Læknablaðið - 01.08.1959, Blaðsíða 93
LÆKNABLAÐIÐ
87
að 2 deili (quanta) myndast,
Iivort um sig 0,51 MEV (milljón
elektrón volt), sem fara í þver-
öfuga átt hvort frá öðru.
Tveir scintillation móttakar-
ar, gerSir úr natríumjoSíS kryst-
öllum og rafeindalömpum, eru
settir hvor sínu megin við hlut-
inn, sem leita á í, og elektrón-
ískar rásir skrá aSeins þau slög
(púlsa), sem koma samtímis í
báSa móttakara innan viS 0,1
mikrosekúndu. Móttakararnir
eru látnir hreyfast fram og aft-
ur yfir því svæSi sem leitaS
er í, og áfastur útbúnaSur, sem
Iireyfisl meS móttökurunum,
prentar merki á blaS fyrir
þau samtímaslög (coincidence
counts), sem ná aS hitta báða
móttakara. Ur þessu fæst svo
mynd, sem sýnir dreifingu hins
pósitron sendandi ísótóps innan
hlutarins.
ÞaS hefur sýnt sig, aS meS
samtíma (coincidence-)tækn-
inni fæst aS minnsta kosti eins
góS mynd, hvaS snertir næmni,
og fæst meS 10 sinnum stærri
ísótópskammti, sé notaS kerfi,
sem hefur einn móttakara.
TækiS, sem notað var í þess-
um rannsóknum, var gert u])p-
haflega fvrir leit aS intracranial-
meinum í mönnum og sniSiS
meS þá notkun i huga (36).
I þessum rannsóknum var
hlutur sá, sem leitaS var i,
hvort heldur var maSur eSa dýr
eSa eitthvað annaS, látiS milli
móttakaranna tveggja og síSan
gerist leitin sjálfkrafa. Kross-
strikuS lucit plata er fest yfir
þaS svæSi, sem móttakararnir
hreyfast yfir, svo afmarka megi
punkta og flytja yfir á pi’entuSu
mvndina. SvæSaleit þessi tók
um eina klst.
Á tæki þvi, sem ég not-
aSi. voru ýmsir annmarkar
hvaS snerti rannsókn á sjúkling-
um. Meðal annars þurftu þeir
að liggja um langan tíma hreyf-
ingarlausir á hliðinni í óþægi-
legum stellingum, sem oft vildi
vera töluvert erfitt fyrir einmitt
þessa sjúklinga, svo og, aS fjar-
lægð milli móttakara var tak-
mörkuS. PxáSa átti þó bót á
þessu meS smíði nýs og endur-
bætts tækis. NiðurstöSur hér
nefndar, eru þó allar fengnar
með fyrrnefndum svæðaleitara
(positron coincidence scanner).
Isótópar þeir, sem notaðir
voru í þessum tilraunum, eru
Zn62 og Cu64.
Zn62 hefur hálf-Iíf 9,3 klst.
og hrörnar með pósitrónu út-
sendi og K-fangi (K-capture).
Cu64 hefur hálf-lif 12,8 klst. og
hrörnar með pósitrónu og nega-
trónu útsendi og K-fangi.
Zn62 er framleitt með því að
skjóta á nikkel með alpha-ögn-
um í cyclotron: (Ni60 (a,2n) =
Zn62). ASskiInaSurinn er fram-
kvæmdur í jón-skipta-súlu (ion
exchange coluumn) og efn-
ið fæst sem hreint (carrier free)
Zn62 klóríð í veikri saltsýru-
upplausn. Þetta er síðan neu-