Fréttatíminn - 11.03.2011, Blaðsíða 32

2 viðhald húsa Helgin 11.-13. mars 2011
 Hús Tímans Tönn nagar miskunnarlausT
Viðhaldsvakning og betri tíð
Viðhorfs- og
hugarfars-
breyting er
að verða í
viðhalds-
málum.
VIÐ ERUM GÓÐIR Í VARMA
VARMADÆLUR
LOFT- LOFT
LOFT- VATN
VATN- VATN
Dalshrauni 5 Hafnarfirði Sími 585 1070 Fax 585 1071
vov@vov.is www.vov.is
G
ra
fik
a
10
H ús eru forgengileg og ganga úr sér óháð efnahagsástandi og fjárhag eigenda á hverjum tíma. Ef hús
fá ekki það viðhald sem þarf og nauðsyn-
legar endurbætur, nagar tímans tönn þau
miskunnarlaust og verðmæti þeirra og
notagildi rýrnar. Það er dýrt að draga við-
hald og láta skeika að sköpuðu. Það hefur
því miður verið landlægt viðhorf að láta
viðhald húsa reka á reiðanum og sinna
því ekki fyrr en í óefni er komið. Viðhald
á ekki að vera skorpu- og áhlaupsvinna í
nauðvörn, heldur stöðugt og fyrirbyggj-
andi.
Viðhorfs- og hugarfarsbreyting þarf að
verða í viðhaldsmálum. Þá kemur senn
betri tíð með blóm í haga. Viðhald þarf að
hefjast strax og byggingu húss er lokið
og það á að vera unnið jafnt og þétt allan
líftíma þess. Húseigendur verða að sinna
viðhaldi eigna sinna jafnt og stöðug. Við-
haldið á að vera markvisst og fyrirbyggj-
andi frá upphafi. Tilviljunarkennt og skipu-
lagslaust viðhald í nauðvörn, skorpum,
skrykkjum og tímapressu, verður allaf
erfitt og óhagkvæmt.
Undanfarin ár hefur mikið verið rætt
og ritað um óvönduð vinnubrögð í bygg-
ingariðnaðinum. Byggingaverktakar voru
í góðærinu margir ofhlaðnir verkum og
höfðu of lítinn tíma og það bitnaði óhjá-
kvæmilega á gæðum bygginganna.
Það segir sig sjálft að þegar menn
hafa mörg járn í eldinum og
takmarkaðan tíma þá skila
þeir ekki eins vönduðu verki
og ella og seint mun sjá fyrir
endann á því. Gallar leynast
oft lengi og koma ekki
fram fyrr en eftir ár og
daga og kalla í fyllingu
tímans á viðgerðir,
endurbætur og við-
hald.
Það hefur
verið nefnt að
erlendir iðn-
aðar- og
verka-
menn
sem
hér
lögðu
hönd
á plóg
hafi
hvorki þekkt nægilega vel íslenska staðla,
kröfur og reglur né íslensk vinnubrögð og
veðurfar. Þess vegna hafi þeir ekki skilað
eins vönduðu verki og íslenskir völundar.
Það er ekki nýtt að þorpssálin kenni að-
komumönnum um það sem aflaga fer, sbr.
algengt niðurlag spellfrétta af landsbyggð-
inni: „Grunur leikur á að aðkomumenn
hafi verið á ferð.“
Í góðærinu hurfu flestir iðnaðarmenn
og verktakar sem vettlingi gátu valdið í
nýbyggingariðnaðinn og viðhaldsgeirinn
skrapp saman. Erfitt var að fá góða og
ábyrga verktaka til viðhaldsverka. Þess
vegna má álykta að eitthvað sé um upp-
söfnuð viðhaldsverkefni og eins að meira
verði um viðhald vegna byggingargalla.
Það er ljóst að viðhalds- og við-
gerðariðnaðurinn fær
enn meira í fangið
á næstu árum
vegna þessa.
Hlutur hans
verður
stærri og
þýð-
ingar-
meiri en ella.
Í þenslunni miklu var þrautin þyngri að
fá verktaka í viðhaldsverk. Grasið þótti
grænna í nýbyggingum og viðhald húsa
sat á hakanum. Nú er öldin önnur. Þeir
verktakar sem áður fúlsuðu við viðhalds-
verkum bítast nú um þau. Það er ljós í
myrkrinu fyrir húseigendur að geta nú
valið úr verktökum og náð góðum samn-
ingum. Stjórnvöld hafa líka gert ráðstaf-
anir til að hvetja til viðhalds og örva við-
haldsgeirann með aukinni endurgreiðslu
virðisaukaskatts (100% af vinnu á bygg-
ingarstað) og skattaívilnun vegna við-
haldskostnaðar. Og eins með því að auka
og hækka viðhaldslán Íbúðarlánasjóðs. Að
þessu leyti árar vel til viðhalds.
En kreppan er viðsjárverð og kaldlynd
kerling. Gefi hún með hægri þá hrifsar
hún óðar með vinstri. Verktakar eru
margir veikburða eftir áföll og hremm-
ingar. Það skapar áhættu og óvissu fyrir
viðsemjendur þeirra og kallar á vönduð
vinnubrögð af hálfu húsfélaga. Þá fylgir
sá böggull skammrifi að eigendur eiga
yfirleitt ekki digra viðhaldssjóði né aðrar
feitar fúlgur og allra síst á tímum kalda-
kols. Lánamöguleikar eru ekki samir og
fyrrum þegar gullið flóði. Peninga skortir
víða til viðhalds og á því stranda mörg góð
áform. Ef þeir eru ekki fyrir hendi er tómt
mál að tala um viðhald þótt þörf sé brýn og
aðstæður að öðru leyti ákjósanlegar. Sann-
ast hér eina ferðina enn að Davíð Stefáns-
son frá Fagraskógi fór með fleipur þegar
hann kvað: „Það er sælt að vera fátækur,
elsku Dísa mín.“ Það er þvert á móti graut-
fúlt í viðhaldi sem öðru. Sjálfsagt hefur
bæði „Dísu“ og „Dalakofanum“ verið við-
halds vant.
Það eru þó fleiri ljósleiftur í viðhaldsmál-
unum. Ábyrgðarsjóður meistara-
deildar byggingargreina innan
Samtaka iðnaðarins var settur
á laggirnar í fyrra eða hitteð-
fyrra í því augnamiði að
bæta vinnubrögð og auka
gæði og skapa traust milli
verktaka og húseigenda.
Jafnframt hefur verið sett
á fót úrskurðarnefnd á veg-
um meistaradeildar bygg-
ingarmanna innan Samtaka
iðnaðarins, Húseigendafé-
lagsins og Neytendasamtak-
anna til að leysa úr ágrein-
ingsmálum vegna verka sem
hér um ræðir.
Það er dýrt að draga viðhald og láta skeika að sköpuðu. Viðhald á ekki að vera
skorpu- og áhlaupsvinna í nauðvörn heldur stöðugt og fyrirbyggjandi.
Meistaradeild byggingargreina, klúbbur iðnmeistara innan Samtaka
iðnaðarins.
 sI klúbbur iðnmeisTara
Meistaradeild í byggingariðnaði
Öflugur þverfaglegur umræðuvettvangur og aukið samstarf félagsmanna í byggingargeiranum innan
Samtaka iðnaðarins.
F ormenn í fimm meist-arafélögum í bygg-ingariðnaði undirrit-
uðu yfirlýsingu um að stofna
Meistaradeild byggingar-
greina. Um er að ræða klúbb
iðnmeistara innan Samtaka
iðnaðarins. Tilgangurinn er
að skapa öflugan þverfag-
legan umræðuvettvang og
auka samstarf félagsmanna
í byggingargreinum innan
samtakanna.
Um 25 iðnmeistarar og
stjórnarmenn í meistara-
félögum í byggingargreinum
mættu á stofnfundinn. Fram-
kvæmdastjóri SI kynnti
aðdragandann að stofnun
Meistaradeildarinnar og
greindi frá ýmsum verkefn-
um sem unnið hefur verið að
hjá samtökunum og tengjast
beint og óbeint hagsmuna-
gæslu byggingariðnaðarins.
Fundarmönnum var
skipað í umræðuhópa sem
ræddu hin ýmsu mál er
tengjast byggingargreinun-
um svo sem samskipti verk-
kaupa og verktaka, opinber
innkaup, menntamál, endur-
reisn fjármálalífsins og staða
byggingariðnaðarins við
núverandi aðstæður í þjóð-
félaginu.
Að lokinni vinnu í um-
ræðuhópum tóku margir
fundarmanna til máls og
lýstu ánægju sinni með þau
verkefni sem unnið hefur
verið að á vegum SI og fögn-
uðu þessu skrefi. Ákveðið
var að formenn meistara-
félaganna skipuðu fyrstu
stjórn Meistaradeildarinnar
og fær hún það verkefni að
móta starfið og setja því
skipulagsramma.
Friðrik Ágúst Ólafsson er
tengiliður samtakanna við
Meistaradeildina.
25 iðn-
meistarar
og stjórn-
armenn í
meistara-
félögum á
stofnfundi.