Læknablaðið - 15.01.1994, Síða 41

LÆKNABLAÐIÐ
31
voru mun yngri. Yngsti sjúklingurinn hlaut
mjög alvarlegt brot í hrygg sem þurfti að rétta
og festa með skurðaðgerð.
Aftara brotaliðhlaup í báðum öxlum er mjög
sjaldgæfur áverki og við vitum ekki um
önnur tilfelli hér á landi. Hingað til hefur
fjórum slíkum tilfellum verið lýst í erlendum
læknisfræðitímaritum (10,11).
Aftara liðhlaup í öxl er hinsvegar þekktur
áverki eftir krampaköst og við greiningu þess
ættu læknar að hafa í huga að liðhlaupið gæti
hafa orsakast af krampakasti (10).
Lærleggshálsbrot og innkýlt brotaliðhlaup
í augnkarli eftir krampakast, hjá sama
einstaklingnum, er afar sjaldgæfur áverki.
Hingað til hefur einu tilfelli verið lýst í
erlendum læknisfræðitímaritum (4,11-14).
Þetta er eina tilfelli sinnar tegundar á íslandi
sem höfundum er kunnugt um.
Innkýlt brotaliðhlaup í augnkarli er aftur á
móti þekktur fylgikvilli rafstuðsmeðferðar án
vöðvaslakandi lyfja. Örfáum slíkum tilfellum
hefur verið lýst eftir krampa flogaveikra (11-
14). Við vitum ekki um önnur tilfelli á íslandi.
Algengasta orsök innkýlds brotaliðhlaups
í augnkarli er högg á lærleggshnútu (4).
Averkinn er alvarlegur því sjúklingnum er
hætt við losti vegna blóðmissis og seinna meir
að fá afleitt slit í mjöðm og geta því þurft á
gervilið að halda. í helstu kennslubókum í
bæklunarskurðlækningum er því ekki lýst að
krampar geti valdið slíkum áverka.
Við drögum þá ályktun að krampaköst geti
valdið mjög fjölbreyttum beinbrotum og
brotaliðhlaupum. Læknar er taka á móti
sjúklingum eftir krampaköst ættu að hafa í
huga að þessu fólki er hættara við beinbrotum
en öðrum og taka stoðkerfiskvartanir þeirra
alvarlega.
ÞAKKIR
Þakkir eru færðar Ara H. Ólafssyni, Höskuldi
Baldurssyni og Svavari Haraldssyni fyrir
veitta aðstoð.
SUMMARY
Fractures and dislocation after epileptic
seizures were first descriped in 1907 by
Lhendorf. The most common locations
for fractures after epileptic seizures are
compression fractures of the spine, fracture
of upper end of the humerus and the hip but
every sites are known. Epileptic patients,
especially those treated with anticonvulsants,
are more likely to sustain fractures than the
general population. Recently six patients
in Iceland sustained fractures or fracture
dislocation after epileptic seizures. Some
of those injuries seem to be very rare. Four
of our patients sustained multiple and/or
severe injuries and three were initially
misdiagnosed. One patient had a bilateral
posterior shoulder fracture dislocation. Four
patients had vertebral fractures. Two had
central fractures dislocation of the hip. Three
of our patients had osteoporosis. We conclude
that epileptic seizures may cause bizarre
fractures and/or fracture dislocations. Fracture
should top the differential diagnostic list when
a patient complains of muskuloskeletal pain
after epileptic seizure.
HEIMILDIR
1. Lidgren L, Wallöe A. Incidence of fracture in
epileptics. Acta Orthop Scand 1977; 48: 356-61.
2. Kristiansen B, Christensen S. Fractures of the
proximal end of the humerus caused by convulsive
seizures. Injury 1984; 16: 108-9.
3. Vasconcelos D. Compression fracttures of the
vertebrae during major epileptic seizures. Epilepsia
1973; 14: 323-8.
4. Duus RB. Fractures caused by epileptic seizures and
epileptic osteomalacia. Injury 1986; 17: 31-3.
5. Petersen KK, Christiansen C, Ahlgren P, Lund
M. Incidence of fractures of the vertebral spine in
epileptic patients. Acta Neurol Scand 1976; 54: 200-3.
6. Christiansen C, Rpdbro P, Lund M. Incidence of
anticonvulsant osteomalacia and effect of vitamin D,
controlled therapeutic trial. Br Med J 1973; 4: 695-
701.
7. Hara OJA, Duggan B, O’Driscoll D. Biochemical
evidence for osteomalacia with carbamazepine
therapy. Acta Neurol Scand 1985; 262-82.
8. Hahn TJ. Bone complications of anticonvulsants.
Drugs 1976; 12: 201-11.
9. Steingrímsdóttir L, DeLuca HF. Hvarfefni D-vítamíns
í sermi aldraðra og áhrif D-vítamínskorts á tíðni brota
í lærleggshálsi á íslandi. Læknablaðið 1988; 74: 73-5.
10. Shaw LJ. Bilateral posterior fracture dislocations of
the schoulder and other trauma caused by connvulsive
seizures. J Bone Joint Surg (AM) 1971; 53-A: 1437-40.
11. Schattner A, Green L, Malkin C. Multible fracture
with a central dislocalion of the hip due to
convulsions in herpes encephalitis. Isr J Med Sci
1982; 18: 883-4.
12. Phen TP, Kumar GNV, Ireland J. Bilateral central
disloaction of the hip following a cerebralvascular
accident. J Bone Joint Surg (Br) 1989; 71-B: 703.
13. Powell HDW. Simultaneous bilateral fractures of the
neck of the femur. J Bone Joint Surg (Br) 1960; 42-
B: 236-52.
14. Moore MT, Hill VJ, Harvey PJ. Central acetabular
fracture secondary to epileptic seizure. J Bone Joint
Surg (AM) 1970; 52-A: 1459-62.