Læknablaðið - 15.05.1996, Blaðsíða 53

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
401
13 eru staðsett að minnsta kosti tvö gen sem talin eru
bæla æxlismyndun í brjóstum. Annað þessara gena
er BRCA2, en rúmlega 30% fjölskyldna með arf-
genga aukna hættu á brjóstakrabbameinsmyndun
bera stökkbreytt form þessa gens. Við höfðum
áhuga á að kanna þátt þessa gens í brjóstaæxlis-
myndun án tillits til erfðabakgrunns sjúklingsins.
Tilviljunarkennt úrtak 160 æxlissýna frá sjúkling-
um með brjóstakrabbamein, greindum á árunum
1990-1992, var rannsakað og sýndu 43% þeirra tap á
litningasvæði BRCA2 gensins. Æxlin sem höfðu
tapað BRCA2 litningasvæðinu höfðu marktækt
fleiri frumur í skiptingu (hátt hlutfall frumna í S-
fasa) og minna magn prógesterón viðtaka en þau
sem ekki sýndu tap. Ekki var fylgni við magn estró-
gen viðtaka, æxlisstærð eða fund meinvarpa í eitl-
um. Sjúklingar með æxli sem sýndu tap á erfðasvæði
BRCA2 gensins höfðu marktækt verri lífshorfur en
sjúklingar með æxli án þessara breytinga. Fjölþátta
mat sýndi að erfðaefnistap á litningasvæði BRCA2
gensins er sjálfstæður þáttur við mat á horfum sjúk-
linga með brjóstakrabbamein.
Niðurstöður rannsókna okkar benda því til að
BRCA2 genið eða annað gen í nálægð þess taki þátt
í bælingu æxlisvaxtar í brjóstavef. Verði genið óvirkt
leiðir það til aukinnar tíðni frumuskiptingar og verri
horfa sjúklingsins.
V-4. Áhrif cýklódextrína á
stöðugleika og ieysanleika
krabbameinslyfja
Hafrún Friðriksdóttir, Þorsteinn Loftsson, Jóhanna
Baldvinsdóttir
Lyfjafrœði lyfsala, Háskóla íslands
Leysanleiki og stöðugleiki lyfja er mikilvægur
þáttur í frásogi lyfja og dreifingu. Ýmsar eðlislyfja-
fræðilegar aðferðir eins og breytingar á sýrustigi
(pH), notkun yfirborðsvirkra efna og fléttumyndun
(komplexmyndun) hafa verið notaðar til þess að
auka leysanleika fituleysanlegra lyfja og til að auka
líftíma óstöðugra lyfja. Innan lyfjafræðinnar er alltaf
verið að leita að nýjum og betri aðferðum við að
auka leysanleika og stöðugleika lyfja.
Cýklódextrín (CD) eru hringlaga fásykrungar sem
myndaðir eru úr glúkósaeiningum sem tengdar eru
saman með a-(l,4) tengjum. Þrjú náttúruleg cýkló-
dextrín hafa verið einangruð, þau samanstanda af
6(a-),7(b-) eða 8(g- cýklódextrín) glúkósaeiningum,
einnig er fjöldi hálfsamtengdra afbrigða á markaðn-
um. Markmiðið með rannsókninni sem hér er lýst
var að athuga áhrif cýklódextrína á leysanleika og
stöðugleika krabbameinslyfja í vatni. Krabbameins-
lyfin lómustín og tauramustín, sem meðal annars eru
notuð við meðhöndlun á heila- og lungnaæxlum, og
estramustín, sem notað er við krabbameini í blöðru-
hálskirtli, voru prófuð í þessari rannsókn. Stöðug-
leiki lyfjanna í stuðpúðalausnum á breiðu pH bili var
athugaður og áhrif sex cýklódextrínafbrigða á stöð-
ugleikann.
Helstu niðurstöðurnar urðu þær að öll cýklódext-
rínafbrigðin juku stöðugleika þessara þriggja
krabbameinslyfja í vatni. Þau cýklódextrínafbrigði
sem lengdu líftíma lómustíns mest voru hýdroxýpró-
pýl-b-cýklódextrín og hýdroxýethýl-b-cýklódextrín,
þau afbrigði sem juku stöðugleika tauramustíns
mest voru hýdroxýprópýl-b- cýklódextrín og hýdr-
oxýprópýl-a-cýklódextrín. Þau cýklódextrínafbrigði
sem höfðu mest áhrif á líftíma estramustíns voru
dimethýl-b-cýklódextrín og blanda af maltosýl og
dimaltosýl-b-cýklódextríni. Dæmi um áhrif cýkló-
dextrína á leysanleika og stöðugleika fleiri krabba-
meinslyfla eins og karbóplatíns, klórambucíls,
doxórubicins og melphalans verða einnig gefin
V-5. Boðefni ónæmiskerfisins í
brjóstakrabbameini. Aukning á
IL-6 og TNF-a í sjúklingum
með brjóstakrabbamein og
áhrif þessara boðefna á frumur
úr brjóstakrabbameinsæxlum í
rækt
Helga M. Ögmundsdóttir, Kristján Skúli Ásgeirsson,
Gunnar Bjarni Ragnarsson
Rannsóknastofa Krabbameinsfélags íslands í sam-
einda- og frumulíffrœði
Menn hafa lengi velt fyrir sér mikilvægi eitil-
frumuíferðar í brjóstakrabbameinsæxlum án þess að
komast að endanlegri niðurstöðu. Fyrri rannsóknir
okkar hafa meðal annars sýnt að eitilfrumur geta í
sumum tilvikum örvað vöxt æxlisfrumna úr brjósta-
krabbameinum.
Tilgangur þessarar rannsóknar var að mæla hvaða
boðefni sýndu viðbrögð í brjóstakrabbameini og
kanna áhrif slíkra boðefna á brjóstakrabbameins-
frumur í rækt. Boðefnið IL-6 mældist hækkað (mið-
að við 6 pg/ml) í 16 af 60 blóðsýnum, sem tekin voru
úr sjúklingum með brjóstakrabbamein á skurðað-
gerðardegi, borið saman við eitt af 46 sýnum úr
viðmiðunarhópi. Munur á meðalgildi sjúklinga (4,8
pg/ml) og viðmiðunarhóps (0,6 pg/ml) var marktæk-
ur með p=0,008). TNF-a var mælt í floti af vefjabit-
um úr brjóstakrabbameinsæxlum og til samanburðar
voru bitar úr eðlilegum brjóstavef úr sömu konum,
32 sýnapör. TNF-a mældist marktækt hærra í æxlis-
vef en eðlilegum vef, parað t-próf var marktækt með
p=0,008. Meðalgildi fyrir æxlissýni var 0,47 pg/ml
en 0,03 pg/ml fyrir sýni úr eðlilegum vef; losun á
TNF-a var hærri í æxlisvefnum í 12 sýnapörum.