myrkvun
hefði þjappað verkunum meira
saman í heildræna upplifun.
Dagný og Sabrína Grimm eru afkomendur hinna
frægu Grimmsbræðra. Margverðlaunaðar sögur þar
sem kunnugleg ævintýri birtast í nýju ljósi.
Ævintýri eins og
þau gerast best
fyrir
ára
7-12
Met-
sölubók
New York
Times
„Frábær
bók til að
lesa með
börnunum„
Vorið 2012
hlaut Bókabeitan
Vorvinda IBBY fyrir framlag
sitt til barnamenningar
Samtök um sorg og sorgarviðbrögð
NÝ DÖGUN
www.nydogun. is www.sorg. is sorg@sorg. is
Dagskrá
Kl. 10:30 Morgunganga til móts við nýja dögun.
Lagt af stað frá Nauthól í Nauthólsvík. Gengið um
Fossvogskirkjugarð og duftgarðinn Sólland.
Skógarkaffi og kleinur í lok göngu.
Kl. 15:00 Samvera í Háteigskirkju.
Ávörp flytja Halldór Reynisson formaður samtak-
anna, Olga Snorradóttir kennari og Bragi Skúlason
sjúkrahússprestur. Matthías Jóhannessen skáld les
úr ljóðabók sinni Söknuður. Tónlistarflutningur í
höndum Ernu Blöndal, Gunnars Gunnarssonar,
Ellenar Kristjánsdóttur og Eyþórs Gunnarssonar.
Kaffiveitingar í safnaðarheimili Háteigskirkju að
lokinni afmælisdagskrá.
Allir hjartanlega velkomnir.
laugardaginn 8. desember
Þrýst á skynfærin
Á SÝNINGUNNI „Fyrsta myndbandið sýnir hendur vera að fitla við járnhringi, lyfta þeim, færa þá til á streng, þannig að þeir
slást saman, í hægagangi,“ segir í dómnum.
➜ Verk hans eru eins og fylliefni sem vekja hjá manni einhvern
notalegan óróa, enda gefa þau í skyn frásögn sem aldrei verður.
www.saft.is
RÆDDU UM ÞÁ
ÁHÆTTU SEM FYLGIR
ÞVÍ AÐ HITTA NETVIN
BÆKUR ★★★ ★★
Vígroði
Víst skal höggva
MÁL OG MENNING
Vígroði Vilborgar Dav-
íðsdóttur er beint fram-
hald Auðar sem út kom
fyrir þremur árum,
vakti mikla hrifn-
ingu og var tilnefnd til
Íslensku bókmenntaverð-
launanna. Þar var sögð saga Auðar
djúpúðgu sem ungrar stúlku í
föður húsum, fjallað um kristni-
töku hennar, giftingu hennar og
Ólafs hvíta, fæðingu Þorsteins
sonar hennar og slit hjónabandsins.
Í Vígroða er þráðurinn tekinn upp
tólf árum síðar þegar Þorsteinn,
sem hefur viðurnefnið Rauður,
er orðinn tólf vetra og farinn að
nálgast það að teljast í fullorðinna
manna tölu, óþreyjufullur að losna
undan pilsfaldi móður sinnar.
Enn er ófriður í algleymingi á
norðanverðum Bretlands eyjum,
jarlar og kóngar berjast um
yfirráð yfir landi og limum og ber
þar mest á Sigurði Orkneyjajarli
og Ólafi hvíta Dyflinnar-
konungi. Hér bregður
einnig fyrir þekktum
persónum úr Íslandssög-
unni, til að mynda Ingólfi
Arnarsyni og Leifi bróður
hans auk þeirra Þórunnar
hyrnu, Helga magra og
fleiri. Eins og nafn bókar-
innar ber með sér er mikið
um bardaga, bæði milli
fylkinga og einstaklinga,
og þótt Auður kjósi ekkert
frekar en að standa utan
við átökin dregst hún inn í þau
nauðug viljug og þá um leið Þor-
steinn sonur hennar, sem saknað
hefur föður síns frá því hann man
eftir sér. Ófriður og róstur eru í
forgrunni en minna fer fyrir pers-
ónusögu Auðar sjálfrar, sem undir-
rituð saknar að fá ekki að vita
meira um. Langir kaflar fjalla um
liðssafnað og bardaga en uppgjör,
hefndir og harmsögur leika einnig
stórt hlutverk og þá ekki síst saga
Þorbjargar Höskuldsdóttur, sem
Auður hefur skotið skjólshúsi yfir
án þess að þekkja dapurlega for-
sögu hennar.
Sjónarhorn sögunnar skiptist
á milli nokkurra einstaklinga og
er það í senn veikleiki hennar og
styrkur. Með því móti vindur sögu-
þræðinum lítt fram og þegar ofan
á bætist ástríða þjóðfræðingsins
Vilborgar fyrir klæðnaði, lifn-
aðarháttum og umhverfi fólks á
norðanverðum Bretlandseyjum
á þessum tíma verður sagan ansi
langdregin og lesandinn hund-
svekktur þegar í ljós kemur að
engir hnútar hafa verið leystir
við lok hennar. Vígroði er greini-
lega millikafli í þríleik og stendur
ekki einn og sér en er vissulega
nauðsynlegt púsl í sögu Auðar og
aðdraganda þess að hún fluttist
búferlum til Íslands.
Bókin er afskaplega vel unnin
og liggja augljóslega miklar rann-
sóknir og mikil vinna að baki. Vel
skrifuð og fallega sögð en nær
ekki að byggja upp spennu og nær
því ekki þeim slagkrafti sem þarf
til að hrífa lesandann með sér.
Friðrika Benónýsdóttir
NIÐURSTAÐA: Vandlega unnin og
vel skrifuð saga um aðdraganda
þess að Auður djúpúðga nam land
á Ís landi en geldur þess að vera
millikafli sögunnar og stendur illa ein
og sér.
Víst skal höggva