Læknablaðið - 01.08.1965, Page 45

LÆKNABLAÐIÐ
71
þeirri meðferð, sem ég t. d. veit
Ijezta við hvítblæði eða ein-
hver hlóðsjúkdómalæknir veit
bezta við thyreotoxicosu, heldur
þeirri meðferð, sem læknisfræð-
in í dag veit hczla. Þetta hefur
leitt til þess samvinnukerfis,
„teamwork“, eða „group-prac-
tise“, sem nú er svo einkenn-
andi fvrir ameríska læknis-
fræði. Þar vinna saman nokkrir
læknar, sérfróðir í mismunandi
undirgreinum, þannig, að lík-
legt er, að í hópnum sé alltaf
einhver, sem fær er um að levsa
vandamál viðkomandi sjúkl-
ings. Þetla fvrirkomulag brýt-
ur á engan hátt í bága við per-
sónulegt samband milli sjúkl-
ings og læknis, bví að sjúkling-
urinn heldur sínum uppruna-
lega lækni, ef báðir óska, hversu
margir ráðgefandi sérfræðing-
ar sem til eru kvaddir.
Hópvinna (group-practise) er
þó varla lengur amerískt fvrir-
brigði, því að svipuð með-
ferð líðkast nú í fjölmörg-
um löndum, og nú síðast i ná-
grannalöndum okkar, t. d. Sví-
þjóð og Þýzkalandi. Þeir, sem
til þekkja, eru varla í vafa um,
að hópvinna er árangursrikasta
aðferð læknisfræðinnar, sem
nú þekkist. En þá á ég ekki
við, að hún sé hezt fyrir sjúkra-
samlagið, tryggingarstofnunina,
horgina eða ríkið, heldur ein-
staklinginn, sem leitar sé hjálp-
ar. Slík frjáls samvinna sér-
fræðinga (eða almennra lækna)
er auðvitað ekki samrýmanleg
piramídakerfinu.
3. Þá leggja Ameríkumenn
áherzlu á, að sjúklingurinn eigi
rétt á að velja sér lækni (og
auðvitað, að læknirinn eigi rétt
á að taka við eða hafna sjúkl-
ingi). Þar kemur hæði til, að
Ameríkumenn leggja mikið upp
úr því, sem þeir kalla „patient-
doctor relationship“, persónu-
samhand sjúklings og læknis,
og svo liitt, að raunar er um
að ræða almenn mannréttindi.
Reynsla þeirra er ekki sú, að
Jietta sandiand verði að rofna,
þótl sjúklingurinn þurfi á spít-
alavist að halda.
Mörg mein eru þess eðlis, að
þau verða ekki greind eða með-
höndluð nema á spítölum, og í
Bandaríkjunum er varla luigs-
anlegt, að lækni, sem hefur sér-
þekkingu til að stunda ákveðinn
sjúkling, sé meinaður aðgang-
ur að sjúkrahúsi. Við skulum
hugsa okkur, að sjúklingur,
sem þjáist af illleysanlegum
meltingarsjúkdómi, leiti eða sé
vísað til sérfræðings hér í borg.
Ef spítalavist er nauðsvnleg,
þarf sérfræðingurinn að senda
sjúklinginn á einhvern spítala,
og þá er algjörlega undir hæl-
inn lagt, hvort nokkur læknir
er á spítalanum, sem getur leyst
vandamálið. Sjálfur á sérfræð-
ingurinn engan kost á að rann-
saka sjúklinginn þar, og nokk-
uð öruggt má telja, að læknar
sjúkrahússins líti á það sem