Læknablaðið - 15.05.1996, Blaðsíða 37

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
389
Table II. Respiratory symptoms (%) during the last 12 months.
Chronic bronchitis Others p-value
Wheezing or whistling 59.6 7.2 <0.0001
Awaken by breathlessness 35.2 6.0 <0.0001
Awaken by attack of dyspnea 12.4 1.1 <0.0001
Awaken by cough 51.6 9.2 <0.0001
Asthma attack 15.1 2.0 <0.0001
Cough daily at least three months the last two years 69.3 3.9 <0.0001
Table III. Symptoms of dyspnea (%).
Chronic bronchitis Others p-value
Dyspnea when walking uphill 67.7 30.3 <0.0001
Dyspnea when walking on horizontal level 33.7 7.1 <0.0001
Stops walking because of dyspnea 22.0 1.6 <0.0001
Dyspnea when washing 19.4 1.4 <0.0001
Table IV. Smoking and age group (%).
Never
smoked X-smokers Smokers
50-years old 29.0 42.8 28.1
80-years old 45.0 46.3 8.7
%
A B A B
□ Never smoked H Quit smoking ■ Smokers
Fig. 1. Smoking. Individuals with (A) and without (B) chron-
ic bronchitis.
Table V. Stress symptoms and chronic bronchitis 1%).
Chronic
bronchitis Others
Never-seldom stressed 37.4 54.9
Sometimes stressed 50.6 40.1
Often-always stressed 12.0 4.0
Niðurstöður
Alls bárust 1175 spurningalistar. Heildar-
þátttaka var 69,7%, 66,5% hjá þeim sem fædd-
ir voru 1913 og 70,7% hjá þeim sem fæddir voru
1943 (tafla I). Mun fleiri áttræðra en fimm-
tugra (17 á móti þremur) voru ófærir um að
svara vegna veikinda (p<000,l). Mjög fáir
(1%) neituðu alfarið þátttöku.
I heild höfðu 7,1% sögu um daglegan slím-
uppgang meðal 50 ára karla en 16,7% meðal 80
ára, sem telst því vera tíðni langvinnrar berkju-
bólgu samkvæmt skilmerkjum Fletcher og Pri-
de (22).
Við samanburð á öðrum öndunarfæraein-
kennum síðastliðna 12 mánuði (tafla II) kemur
í ljós að einstaklingar með langvinna berkju-
bólgu eru mun oftar með ýl, píp eða surg fyrir
brjósti og hafa einnig vaknað oftar með þyngsl
fyrir brjósti, vegna mæði- og/eða hóstakasta.
Einkenni um mæði við mismunandi mikla
líkamlega áreynslu eru mun algengari meðal
einstaklinga með langvinna berkjubólgu (tafla
III). Karlar með þessi einkenni hafa marktækt
oftar óþægindi vegna mæði en hinir sem eru án
einkenna.
Meðal þátttakenda í heild er hópur fyrrver-
andi reykingamanna stærstur (tafla IV). Meðal
þeirra sem voru með langvinna berkjubólgu
voru mun fleiri sem reyktu (46% á móti 22%),
en svipaður fjöldi í báðum hópum var hættur
reykingum (mynd 1). Talsverður munur var á
tengslum reykinga eftir aldri (mynd 1).
Spurt var um einkenni streitu hjá þátttak-
endum og þeir sjálfir látnir meta streitustig