Læknablaðið - 01.12.1977, Blaðsíða 41
LÆKNABLAÐIÐ
261
Ósæð og lendaslagæðar
Á þessu svæði voru gerðir 23 uppskurðir á
jafnmörgum sjúklingum, þar af 19 vegna æða-
siggs (arteriosclerosis), 3 vegna slagæðargúls
og 1 vegna æðafistils. (Sjá töflu 7).
Hjá 8 sjúklingum á aidrinum 48 til 64 ára
voru æðasigg og þrengsli að mestu takmörkuð
við ósæðarklofið (aortoiliac disease). Sjö þeirra
höfðu mjög slæma gönguverki (claudication),
en 1 auk þcss verki i hvild (rest pain).
Innanhreinsun á æðunum var gerð hjá 3
þessara sjúklinga, gerviæð sett frá ósæð i
lendaslagæð öðrum megin hjá 2 og buxnalaga
gerviæð frá ósæð niður í báðar iærslagæðar
(a. femoralis communis) hjá 3.
Engin dauðsföll eða áföll urðu hjá þessum
sjúklingum. Allar gerviæðarnar hafa haldist
opnar, en 1 Vj ár til rúmlega 5 ár eru liðin síðan
þær voru settar i.
Ellefu sjúklingar á aldrinum 52 til 68 ára
höfðu mjög mikil þrengsli við ósæðarklofið, en
einnig mikið æðasigg neðar í æðakerfinu,
venjulegast lokun á grunnlægu lærslagæðinni
(a. femoralis superficialis) öðrum eða báðum
megin (aortoiliac and femoropopliteal disease).
Sjö þessara sjúklinga höfðu gönguverki á háu
stigi, en 3 höfðu hvíldarverki. Ellefti sjúkling-
urinn, 52 ára gömul kona, með afarmikil
þrengsli á báðum Iendaslagæðum, fékk full-
komna stíflu (thrombosis) í hægri lendaslagæð
við æðamyndatöku og var tekin beint i aðgerð
mrð lífvana fót (pain, pallor, paralysis).
1 alla 11 sjúklingana var sett buxnalaga
garviæð frá ósæð niður í lærslagæðar beggja
vegna. Það urðu engin dauðsföll eftir aðgerð,
cn 2 sjúkiinganna þurfti að skera upp aftur,
4 og 7 vikum eftir uppskurð, við garnastíflu
r.f völdum samvaxtastrengja. Einn sjúklingur
tii viðbótar fékk allslæma ígerð í skurðsár.
Á IV- til rúmlega 4 árum, sem liðin eru frá
aðgerð, hafa 2 skálmar stíflast og í öðru tilvik-
inu leiddi það til þess, að sjúklingurinn missti
fct fyrir neðan hné. Einn sjúklinganna dó úr
biæðandi magasári 4 árum eftir aðgerð.
Þrir karimenn á aldrinum 60 til 66 ára voru
skornir upp við ósæðargúl (aortic aneurysm).
Hjá 2 þcirra var gúllinn ekki farinn að gefa
cinkenni og voru þeir skornir upp án áfalla.
(Siá mynd 4).
Þriðji sjúkiingurinn, 66 ára gamall maður,
kom inn vegna sprungins ósæðargúls og var í
losti við komu á spítalann. Þrátt fyrir miklar
blóðgjafir tókst ekki að ná honum úr lostinu
og var hann tekinn þannig á skurðstofu. Það
TABLE 7.
AORTA AND ILIAC ARTERIES
No. of Postop. Surg.
Operation operations Clinical status compl. mort.
Endarterectomy of aorta and iliac Claudication 2
arteries for aortoiliac disease 3 Rest pain 1 0 0
Unilateral aortoiliac dacron bypass graft for aortoiliac disease 2 Claudication 2 0 0
Bilat. aortofemoral bifurcated dacron bypass graft for patients with mainly aortoiliac disease 3 Claudication 3 0 0
Bilat. aortofemoral Claudication 7 Intest.
bifurcated dacron bypass Rest pain 3 obstr. 2
graft for combined Acute occlusion, Wound
aortoiliac and pain, pallor and infect. 1
femoropopliteal disease 11 paralysis 1 0
Resection of abdominal Asymptomatic 2
aortic aneurysm 3 Ruptured 1 0 1
Reconstruction of large Minimal symptoms
arteriovenous fistula in iliac regicwi 1 Classical signs 0 0
Total 23 3 1