Fréttatíminn


Fréttatíminn - 15.03.2013, Blaðsíða 50

Fréttatíminn - 15.03.2013, Blaðsíða 50
50 prjónað Helgin 15.-17. mars 2013  PrjónaPistill Ílöng hyrna svo hægt sé að vefja henni tvisvar um hálsinn Guðrún Hannele Henttinen hannele@ storkurinn.is Ílöng hyrna Hyrna prjónuð frá hnakka Það eru margar aðferðir við sjalaprjón. Hér er farin sú leið að prjóna frá hnakka til að hafa betri stjórn á stærðinni. Þetta sjal er með tveimur köflum, fyrst garðaprjóni með útaukningum í miðju og til hliðanna og síðan blúnduk- anti. Hvor kafli fyrir sig getur verið eins langur og hver og einn vill, en ef ætlunin er að láta tiltekið magn af garni duga þá er sniðugt að skipta garninu í tvennt eða vigta það og hefja blúnduprjónið þegar helmingurinn er eftir. Auðvitað þarf að taka tillit til lykkjufjöldans þannig að hann gangi upp þegar gataprjónið er sett niður. En í einföldu mynstri eins og þessu kemur ekki að sök þó að einhverjar aukalykkjur verði í sléttprjóni sitt hvoru megin við miðjuna eða til endanna. Þessi hyrna er ílöng svo hægt sé að vefja henni tvisvar um hálsinn. Ef þess er óskað má prjóna sjalið sem hefðbundna hyrnu. Þá er útaukningum á röngunni sleppt. Þá verður hyrnan styttri til hliðanna og síðari í miðjunni. Hönnun Guðrún Hannele Stærð eftir strekkingu Vænghafið mælt frá horni til horns = 122cm. Breidd mæld frá miðju við uppfit niður eftir miðjum hrygg = 38 cm. Garn og áhöld Schoppel Zauberwolle marg- litt 100% merínóullargarn 1 x 100g hér í lit oxyde. 80cm langur hringprjónn nr 3,5. 3 prjónamerki Prjónfesta 21 lykkja og 40 umferðir (20 garðar) í garðaprjóni á prjóna nr 3,5. Ef prjónað er lausar má gera ráð fyrir að það fari meira garn. Aðferð Sjalið er prjónað fram og til baka með garðaprjóni (allar umferðir sléttar) þar til kemur að mynsturbekknum neðst á sjalinu. Aukið er út í byrjun og enda allra umferða og í miðjunni á réttunni. Blúnduk- anturinn er í sléttprjóni. Orðalykill L = lykkja, lykkjur umf = umferð S = slétt B = brugðið Y = uppsláttur fm = færa merki Ó = óprjónuð lykkja s = saman sty = steypa yfir auk:1S+1Sz = aukið út með því að prjóna tvisvar slétt í sömu lykkjuna, fyrst í hægri lykkjubogann, svo í vinstri lykkjubogann úrt:1Ó+2Ss+sty = úrtaka, 2 lykkjur teknar úr, 1L tekin óprjónuð, 2L prjónaðar sléttar saman, óprjónuðu L steypt yfir Uppskrift Fitjið upp 7L. 1. umf (rétta): 1S, auk:1S+1Sz, Y, setja merki, 3S (miðja), setja merki, Y, auk:1S+1Sz, 1S = 11L. 2. umf (ranga): 1S, auk:1S+1Sz, 2S, fm, 3S (miðja), fm, 2S, auk:1S+1Sz, 1S = 13L. 3. umf (rétta): 1S, auk:1S+1Sz, 3S, Y, fm, 3S (miðja), fm, Y, 3S, auk:1S+1Sz, 1S = 17L. 4. umf (ranga): 1S, auk:1S+1Sz, 5S, fm, 3S (miðja), fm, 5S, auk:1S+1Sz, 1S = 19L. 5. umf (rétta): 1S, auk:1S+1Sz, 6S, Y, fm, 3S (miðja), fm, Y, 6S, auk:1S+1Sz, 1S = 23L. 6. umf (ranga): 1S, auk:1S+1Sz, 8S, fm, 3S, fm, 8S, auk:1S+1Sz, 1S = 25L. 7. umf (rétta): 1S, auk:1S+1Sz, prjónið S að næsta merki, Y, fm, 3S, fm, Y, prjónið S þar til 2 L eru eftir, auk:1S+1Sz, 1S = 29L. 8. umf (ranga): 1S, auk:1S+1Sz, prjónið S að næsta merki, fm, 3S, fm, prjónið S þar til 2L eru eftir, auk:1S+1Sz, 1S = 31L. Endurtakið síðustu 2 umf þar til 205L eru á prjóninum eða 66 umf (33 garðar) hafa verið prjónaðar. Blúnda Hver mynstureining nær yfir 8L og athugið að hún speglast um miðjuna. 1. mynsturumf (rétta): 1S, auk:1S+1Sz, setjið merki, [2S, Y, 1S, Y, 2S, úrt:1Ó+2Ss+sty] 12 sinnum, 3S, Y, fm, 3S (miðja), fm, Y, 3S, [úrt:1Ó+2Ss+sty, 2S, Y, 1S, Y, 2S] 12 sinnum, auk:1S+1Sz, 1S = 209L. 2. mynsturumf (ranga): 1S, auk:1S+1Sz, allar L B að merki, fm, 3S, fm, allar L B að merki, auk:1S+1Sz, 1S. Endurtakið þessar 2 umf 7-9 sinnum eftir því hve mikið er eftir af garninu. Athugið að lykkjunum fjölgar í hverri umferð og þær safnast upp fyrir framan fyrstu merkið og fyrir aftan síðustu mynstureininguna. Gætið þess að láta mynstrið standast á, uppslættirnir koma hver fyrir ofan annan og úrtökurnar sömuleiðis. Prjónið síðustu umferðina á réttunni brugðna. Affelling Fellið af með teygjanlegri affellingu þannig: Prjónið 2S, *stingið vinstri prjóninum inn í báðar prjónuðu lykkjurnar og hafið hann fyrir framan hægri prjóninn. Prjónið L saman aftan frá með hægra prjóni. Prjónið 1S og endurtakið frá * þar til allar lykkjur hafa verið felldar af. Frágangur Skolið sjalið úr mildum þvottalegi, og strekkið á meðan það er rakt. Hægt er að fá þessa uppskrift án skammstafana fyrir þá sem vilja í Storkinum. e ins og þið vitið þá geta prjónauppskriftir verið mismunandi eftir því hvaðan þær koma. Þeir sem eru vanir að fara eftir breskum og bandarískum uppskriftum á ensku hafið vafalaust tekið eftir því hve ítarlegar þær eru og oftar en ekki vel uppbyggðar. Nánast alltaf eru notaðar skammstafanir, enda er til góður sam- hæfður listi yfir skammstafanir í prjóni á ensku. Þetta finnst mörgum þægilegt því eftir því sem reynslan eykst verður auðveldara að lesa úr þess- um skammstöfunum og þær lærast fljótt. En hvers vegna er verið að notað skammstafan- ir? Það er augljóst að í prentuðu máli þarf textinn ekki að vera eins langur og þ.a.l. sparast pappír og kostnaður við prentun. En það er ekki eina ástæðan. Vel skil- greindar skammstafanir í prjónauppskrift eru fyrir marga læsilegri og aðgengilegri en langur samfelldur texti með orðaleng- ingum. Margir eru sjálfsagt á annarri skoðun og þá komum við að kjarna máls- ins sem er uppskriftalæsi. Við lesum upp- skriftir, eins og annan texta, á ólíkan hátt. Margir vilja helst prjóna eftir teikningum, en aðrir vilja texta. Sumir vilja texta þar sem allt er sagt með heilum orðum, en það er mín tilfinning að fleiri kjósi að fara eftir vel skilgreindum skammstöfunum því þá verður uppskriftin styttri, gagn- særri og yfirsýnin þægilegri. Á það skal jafnframt bent að við erum öll föst í viðjum vanans og ef við höfum vanist ákveðinni tegund af upp- skrift þá finnst okkur stundum erfitt að fara út fyr- ir þægindahringinn og prófa annað. En stundum margborgar sig að gefa einhverju nýju tækifæri því það getur opnast heill heimur fyrir vikið. Margir kjósa að prjóna aldrei eftir uppskrift, segja það erfitt og vilja frekar prjóna upp úr sér eins og sagt er. Hinir sömu eiga líka oft auðvelt með að prjóna eftir einhverju sem þeir sjá og þurfa ekki að láta mata sig með skriflegum texta. Uppskriftalæsi – fyrst og fre mst ódýr! DÚNDURTILBOÐ! 35%afsláttur 299kr.pk. Verð áður 4 69 kr. pk. Kókómjólk , 6x250 m l Meðan birgð ir endast Þetta sjal er með tveimur köflum, fyrst garðaprjóni með útaukningum í miðju og til hliðanna og síðan blúndukanti. Ljósmynd/Hari BLÁBERJARÖND En að styðjast við vel samdar eða þýddar uppskriftir getur oft á tíðum verið lærdómsríkt og leitt mann áfram í enn flóknari verkefni. Vandamálið sem blasir við okkur hér á Íslandi er að ólíkt uppskriftum á ensku, eru svo margar gerðir af skammstöfunum í gangi. Hver og ein sem semur eða þýðir uppskrift, gefur út blað eða bók hefur sinn eigin stíl eða aðferð. Ég er þeirrar skoðunar að þetta þurfi að samræma í þágu allra sem prjóna, lesa upp- skriftir og eru að læra að prjóna eða að kenna prjón. Uppskriftir eru ekki bókmenntaverk þar sem þarf að nota mismunandi stílbrigði heldur texti sem á að innihalda lýsingar á ákveðinni prjóntækni og fyrir- mæli sem allir þurfa að skilja á sama hátt. Er ekki hægt að samræma þetta á þessu litla málsvæði sem Ísland er? Alla vegana þannig að þeir sem kjósa að nota skammstafanir noti þær sömu. Nú spyrja eflaust margir, af hverju er ég þá að nota enn eina nýja gerð af skammstöfunum í stað þeirra sem fyrir eru? Ástæðan er sú að þegar komið er út fyrir hefðbundinn ramma hins einfalda og algenga í prjóni duga gömlu skammstafanirnar oft skammt. Það vantaði fleiri orðlykla sem tækju heilsteypt á öllu prjóni þannig að það næði jafnt yfir einfaldar sem flóknar aðgerðir. Þess vegna var á vissan hátt einfald- ara að byrja upp á nýtt heldur en að prjóna við það sem fyrir var, því breyta þurfti grunnhugmyndinni. Uppskriftirnar sem hafa birst hér í Fréttatím- anum eru hluti af tilraun til að kynna nýtt og endur- skoðað skammstafanakerfi í prjóni m.a. til að skapa umræðu. Þar var haft að leiðarljósi gagnsæi og að auðvelt væri að skilja kerfið þegar viðkomandi er kominn með innsýn og reynslu í að fylgja því. Þessar skammstafanir eru samstarfsverkefni þriggja prjón- kennara og hönnuða. Nú þegar komin er smáreynsla væri áhugavert að fá endurgjöf frá ykkur sem eruð vanar að fara eftir uppskriftum með skammstöfunum á íslensku. Hugmyndin er að þróa þetta áfram og vonandi ná saman hópi af uppskriftahöfundum til að ræða málin nánar. Áhugasamir mega gjarnan senda línu á netfangið hér fyrir neðan. Með prjónakveðju, Ármúli 18 108 Reykjavík Sími 511 3388 Girnilegt garn 69% ... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann* *konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu. Capacent júlí-sept. 2012
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Fréttatíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttatíminn
https://timarit.is/publication/944

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.