Læknablaðið - 01.12.1948, Blaðsíða 17

L Æ K N A B L A Ð I Ð
91
hröhlastosis og greina hana frá
vanalegum icterus neonator-
um. Einkum vegna þess að gul-
an er oftast það einkennið, sem
gefur bendingu um óeðlilcga
liæmolysis.
Nýfædd hörn hafa vanalega
um 1,7 mg. bilirubin i serum
eða um 3svar sinnum meira en
lieilhrigt fullorðið fóllc. Síðau
stígur hiliruhin í hlóði harn-
anna og fcr venjulega upp í
6,7 mg\, en getur komizt allt
upp í 20 mg. á 2.—5. degi. A
60% allra harna er unnt að sjá
vott af gulu fyrstu dagana, en
hún er yfirleitt á lágu stigi,
hverfur fljótt og sést sjaldn-
ast nema sérstaklega sé að
henni gætt. Einstöku hörn
hafa þó sterka gulu sem getur
staðið í allt að þrjár vikur.
Menn eru nú almennt komnir
að þeirri niðurstöðu að fjrsio-
logiskur icterus neonatorum
eigi í’ót sína að rekja til ófull-
kominnar starfsemi lifrarinnar
fj'i’stu dagana sem harnið lif-
ir1 2).
Börn með hæmolytiskan
sjúkdóm fæðast stundum gul
og gulan er vanalega orðin
greinileg innan sólarlirings, i
mótsetningu við fysiologiskan
icterus, þar sem gulan er
venjulega ekki farin að gera
vart við sig svo snemma, eða
er svo lítil, að hún er naumast
1) Rich, A. R.: Bull Jolins Hopk.
Hosp. 47, 338 (1930).
sýnileg. Eftir nokkra daga sést
grænleitur hlær á gulunni við
erythrohlastosis, sem sést aldr-
ei við fysiologiskan icterus.
Gulan sem fylgir hæmolytisk-
um sjúkdómi gerir því fyr vart
við sig og er sterkari en fysio-
logiskur icterus, liún er ieterus
gravis, en það er umfram allt
anæmi, erytroblastosis og mót-
efnin í hlóði barnsins, sem, sýn-
ir hvers kyns liún er.
Heilbrigð hörn fæðast með
meira hæmoglohin en almennt
finnst í heilhrig'ðu, fullorðnu
fólki. Ef naflastrengurinn er
hundinn seint fær barnið meira
hæmoglobin, sem endist því þó
ekki lengi, því að það smá-
minnkar eftir fæðinguna, en
hægt, svo að það er í lok fyrstu
viku 10% minna en við fæð-
ingu.
Börn sem fæðast sjúk af
liæmolysis hafa minna hæmo-
glohin en cðlilegt er og það fer
ört lækkandi eftir fæðinguna.
Ef harnið fæðist með eðlilega
mikið hæmoglohin fellur það
ört, t. d. í einu tilfelli úr 138%
niður í 100% á í). degi og niður
í 54% á 16. degi.
Erythroblastosis finnst í flest-
um hörnum sem fæðast með
hæmolysis, en í vægimi tilfell-
um getur horið lílið eða ekkert
á henni.
Hins vegar geta hörn fæðst
með erytlu'ohlastosis án þess að
hafa Rh-mótefni í hlóði sínu,
nl. ef móðirin hefur diahetes