Læknablaðið - 15.11.1994, Síða 53
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
483
Forgangsröðun jaðartilvika í heilbrigðisþjónustu
að meðaltali hjá öllum hópum
en línurnar sýna það mikilvægi
sem hver hópur gefur hverju
atriði fyrir sig.
I könnun sem þessari er
nauðsynlegt að gera valkosti
eins einfalda og hægt er. Viss
einföldun er nauðsynleg til þess
að fá fram vilja fólks. Staðhæf-
ingar þær, sem fylgdu með
spurningunum voru því ekki
endilega í fullu samræmi við
ástand mála á þeim tímapunkti,
þegar spurningin var borin
fram, til dæmis hvað varðar
fjölda einstaklinga á biðlista. Þá
er þess gætt að spyrja um röðun
jaðartilvika, til dæmis fækkun
mjaðmaaðgerða um 15% (ekki
að þær legðust af) og lokun
einnar deildar fyrir geðsjúka
(en ekki lokun allra geðdeilda).
Fólki var sagt til einföldunar að
allir valkostir spöruðu jafn stóra
upphæð fyrir ríkið.
Meðal þess sem lesa má úr
könnuninni er eftirfarandi:
* Hátækniaðgerðir eru mest
metnar af öllum hópum.
* Fólk telur að af slæmum val-
kostum komi helst til greina
að hætta við byggingu barna-
spítala, hætta greiðslu fyrir
glasafrjóvgun og að fólk borgi
sjálft fyrir mat sinn á sjúkra-
húsum.
* Heilsuvernd í skólum er met-
Reyndu að setja þig inn í neðan-
greindar aðstæður: fmyndaðu þér
að þú sért „heilbrigðismálaráð-
herra" og þér er gert að spara
ákveðna upphæð á árinu. Ráðgjafar
þínir stinga upp á eftirtöldum 12 atr-
iðum, sem hvert um sig svarar þeirri
upphæð sem á að spara.
Settu tölustafmn 1 við það úrrœði
sem þú telur réttast að grípa til og
síðan koll afkolli, þannig að númerl2
sé það sem þú telur síst konta til
greina.
— Fækka hjartaaðgerðum (krans-
æðaaðgerðum) um 15% (nú er
þriggja mánaða biðlisti).
in tiltölulega hærra en við var
búist.
* Flestir töldu óvænlegt að láta
fólk borga sjálft fyrir ung-
barnaskoðun en þó er al-
menningur fremur þeirrar
skoðunar en heilbrigðisstétt-
irnar, að slíkt kæmi til greina.
* Yfirlæknar heilsugæslu-
stöðva eru mun fremur á því
máli en hjúkrunarfræðingar
að reykingamenn séu látnir
borga fyrir aðgerðir, þar sem
reykingar eru áhættuþáttur.
* Hjúkrunarfræðingar á heilsu-
Spurningalisti
— Láta reykingafólk, sem þarf á
kransæðaaðgerðum að halda, greiða
fyrir þær sjálft.
— Fækka mjaðmaliðaaðgerðum
(gerviliðaaðgerðum) um 15% (nú er
eins árs biðlisti).
— Minnka framlög til skólaheilsu-
gæslu um 50%.
— Hætta rekstri vinnuheimilis sem
ætlað er „ólæknandi" alkóhólistum.
— Láta fólk greiða sjálft fyrir ung-
barnavernd, sem nú er ókeypis.
— Láta fólk greiða fast komugjald
(t.d. 10 þúsund krónur) fyrir
skammtímalegur á sjúkrahúsum.
— Láta sjúklinga, sem ekki eru
gæslustöðvum eru talsvert
hlynntari barnaspítalabygg-
ingu en læknar.
Þessi könnun landlæknisem-
bættisins vakti athygli langt um-
fram það sem við var búist, sér-
staklega vegna viðbragða þing-
manna. A sumum þeirra mátti
skilja að forgangsröðun væri svo
ógeðfellt fyrirbæri, að ekki bæri
að ræða það opinberlega. Með
því að skammta fé til heilbrigð-
isþjónustu eru þingmenn þó að
viðurkenna í verki að forgangs-
röðunar sé þörf.
langlegusjúklingar greiða sjálfa fyrir
mat á sjúkrastofnunum.
— Hætta við áform um framlög til
byggingar barnaspítala (enginn bið-
listi).
— Leggja niður réttargeðdeild á
Sogni.
— Láta konur greiða að fullu leit að
legháls- og brjóstakrabbameini.
— Láta fólk greiða fullt gjald fyrir
glasafrjóvgun.
Kyn_______________________________
Aldur_____________________________