Læknablaðið - 15.09.1993, Síða 42

292
LÆKNABLAÐIÐ
minnsta kosti, fólst í ráðleggingum um
að nota lyf (5). I samanburðarrannsókn á
tveimur rekstrarformum á vaktlæknisþjónustu
í Uppsölum í Svíþjóð, sem gerð var á árunum
1985-1986, kemur fram að úrlausnir í formi
lyfseðils eða ráðleggingar um að nota lyf voru
veittar í um átta af hverjum 10 vitjunum (10).
Hér virðist við fyrstu sýn vera um mikinn
mun á lyfjaávísunum að ræða. Sennilega
skýrist þessi munur þó fyrst og fremst af
mismunandi uppsetningu rannsóknanna. í
okkar rannsókn var ekki skráð sérstaklega
ef sjúklingnum var ráðlagt að nota lyf sem
ekki var lyfseðilsskylt, til dæmis hitalækkandi
lyf og nefúðalyf, þetta kemur hins vegar fram
í þeim tölum sem birtast frá rannsókninni í
Uppsölum.
Niðurstöður könnunarinnar benda til að
skjólstæðingar vaktlæknisþjónustunnar séu
að stærstum hluta börn, og bráðir sjúkdómar,
sýkingar og öndunarfærasjúkdómar séu
algengustu sjúkdómsflokkarnir. Niðurstöðurnar
eru í samræmi við rannsóknir í Svíþjóð (11).
SUMMARY
In November 1990 we conducted a survey
concerning the content of the on duty activity
in the districts of Hafnarfjörður, Garðabær and
Bessastaðahreppur with total of 23,000 inhabitants.
From 17.00 to 08.00 on weekdays and around the
clock on Saturdays and Sundays one on duty doctor
is working in this area. To study which patients
seek help and what diagnosis and treatments are
given, all contacts with the on duty doctors were
registrated.
A total of 627 contacts were made with the on duty
doctors. A little over 40% were house calls, 36%
telephone consultations and 22% office visits. Most
of the patients were children and acute diseases,
infections in the respiratory system, ear-nose and
throat infections and accidents were the most
frequent diagnosis. Nearly 50% of the patients
received a drug prescription as a problem solution,
but a large group of people required only general
advises. Only 5% were referred to hospital.
Our results seem to be in accordance with results
front studies in Sweden and England.
ÞAKKIR
Greinarhöfundar þakka Margréti Sesselju
Magnúsdóttur læknafulltrúa við Heilsugæsluna
í Garðabæ fyrir ómetanlega hjálp við
tölvuvinnslu og Jóhanni Agústi Sigurðssyni
prófessor fyrir góðar ábendingar við
handritsgerð.
HEIMILDIR
1. Intemational Classification of Health Problems in
Primary Care (ICHPPC)- 2-Defined. 3rd ed. Oxford:
Oxford University Press, 1986.
2. Sigurðsson G. Magnússon G, Sigvaldason H, Tulinius
H, Einarsson I, Olafsson O. Egilsstaðarannsóknin.
Sjúkraskrár fyrir heilsugæslustöðvar og tölvufærsla
upplýsinga. Heilbrigðisskýrslur. Fylgirit 1980, nr.l.
Reykjavík: Landlæknisembættið, 1980.
3. Smith RMR. Out-of-hour calls. Update 1983: I: 274-
7.
4. Crowe MGF, Hurwood DS, Taylor RW. Out-of-hours
call in a Leicestershire practice. Br Med J 1976; 1:
1582-4.
5. Hammar M, Normann B, Asp L, et al.
Hembesöksjour-medicinskt motiverat och önskvárt?
Lákartidningen 1984; 81: 1611-2.
6. Mild C. Hofgren K. Rapport angáende försök med
jour och beredskapstjánstgöring för distriktslákare
och disuiktssköterskor inom primárvárden i Habo
kommun under tiden 82 10 01-83 03 31. Spri rapport
1983.
7. Cunningham RJ. Night calls in a single-handed rural
practice. J R Coll Gen Pract 1980; 30: 745-7.
8. Bjarme H. Hemjour vid várdcentral. Infektioner
vanligaste orsak. Lákartidningen 1986; 83: 594-5.
9. Carlström I, Halfvarsson L. Utvárdering av
hemjoursbilens första verksamhetsár 1986 04 01-1987
03 31. Spri rapport 1987 12 03.
10. Smedby B, Calltorp J, Korpela M. Privat och
offentlig hembesöksjour i Uppsala. Spri rapport 1987-
03-16.
11. Hallberg H. Netzell R. Vilka patienter söker pá
jourmottagningen? Allmánmedicin 1992; 13: 19-20.