Læknablaðið - 15.11.1982, Blaðsíða 19

LÆKNABLAÐID
265
í könnuninni eru sjúklingarnir taldir hafa
langvinna slímhúöarbólgu í nefi, ef einkennin
hafa haldist með litlum hléum í Ú2 ár eða
lengur. Ef um gróðurofnæmi er að ræða, er
miðað við eitt sumar eða fleiri.
Sjúkdómseinkennum er skipt í allergic rhi-
nitis og nonallergic rhinitis. Allergic rhinitis
má skipta í árstíðabundinn seasonal rhinitis og
perennial rhinitis með einkennum allt árið. í
könnuninni er ekki gerður greinarmunur á
pessum tveimur sjúkdómaflokkum. Flokkun
nonallergic rhinitis í undirflokka hefur löngum
verið á reiki. Hér er stuðst við flokkun Niels
Mygind og nonallergic rhinitis skipt í intrinsic
rhinitis og vasomotoric rhinitis (5). Greining á
milli pessara undirflokka byggir eingöngu á
kliniskum einkennum. Greining allergic rhini-
tis byggir hins vegar á niðurstöðum úr ofnæm-
isrannsóknum.
Intrinsic rhinitis einkennist fyrst og fremst
af nefstíflum. Oft skiptast nefgöngin á með að
stíflast, pannig að sjúkiingurinn getur aðeins
með erfiðismunum andað með nefinu. Stíflurn-
ar eru meira áberandi á nóttunni en á daginn.
Útferð úr nefi er fremur lítil. Oft eru graftrar-
kenndar skánir fremst í nefgöngum á morgn-
ana. Hnerrar og kláði í nefgöngum eru ekki
áberandi einkenni. Lyktarskyn er oft verulega
skert. Einkenni eru mismunandi frá einni viku
til annarrar, en sjúklingarnir eru sjaldan ein-
kennalausir.
Vasomotoric rhinitis lýsir sér einkum með
miklum hnerraköstum og nefrennsli. Nefrennsl-
ið er glært og punnt eins og vatn. Einkenni
byrja oft við fótaferð á morgnana og virðist
stöðubreytingin, pegar fólk rís upp úr rúminu,
koma köstunum af stað. Köstin geta pó komið
hvenær sem er á sólarhringnum. Yfirleitt er
lyktarskynið gott og nefgöngin vel opin.
Allergic rhinitis einkennist af kláða, hnerra
og punnfljótandi nefrennsli. í byrjun eru
nefgöngin opin en stíflast oft pegar frá líður, ef
meðferð er ófullnægjandi. Oftast fylgir mikill
kláði og roði í augum og einnig kláði í
gómbogum og koki. Einkennin koma í köstum
og sjúklingurinn getur verið einkennalaus pess
á milli. Oft má setja einkennin í samband við
pekkta ofnæmisvalda í umhverfi.
NIÐURSTÖÐUR
í könnuninni voru 303 sjúklingar. 121 sjúkling-
ur (40 %) hafði intrinsic rhinitis, 43 sjúklingar
(14%) höfðu vasomotoric rhinitis og 139
sjúklingar (46 %) höfðu allergic rhinitis. Kyn-
dreifing og meðalaldur sést á töflu I, og par
sest einnig meðalaldur við byrjun sjúkdómsein-
Table I. Characterization of the 303 patients.
Intrinsic rhinitis Vaso- motoric rhinitis Allergic rhinitis Sum
Sex
Male 48 13 61 122
(40 %) (30 %) (44 %) (40 %)
Female .... 73 30 78 181
(60 %) (70 %) (56 %) (60 %)
Age (yr)
Mean 35 38 21 29
Range 12-79 14-85 7-59 7-85
Age at debut
Mean 24 29 13 20
Range 2-69 4-79 0-49 0-79
Eosinofils 24/68 2/18 32/60 58/146
> 5 % (35 %) (11 %) (53 %) (40 %)