Læknablaðið - 01.06.1966, Qupperneq 47

LÆKNABLAÐIÐ
121
verður ekki komið í veg fyrir svanaháls-aflögun eða hún læknuð
einungis með synovectomia.
Það er einmitt á þessu skeiði sjúkdómsins, sem sjúklingurinn
þarf að koma til aðgerða, því að þá má ná einum hezta árangri,
sem um er að ræða við þessa tegund handaraðgerða, þ. e. „intrinsic
release“ samkv. Littler. Þetta er lítil aðgerð, sem gefur alltaf góða
raun, — sé hún gerð í tíma. Sama aðgerð veitir sjaldan fullnægj-
andi starfhæfni, eftir að svanaháls-aflögun hefur náð að myndast,
og oft verður að gera staurliðsaðgerð (arthrodesis) vegna of mik-
illa liðhreytinga.
Við fullmyndaða „Boutonniére“-aflögun er ekki um að ræða
neina heppilega mjúkvefjaaðgerð, og þarf yfirleitt að gera staur-
liði.
Greining
Sjúklingur veitir því athygli með tímanum, að griphæfni
handarinnar minnkar vegna heygitregðu í innri kjúkuliðum. Oft
taka þó sjúklingarnir lengi vel ekki eftir neinum verulegum óþæg-
indum; helzt eru það þeir, sem stunda atvinnu, er krefst hraðra
og nákvæmra fingurhrevfinga.
Við skoðun er góð regla að beygja „i)assivt“ alla liði fingurs-
ins í einu. Sé hægt að beygja fingurinn inn í lófann, má útiloka.
að orsaka tregðunnar sé að leita í liðunum eða réttisininni.
Sé um innri herpingu að ræða, finnst fjaðurmögnuð mót-
staða í innri kjúkuliðnum við „passiva“ beygju, og skal þá halda
metacarpo-phalangeal liðnum í yfirréttingu. Eykst spennan í liðn-
um því nær sem dregur fullmyndaðri svanaháls-aflögun.
1 kaflanum „Aðgerðir á síðari stigum liðagiktar“ er minnzt
á aukinn þrýsting á n. medianus í carpus. Hið svokallaða „carpal
tunnel syndrome“ er hjá mörgum sjúklingum fyrsta einkennið
um liðagikt og stafar, eins og bent er á, af liðagiktarörvef í sina-
slíðrunum, sem veldur auknum þrýstingi í canalis carpi. Sjúk-
dómurinn getur l)annig verið staðbundinn, og koma einkennin
oft nokkuð skyndilega.
1 (of) gömlum tilfellum má finna rýrnun í thenar-vöðvum
(m. opj)onens og ahductor brevis) og snertiskynsminnkun (hyp-
aesthesia) í svæði n. medianus. Hins vegar er ekki um að ræða
einkenni frá mm. interossei, þar eð þeir fá taugagreinar frá n.
ulnaris (ramus prof. n. ulnaris).
Sjúklingarnir hafa oft slæma verki lófamegin í carpus og út