Læknablaðið - 01.12.1948, Blaðsíða 30

104
L Æ K X A B L A Ð I Ð
kuldaagglutininum og á ag'g-
lutininum gegn streptococcus
MG. Kuldaagglutination nefn-
ist það fyrirbrigði, þegar r.
blóðkorn agglutinera í vissum
blóðvökvum við lágt liitastig.
einkum við 0----[-5 C, en ekki
við 37’ hita. Fyrirbrigðið bygg'-
ist á því, að kuldaagglutinin
blóðvökvans eru aukin. Ein-
slaka sinnum kemur þetla fyr-
ir hjá beilbrigðu 'fólki, bæði 1
bomolog og i Iieterolog blóð-
vökva, einkum lijá fólki í 0
blóðflokki, en þó aðeins i mjög
vægri þynningu. Samfara ýms-
um sjúkdómum finnst stundum
aukning á kuldaagglutinum i
blóði. Þessir sjúkdómar eru:
sýkla lungnabólgur, scarlatina,
morbilli, parotitis epidemica,
influenza, psittacosis, febris
rheumatica, mononucleosis in-
fectiosa og hæmolytiskar an-
æmiur. Fyrirbrigðið er sjald-
gæft samfara nefndum sjúk-
dómum og finnst örsjaldan í
þynningu bærri en 1:40. Kulda-
agglutinin i þynningu hærri en
1:40 finnst eingöngu samfara
liæmoglobinuria paroxysmat-
ica, trypanosomiasis og v.l.b.
Aukning á kuldaagglutininum
er ekki stöðugt fyrirbrigði sam-
fara v.l.b., í sumum farsóttum
finnst engin aukning, í öðrum í
90%, i einni og sömu farsótt
hefir fundizt aukning hjá öðr-
lun hverjum sjúklingi. Rann-
sóknin verður ekki jákvæð fyrr
en á 7.—10. degi sjúkdómsins,
og stundum ekki fyrr en sjúkl.
eru í afturbata. Aukningin
verður mest í 3. viku og er
venjulegast liorfin eftir 6—8
vikur, en getur haldizt miklu
lengur, allt að 9 mánuðum.
Rannsóknin getur orðið jákvæð
hjá fólki sem veikist lítið eða
ekki, en mest verður aukningin
hjá þeim sem eru þungt lialdn-
ir. Það er óalgengt að rann-
sóknin sé jákvæð í þynningu
Iiærri en 1:640, en jákvæð smá-
sjárrannsókn liefir sézt í þynn-
ingu 1:250,000. Á Norðurlönd-
um er það álitið sérkenni v.l.b.
cf kuldaagglutinin aukast frá 0
til 1:16, en í Bandaríkjunum er
það skoðað sem mikilvæg stoð
fyrir sjúkdómsgreininguna ef
rannsóknin verður jákvæð í
þynningunni 1:40. Samfara
aukningu á kuldaagglutininum
hjá v. 1. b. sjúkl.., finnst alltaf
aukning á agglutininum og
precipitinum gegn strepto-
coccus MG.
Þær breytingar sem finnast í
])vagi eru liinar sömu og eru
við aðrar hitasóttir.
Mænuvökvinn er eðlilegur,
nema þegar um encephalitis er
að ræða. Þá er þrýstingur
hækkaður og aukning ’finnst á
frumum og eggjalivítu. Frum-
urnar eru ýmist ein- eða fleir-
kyrningar.
Röntgenrannsókn á lungum
er mjög ])ýðingarmikið atriði
við greiningu sjúkdómsins. Þær
brevtingar sem sjást á röntgen-