Bændablaðið - 08.05.2013, Page 45
45Bændablaðið | Miðvikudagur 8. maí 2013
Jóhanna Lind Elíasdóttir,
ábyrgðarmaður rekstrar hjá
Ráðgjafarmiðstöð land búnaðar-
ins (RML), og Jón Baldur
Lorange, sviðsstjóri tölvudeildar
Bændasamtaka Íslands (BÍ),
handsöluðu á dögunum
samkomulag um notendaþjónustu
við notendur dkBúbótar (sjá
mynd). Samkomulagið felur í sér
að notendur dkBúbótar geta hringt
í þjónustunúmerið 563-0368 á
virkum dögum ef þá vantar aðstoð
vegna forritsins. Teymi hefur verið
sett saman skipað starfsfólki
tölvudeildar BÍ og RML sem sinnir
notendaþjónustu sem er innifalin
í árgjaldi að dkBúbót.
Í notendaþjónustu felst símasvörun
á milli 10.00 og 16.00 alla virka daga
þar sem aðstoð fæst við að greina
eðli vandamála sem upp kunna að
koma. Innifalin í árgjaldi er einnig
lausn á vandamálum sem koma
upp ef villur koma upp í forritinu
sjálfu. Þjónustan er veitt í gegnum
síma en einnig getur þjónustufulltrúi
yfirtekið tölvu notanda til að leysa
vandamálið hratt og örugglega.
Notendum er bent á að unnt er að
senda inn þjónustubeiðni í gegnum
www.bondi.is undir Tölvuþjónusta
og forrit og velja þar Þjónustubeiðni
– bændur. Notendur eru hvattir til að
nýta sér þessa leið því allar beiðnir
fara inn á þjónustuborð dkBúbótar
án tafar. Rétt er að taka fram að í
notendaþjónustu felst ekki aðstoð
vegna bókhaldslegra atriða eða
leiðréttinga á færslum sem rekja má
til vankunnáttu í bókhaldi. Kennsla
á forritið er sömuleiðis ekki innifalin
en bent er á námskeið sem verða
í boði RML, búnaðarsambanda
og LBHÍ. Þá skal bent á rafræna
handbók sem er aðgengileg í forritinu
sjálfu undir hjálp.
,,Með þessu samkomulagi
komum við upp samstarfsteymi
sem fókuserar á veita bændum
góða þjónustu. Þannig byggist upp
þekking á forritinu og á óskum
notenda sem nýtist okkur til að
gera enn betur í framtíðinni,“ sögðu
Jóhanna Lind og Jón Baldur við
blaðamann Bændablaðsins að lokum.
Þjónusta efld við notendur dkBúbótar
Jóhanna Lind Elíasdóttir, ábyrgðar-
maður rekstrar hjá Ráðgjafarmiðstöð
landbúnaðarins (RML), og Jón
Baldur Lorange, sviðsstjóri
tölvudeildar Bændasamtaka Íslands
(BÍ), handsala hér samkomulag um
notendaþjónustu við notendur
dkBúbótar. Mynd / HKr.
Fóðrun áa á sauðburði ef gróffóður skortir eða heygæðin eru rýr
Vegna þurrka síðasta sumar varð
heyfengur hjá mörgum minni en
vanalega og langur gjafatími í
vetur veldur því að fleiri bændur
eru heytæpir núna en undanfarin
ár. Einkum á þetta við um bændur
um norðan- og austanvert landið,
en þar eru einnig í sumum sveitum
horfur á að gjafatími í vor verði
lengri en undanfarin ár. Bændur
hafa reynt að mæta þessu með því
að verða sér úti um hey eða tryggja
sér aðgang að heyi ef seint vorar
og hafa verður lambfé lengi á gjöf.
Verð á heyi er hærra en verið hefur
undanfarið og kostnaðarsamt er að
flytja það um langan veg. Heymagn
í rúlluböggum er misjafnt og hafa
ýmsir þættir áhrif á það, s.s. aldur
rúlluvélar, þurrefni og þroski heysins
og verklag við bindingu. Einnig eru
gæði heyja mjög breytileg og fara
m.a. eftir sláttutíma, grastegundum
í túnum, áburðargjöf og fleiru. Hey
af fyrri slætti inniheldur jafnan
meira tréni en há sem er blaðrík.
Hey í plasthjúpuðum böggum þarf
að vera vel pakkað og hjúpurinn má
ekki hafa rofnað í geymslu. Við hey-
kaup er mikilvægt, sé þess nokkur
kostur, að vita hvers konar hey er
verið að kaupa (s.s. um sláttutíma,
aldur ræktunar, áburðargjöf) og að
gæði þess séu í samræmi við þarfir
þess fénaðar sem því er ætlað.
Í vetur hafa sumir sauðfjárbændur
gripið til þess ráðs að kaupa fóður-
blöndur eða korn af bændum sem
stunda slíka ræktun. Þannig hafa
þeir náð að spara hey án þess þó að
fóðurstyrkur hafi minnkað. Korn
og fóðurblöndur með lágu próteini
henta ágætlega sem viðbótarfóður
með heyjum. Ef prótein innihald
heyjanna er lágt þarf þó að velja
fóðurblöndu fremur en korn því
kornið er oft fremur próteinsnautt.
Með próteinríku heyi hentar korn
hinsvegar vel.
Fóðurþarfir tvílembu (70 kg að
þyngd) á 1.-3. viku eftir burð eru 2,42
FEm á dag og á 4.-6. viku eftir burð
2,10 FEm á dag (miðað við að vöxtur
tvílembinga sé 550 g/dag). Ef gert er
ráð fyrir að átgeta áa eftir burð sé um
2,3 kg þurrefnis á dag fá þær 1,9-2,0
FEm á dag ef þeim er gefið gott eða
úrvalsgott hey. Svo mikið éta þær
ekki nema heyin séu mjög lystug og
góð. Orkuþörf til mjólkurmyndunar
ánna verður því alltaf að talsverðu
leyti mætt með því að ærnar taki af
eigin holdum. Auka má orkustyrk
fóðursins með því að gefa fóður-
bæti eða korn. Þurfi að gefa mikinn
fóðurbæti, 200 g/á á dag, er ráðlegt
að skipta honum á fleiri en eitt mál á
dag. Meiri fóðurbætisgjöf er tæpast
hagkvæm nema um sé að ræða ódýrar
fóðurblöndur eða korn og að hey sé
mjög dýrt eða af skornum skammti.
Ekki er ráðlegt að hafa dagskammt
af fóðurbæti hærri en 300-400 g/á
á og skipta þá gjöfinni á 2-3 mál.
Hófleg kjarnfóðurgjöf getur aukið
át og nýtingu á slöku heyfóðri en
mjög mikil gjöf á fóðurbæti gerir
nýtingu gróffóðurs lakari og dregur
úr gróffóðuráti.
Mikilvægt er að tryggja lambfé
aðgang að nægu og góðu vatni. Það
léttir á ánum ef lömbin geta komist í
vatn. Við mikla kjarnfóðurgjöf eykst
vatnsþörf ánna.
Þar sem aðstæðum háttar svo í
vor að hafa þurfi lambær á gjöf lengi
eftir burð áður en þær komist á beit
er mikilvægt að hafa í huga að;
Gott og lystugt gróffóður er undir-
stöðufóður fyrir ær á sauðburði.
Þær þurfa helst að geta étið það
að vild.
Gefa þarf fóðurbæti ef heygæði
eru ekki nægjanleg (efnagrein-
ingar gróffóðurs hjálpa til við
áætlanagerð).
Gjöf á fóðurbæti örvar mjólkur-
myndun ánna.
Drýgja eða spara má hey með
fóðurbætisgjöf.
Ef gefin eru meira en 200 g/á á
dag af fóðurbæti er ráðlegt að
skipta gjöfinni á tvö mál.
Tryggja þarf lambfé (ám og
lömbum) aðgang að nægu og
góðu vatni.
Þegar lambær fara af innifóðrun á
beit þurfa þær að hafa aðgang að
úrvals heyi af fyrri slætti.
Eiríkur Loftsson
Ráðunautur í fóðrun
hjá Ráðgjafarmiðstöð
landbúnaðarins
Eiríkur Loftsson
Ekki er alltaf völ á svona góðri töðu
þegar seint vorar eins og nú er raunin
mjög víða norðanlands.
Hljómsveitin Æfing á Flateyri
heldur um þessar mundir upp
á 45 ára afmæli sitt, en hún var
stofnuð árið 1968. Er haldið upp
á afmælið með miklum stæl og
útgáfu á 16 laga hljómplötu. Flest
lög og textar á plötunni eru eftir
Sigga Björns en platan er tileinkuð
Danna (Kristjáni Jóhannessyni),
Sollu (Sólveigu Kjartansdóttur) og
Söru Vilbergs.
Frá upphafi hafa einungis 13
strákar hlotið þann heiður að fá að
spila með hljómsveitinni og hafa
hvorki Mick Jagger né John heitinn
Lennon komið þar til álita. Þó er
ekki talið með öllu útilokað að Mick
Jagger hafi verið að þreifa fyrir sér
með inngöngu í hljómsveitina þegar
hann heimsótti Ísafjörð fyrir nokkrum
árum. Honum varð þó ekki kápan úr
því klæðinu, enda varla í þeim klassa
að sleppa þar inn fyrir dyr. Þó að
hljómsveit Jaggers, Rolling Stones,
sé farin að láta á sjá og komin til ára
sinna á Æfing enn framtíðina fyrir
sér þótt orðin sé 45 ára. Hljómsveitin
hefur aldrei hætt en bara fengið sér
kríu við og við á milli uppákoma
Önfirðingafélagsins, eins og segir í
plötuumslagi.
Í dag er hljómsveitin skipuð
þeim Árna Benediktssyni, sem
er jafnframt einn af stofnendum
sveitarinnar, Sigga Björns, Jóni
Ingiberg Guðmundssyni, Ásbirni Þ.
Björgvinssyni og Halldóri Gunnari
Pálssyni Fjallabróður.
Í inngangi sem Siggi Björns ritar
í veglegt umslag plötunnar segir m.a.
að hann hafi fyrst komið inn
í Æfingu á páska-
balli á Flateyri
árið 1971, fyrir
náð og miskunn
eldri bróður síns
Ingólfs sem þar
var fyrir í band-
inu. Tilurð hljóm-
sveitarinnar var þó
sú að Danni, Árni,
Simmi Ólafs og
Eiríkur keyptu sér
græjur árið 1968 og
fóru að spila á böllum.
Á árinu 2009 komu nokkrir
félagar saman í veitingastaðnum
Vagninum á Flateyri til að minnast
Danna og Sollu. Settu þeir saman eitt
lag þar sem saga hljómsveitarinnar
var rakin í léttum dúr. Þetta spurðist
út og flykktust gamlir Flateyringar
vestur og úr varð mikið fjör.
Eftir þetta segist Siggi hafa farið
að kíkja í laga- og textaskúffu sína
til að athuga hvort þar væri ekki eitt-
hvað sem hentaði hljómsveitinni fyrir
upptökur. Þar fann hann ýmislegt og
bætti svo ýmsu við. Allt eru þetta lög
og textar sem tengjast vestur á firði
og á Eyrina með stemn-
ingu áranna frá 1970
til 1990. Á þeim tíma
voru allir á kafi í vinnu
á Flateyri sem annars
staðar á Vestfjörðum
og í ástandi sem allir
héldu að myndi
endast um ókomna
tíð.
Siggi segir að
á plötunni ægi
saman öllum
tónlistarstílum. Þar megi
finna vals, kántrý, rokkabillý, ball-
öður, vögguvísur og hipparokk en
allt í Æfingarstíl. Auk tólf áður óút-
gefinna laga sem upphaflega átti að
setja á plötuna var bætt við „B-hlið“
með fjórum „Maríum“ eins og þeir
spiluðu á böllunum í gamla daga.
„Þetta finnst kannski sumum vera
stílbrot,“ segir Siggi Björns „en þetta
er og verður alltaf sveitaballaband og
svona gerum við það.“
Hljómsveitin Æfing frá Flateyri með glænýja plötu
– fyrstu 45 árin rakin í texta og lögum sem flest eru eftir Sigga Björns
Tónlistarbás