Læknablaðið - 01.12.1977, Blaðsíða 14
244
LÆKNABLAÐIÐ
63. ÁRG. — NÓV.-DES. 1977
BARNIÐ VEX, EN BRÓKIN EKKI
Allir hljóta að vera sammála um nauðsyn
góðs bókasafns í fræðigrein sinni, hverju
nafni sem hún nefnist. Vöntun á góðu bóka-
safni, ásamt tilheyrandi þjónustu, hlýtur að
standa undirstöðumenntun, viðhaldsmennt-
un svo og allri rannsóknarvinnu fyrir þrifum.
Á sviði læknavísinda hefur ástandið í þess-
um málum verið sorglega bágborið um langt
árabil. Miðað við allar aðstæður, má gera ráð
fyrir að ástandið í bókasafns- og upplýsinga-
málum hafi verið mun betra fyrr á öldum,
en farið versnandi mestan hluta þessarar
aldar. Segja má með talsverðum rétti, að nú-
tíma læknavísindi hafi að mestu orðið til á
undanförnum 50 árum og framfarirnar hafa
stöðugt orðið hraðari. Auðvitað má beita
ýmsum aðferðum til að fylgjast með nýjung-
um í sinni- sérgrein, og mætti þar nefna
námsferðir til útlanda, setu á þingum, per-
sónuleg sambönd, lestur fáeinna tímarita og
bóka í sinni grein, o.fl.. Gallinn er sá, að
viðhaldsmenntun verður aldrei nægjanlega
virk nema hún sé þáttur í daglegu starfi og
slíkt er erfitt án góðs bókasafns. Annað at-
riði, sem er í rauninni miklu alvarlegra, er
hinn uppeldislegi þáttur reglulegrar notkunar
bókasafns og upplýsingaþjónustu. Vegna
ástandsins í bókasafnsmálum, er mjög erfitt
að temja stúdentum viðhald menntunar
sinnar. Margt af því, sem læknanemar læra
á fyrstu námsárum sínum, er þannig orðið
úrelt þegar þeir útskrifast, án þess að þeir
hafi hugmynd um það. Læknanemum á ís-
landi er ekki kennt að fylgjast með í fræði-
grein sinni, fæstir lesa nokkuð annað en
kennslubækur og aðeins örfáir hafa tamið
sér að heimsækja bókasöfn sjúkrahúsanna
af og til. Hér á landi er hafinn undirbúningur
að framhaldsmenntun lækna, en slík mennt-
un gerir þörfina fyrir stórbættri bókasafns-
aðstöðu enn meira knýjandi. Bókasöfn sjúkra-
húsanna hafa óneitanlega batnað á undan-
förnum árum og sjálfsagt mætti nýta þau
betur en gert er til þessara hluta, en þarna
kemur einnig til tilfinnanlegur skortur á mið-
safni í læknavísindum. Undanfarin 10 ár hef-
ur umræða um þetta mál aukist verulega, en
framkvæmdir hafa engar orðið ennþá. Lækn-
ar og bókaverðir sjúkrahúsbókasafnanna
virðast sammála um nauðsyn miðsafns í
læknisfræði. Um hlutverk slíks miðsafns og
frekari rök fyrir nauðsyn þess vísast til
ágætrar greinar eftir Kristínu Pétursdóttur,
bókasafnsfræðing, sem birtist í Læknablað-
inu 1971.
Miðsöfn í læknavísindum cru löngu orðin
að veruleika við flesta háskóla í nágranna-
löndunum, en í þessum málum, eins og svo
mörgum öðrum, erum við Islendingar eftir-
bátar annarra þjóða. Öll umræða um þetta
mál á undanförnum árum ber með sér brýna
og vaxandi þörf fyrir skjótar úrbætur, en
helstu niðurstöður hennar eru þessar:
1. Eins fljótt og auðið er þarf að setja á stofn
miðsafn í læknisfræði og skyldum grein-
um.
2. Slíkt miðsafn kemur til með að stórbæta
alla aðstöðu til menntunar heilbrigðis-
stétta, svo og framhaldsmenntunar, við-
haldsmenntunar og vísindaiðkana.
3. Safnið þarf að vera staðsett „miðsvæð-
is“, þ.e. í nágrenni Landsspítalans og Há-
skólans.
Nú vill svo til að verið er að reisa fyrsta
áfanga bygginga læknadeildar sunnan við
Landsspítalann. Þessi bygging verður meira
að segja töluvert stærri en upphaflega var
ráðgert, og þessu húsnæði er ekki farið að
ráðstafa enn. Blasir ekki þarna við gullið
tækifæri til lausnar þessu máli? Ekki verður
séð, að nokkur önnur stofnun hafi meiri þörf
fyrir þetta húsnæði, og auk þess færi undir
safnið einungis lítið brot af þeim fermetra-
fjölda, sem um er að ræða. Að sjálfsögðu
dylst engum, að til að koma á stofn miðsafni
í læknisfræði, þarf meira en húsnæði, en á
einhverju verður að byrja og málið þolir ekki
öllu lengri bið.
Magnús Jóhannsson.