Læknablaðið - 01.08.1959, Blaðsíða 112
106
LÆKNABLAÐIÐ
lialdið fram, að gallvegasjúk-
dómar geti eins verið afleiðing-
in eins og orsökin. Alcoholism-
us kemur ekki til greina hjá áð-
urnefndum sjúklingi, og klinisk
mynd og neikvæð biligrafin
rannsókn virðist útiloka að um
gallvegasj úkdóm sé að ræða.
Lýst hefur verið 18 sjúkling-
um, sem höfðu p. clir. og hyper-
lipaemi, og voru nokkrir þeirra
á barnsaldri, en ekki er vitað
um orsök hyperlipaemiunnar í
þessum sjúklingum, né livort
hún er undirrót brisbólgunnar.
Serum þessara sjúklinga verður
mjólkurlitað, og' þótt aðallega sé
um að ræða aukið innihald á
neutral fitu, eykst einnig ])hos-
pliolipid og cholesterol. Við get-
um þvi ekki talið sjúkl. þann
sem um er rætt í þessum flokki.
Comfort og Steinberg lýstu
árið 1952 fjórum tilfellum af
p. clir. í sömu fjölskyldunni, og
liafa þeir síðan hætt við fleiri
tilfellum i tveim öðrum fjöl-
skjddum. Álíta þeir, að um arf-
gengan efnaskiptagalla sé að
ræða í þessum sjúklingum.
Sjúkdómurinn lýsir sér í þess-
um sjúklingum á sama hátt og
í öðrum, en þó er sá munur
á, að hann kemur oft fram á
barnsaldri, og ekki er algengt,
að þessir sjúldingar séu alcoliol-
istar eða með gallvegasjúk-
dóma. Eins og tekið er fram í
sj úkrasögunni að framan, er
ekki vitað um neina ættingja
sjúkl., sem þjást af svipuðum
verkjaköstum, svo ekki er lik-
legt að um liina arfgengu mynd
sé að ræða.
Þá vaknar sú spurning, hvort
hettusótt, sem sjúkl. féklc fyrir
nokkrum árum, geti verið or-
sök brisskemmdanna. Tekið er
fram i kennslubókum og rit-
gerðum, að p. acuta komi stund-
um fyrir sem fylgikvilli við
hettusótt. Ekki hef ég rekizt á
liitt, að p. chr. væri rakin til
hettusóttar. Stickler og Yone-
moto greina frá niðurstöðum
atliugana á öllum sjúkrasögum
p. acuta í börnum, sem birtar
höfðu verið fram til ársins 1957.
Alls fundu þeir 38 tilfelli. Af
þeirri tölu var aðeins 1, sem
hugsanlegast var, að orsakazt
Iiefði af hettusótt. Aðrar orsak-
ir fundu þeir sem liér segir:
7 tilfelli eftir trauma, 1 senni-
lega eftir trichobezoar, 2 líklega
afleiðing af ascariasis og 3 var
talið að langvarandi cortico-
steroið meðferð liefði ef til vill
valdið. Um orsakir sjúkdómsins
í hinum 24, sem eftir eru, var
ekki vitað. Sömu höfundar vitna
í greinar um p. acuta í fullorðn-
um, svo sem eftir Paxton og
Payne, en þeir gerðu grein fyrir
307 tilfellum af p. aeuta. og var
aðeins 1 þeirra afleiðing hettu-
sóttar. Schmieden og Sebening
töldu fram 2137 tilfelli án vitan-
legrar hettusóttar. Hins vegar
komu fram 3 tilfelli af p. acuta
meðal 1664 hermanna með
liettusótt, er Eagles greinir frá.