Læknablaðið - 01.12.1957, Síða 34

128
LÆKNABLAÐlf)
sársins, þ. e. stærð og legu, svo
og hversu djúpt það hefur étið
sig niður í briskirtilinn, eða
hversu fast það er gróið við
umhverfið Hér kemur einnig
til greina reynsla skurðlækn-
isins. Æfðir skurðlæknar skilja
sárin sennilega sjaldnar eftir
heldur en viðvaningarnir — og
þó — þeir æfðu eru oft varkár-
ari en hinir, þeir vita meira
um hætturnar og reisa sér þvi
sjaldnar hurðarás um öxl og
árangur þeirra þvi hetri en
hinna.
Ef nákvæm könnun leiðir í
ljós, að of áhættusamt yrði að
losa sárið frá umhverfinu eða
skeifugarnarstúfurinn er of
stuttur eða óþjáll til lokunar
eftir að sárið hefur verið num-
ið hrott, er því ýmislegt sein
kemur til greina og skal hér
nefnt það helzta:
1. Reseclio exclusionis.
2. Aðgerð í tveim lotum, kennd
við Mc.Kittrick.
3. Bancrofts aðgerð.
4. Duodenostomia með cath-
eter.
5. Plaslisk Iokun á skeifu-
görninni.
Þegar erfitt er að losa um
skeifugörnina, en þó ekki svo,
að það sé álitið ókleift, er sjálf-
sngt að noia Laheys aðferð,
sem er í því fólgin að einangra
aðalgallganginn (Ductus cho-
ledochus), opna hann og setja
í hann Cattels T-rör. Eftir það
er engin liætta á, að gallgang-
urinn skaddist, þegar verið er
að losa skeifugörnina með
sárinu og loka stúfnum. Fjær-
armur Cattels rörsins er lát-
inn ná alveg niður í skeifu-
görnina og kemur í veg fyrir
ofþenslu á stúfnum eftii að-
gerðina. Minna mæðir þvi á
saumnum og stúfurinn grær
betur.
Þá skal farið nokkrum orð-
um um hinar aðferðirnar.
Ad 1. Með re'sectio exclus-
ionis unilateralis er átt við, að
sárið sé skilið eftir í skeifu-
görninni eftir að hún hefur
verið tekin í sundur ofan við
það, stúfnum lokað og maginn
tekinn á venjulegan hált og
gerð anastomosis gastrojejun-
alis. Þetta er kölluð exclusio
unilateralis, þar sem aðeins
nærendi skeifugarnarinnar,
með sárinu, er tekinn úr sam-
bandi, en fjærendinn er í
sambandi við þarmana eins og
áður. Finsterer varð fyrslur lil
að lýsa þessari aðgerð 1918 og
fækkaði hún mjög dauðsföll-
iim á sínum tíma og var af
mörgum talin gefa eins góðan
lokaárangur. Nokkru áður
hafði reyndar V. Eiselberg
tekið sár þannig úr sambandi
við tractus intestinalis, en hann
gerði ekki resectio ventriculi
um leið, heldur aðeins gastroje-
junostomia og fékk því oft
sár í jejunum sem fylgikvilla
við sína aðferð. Það var
reynsla Finsterers, að ef sárið