Læknablaðið - 15.11.1994, Qupperneq 34
468
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
Table III. Survival of patients operated on because of secondary growth with liver resection at Reykjavík City Hospital (end
pointlll 94).
Case Post-op. stay (d) Recurrence (months) Survival (months)
1. 103 6 (skelettal) 13 deceased
2. 21 9 (liver) 12 deceased
3. 10 no 71 living
4. 16 4 (liver) 6 deceased
5. 15 6 (liver) 41 living
5. reoperation 8 no
6. 16 27 (buccal) 46 living
7. 55 21 (liver) 26 deceased
8. 44 4 (liver) 5 deceased
9. 16 13 (liver) 15 living
aðgerðir þurfti að framkvæma og stungið var á
einu kýli (percutaneous drainage) vegna fylgi-
kvilla, en fjórir sjúklingar voru með ígerð, einn
sjúklingur með lífhimnubólgu vegna leka frá
mjógirni og einn sjúklingur með samvaxta-
streng. Fimm hægri lifrarúrnám (right hepat-
ectomy) voru gerð, eitt vinstri lifrarúrnám, í
fjórum tilfellum var fjarlægður hluti vinstri lifr-
argeira (left lateral segmentectomy), fjórum
sinnum var að auki fjarlægður geiri (segment)
við lifrarblað (lobus) og einu sinni var gerður
fleygskurður. Miðtala blæðingar var 3000 ml
(350-10.600 ml). Miðtala legu var 24 dagar
(9-108 dagar). Miðtala legu eftir aðgerð var 16
dagar (8-103 dagar). Lífslíkur fyrir þá sjúk-
linga, sem gengust undir aðgerð vegna mein-
varpa eru sýndar í töflu III og á mynd.
Umræða
Hvað varðar frumæxli í lifur þá er yfirleitt
ekki annarri meðferð til að dreifa en skurðað-
gerð og höfum við aðeins gert þrjár slíkar. I
tveimur tilfellum var um ræða lifraræxli og lifir
annar sjúklingurinn meira en fimm ár eftir að-
gerð en hinn lést innan sex mánaða frá aðgerð.
Ein aðalástæða lifraraðgerða erlendis er lifrar-
Probability of survival
1
0,9' •
0,8
0,7'
0,6' *
0,5' ■ ■
0.2'
0,1'___________________________________________
°0 10 20 30 40 50
Months
Fig. Probability ofsurvival after liver resection for secondary
disease.
æxli í skorpulifur. Skorpulifur er sjaldgæf hér-
lendis, þannig að fáir sjúklingar koma til að-
gerðar, sérlega ef þess er gætt að á Vesturlönd-
um eru lifraræxli venjulega dreifð í lifur.
Ábending til aðgerðar er talin vera til staðar ef
æðaæxli í lifur er stórt og sjúklingur með ein-
kenni. Þessar aðgerðir voru ekki frábrugðnar
aðgerðum vegna meinvarpa (tafla II).
Lifrarúrnám vegna meinvarpa er nú almennt
viðurkennd meðferð að vissum forsendum
uppfylltum, ef um meinvörp frá ristil- eða
endaþarmskrabbameini er að ræða
(1,2,5,6,10-12). Ef meinvörp eru til staðar utan
lifrar minnka batahorfurmjögmikið (1). Mein-
vörp í báðum lifrargeirum er ekki endilega frá-
bending frá aðgerð (10). Mögulegt er að fjar-
lægja allan hægri geira lifrarinnar og hluta
vinstri lifrar (lobus quadratus). Þetta er það
mesta sem talið er mögulegt að taka af lifur án
þess að sjúklingur eigi lifrarbilun vísa. Bata-
horfur eru betri ef hægt er að fjarlægja mein-
varpið með 1-2 cm af heilbrigðum vef að
skurðbrún og er það sá þáttur sem nrestu virð-
ist skipta fyrir batahorfur (1,5,10). Fari fjöldi
meinvarpa yfir fjögur versna horfur mjög
(1,10,11). Fimm ára lifun eftir lifrarúrnám á
meinvörpum frá ristil- og endaþarmskrabba-
meini hefur reynst 20^10% (1,4,5,10). Meðal-
lífshorfur sjúklinga sem greinast með lifrar-
meinvörp en eru ekki skornir eru hins vegar
sex til 18 mánuðir. Enn er ekki hægt að fullyrða
um sjúklinga okkar en niðurstöðurnar lofa
góðu um að einhverjir þeirra kunni að vera
læknaðir. Hafa verður hugfast að meinvörp í
lifur eru annars ólæknandi. Sjúklingur nr. 5 er
athyglisverður vegna þess að hann fékk aftur
meinvarp eftir fyrstu lifraraðgerð og í seinni
aðgerðinni var skurðbrún ekki hrein. Samt
sem áður er þessi sjúklingur við góða líðan án