Læknablaðið - 01.06.1960, Qupperneq 75
LÆKNABLAÐIÐ
91
kalkanir í vöðvafestuni og jafn-
vel slímpoka, án þess að nokkur
sjúkdómssaga sé fyrir hendi.
Sennilegt er því, að litlu máli
skipti við greiningu og meðferð
axlarmeina, hvort sýna megi
fram á kalk við röntgenskoðun
eða ekki (3, 8, 15). Þetta ber
þó ekki að túlka þannig, að
sleppa eigi röntgenskoðun, þvi
að koma verður i veg fyrir aðr-
ar alvarlegri breytingar, er
kunna að valda svipuðum sjúk-
dómseinkennum, en geta verið
miklum mun alvarlegri (æxli,
meinvörp, berklar, brot o. s.
frv.).
Greining og einkenni.
Meinsemd þessi hrjáir mest
aldursflokkana yfir fertugu; í
áðurgreindum sjúklingahópum
var meðalaldur um 55 ár. Um
60% allra sjúklinga voru 41—
60 ára, en aðeins um 2% undir
30 ára. 1 sömu flokkum komu
um 35% til meðferðar á bráðu
stigi sjúkdómsins (minna en
mánaðar-sj úkrasaga, oftast að-
eins fáir dagar), 35% liöfðu 1
—3 mánaða sjúkrasögu, en 30%
meira en 3 mánaða aðdraganda
(17).
Beinar orsakir eru margvís-
legar. Oft er um að ræða sjúkl-
ing, sem hefur einliliða hreyf-
ingu í starfi sínu, áberandi oft
með handlegginn í adductio og
litlum hreyfingum; oft, og það
á einkum við um hin bráðustu
tilfelli, hafa sjúklingar kennt
lítils háttar stirðleika i öxlum
án verkja eða tilfinnanlegrar
iireyfihömlunar, en veikjast svo
skvndilega eftir eitthvert óvænt
starf eða við aukinn vinnuhraða
(5, 17).
Sjúklingar setja stundum
veikindi sin í samband við
meiðsli, en við nánari eftir-
grennslan reynist það sjaldan
vera orsökin. Þýðingarmest er
sennilega, að jarðvegur fyrir
meinsemdina er fyrir liendi, eins
og áður hefur verið lýst: Ald-
urs- og slithrörnun í sinum og
öðrum aðlægum vefjum axlar-
liðsins (2, 3, 4, 6).
A það hefur verið bent, m. a.
af Meulengraclit og Schwartz
(12), að tiltölulega margir þess-
ara sjúklinga hafi einhvers kon-
ar skjaldkirtilskvilla. Velþekkt
er einnig, að axlarmein eru al-
geng lijá kransæðasjúklingum,
sérlega þá í rúmlegu post in-
farctum; e. t. v. er ekki eins
kunnugt, að mjög greinileg axl-
armein gela verið undanfari
kransæðastíflu (4). Einnig hef-
ur verið sagt, að sjúkdómurinn
komi hlutfallslega oft í ljós
ásamt ýmsum öðrum tilteknum
meinsemdum (12, 13), en þeg-
ar þær eru nánar athugaðar,
sést, að þær hafa allar sameig-
inlegan nefnara: Hreyfihömlun
lijá öldruðu fólki með „eðlilega
hrörnun" i aðlægum vefjum
axlarliðsins.
Höfuðeinkenni hins bráða
axlarmeins er sár verkur, sem