Læknablaðið

Ukioqatigiit

Læknablaðið - 15.08.1996, Qupperneq 57

Læknablaðið - 15.08.1996, Qupperneq 57
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82 601 Tillögur Siðaráðs landlæknis Varðandi: Siðanefndir og siðaráð — tillaga að nýju skipulagi Siðaráð landlæknis hefur nú starfað í rúman áratug og í reynd hefur það gegnt tvöföldu hlutverki, bæði sem vísinda- siðanefnd og siðaráð, þar sem ýmis siðferðileg vandamál tengd heilbrigðisþjónustu hafa verið til almennrar umfjöllunar og álitsgerðar. Málefni vísinda- siðanefnda hér á landi er í nokkrum ólestri, allmargar slík- ar nefndir eru starfandi, bæði á vegum fagfélaga og sjúkrahúsa, en lítið sem ekkert samráð eða samstarf er þeirra í milli. Engar samræmdar vinnureglur hafa verið samdar þeim til fulltingis. Siðaráð hefur áður fjallað um þessi mál, meðal annars með bréfi frá 2. júní 1994 og bréfi landlæknis til þáverandi heil- brigðisráðherra frá 13. júní 1994. Nú eins og þá er samstaða um að ástæða sé til þess að aðskilja starfsemi vísindasiðanefndar og siðaráðs. Að þessu hníga all- mörg rök. Vísindasiðanefndir eiga að fjalla um vísindarann- sóknir frá siðferðilegu sjónar- miði, en faglegt mat vegur þar mjög þungt. Pörf er á lands- nefnd um þessi efni. Þátttaka íslendinga í fjölþjóðlegum rannsóknum er mjög vaxandi og undantekningalaust gera þeir sem að slíkum rannsóknum standa kröfur um að fjallað sé um rannsóknina í hverju landi af viðurkenndri, opinberri vís- indasiðanefnd. Mjög mikilvægt er að nefnd af þessu tagi sé þverfagleg, að minnsta kosti með þátttöku lækna, siðfræðinga, hjúkrunar- fræðinga og lögfræðinga. Slík siðanefnd yrði að starfa í náinni samvinnu við þverfaglegar siða- nefndir sjúkrahúsa, í heilsu- gæslu og víðar, sjá að neðan. Siðaráð gegnir hins vegar öðru hlutverki. Það þarf einnig að vera landsráð og skipað fólki með mismunandi menntun og reynslu. Hlutverk siðaráðs yrði umfjöllun um ýmis siðferðileg álitsefni, stefnumótun og um þau mál, samningu siðareglna og svo framvegis. Má ætla að stefnumótunarhlutverkið verði og eigi að vera mikilvægasta verkefni ráðsins. Fólk í slíku siðaráði getur haft allt annan bakgrunn, reynslu og menntun en fólk sem hæfast væri til setu í vísindasiðanefnd. I reynd er starfsemi þessara tveggja nefnda/ráða svo ólík, að full ástæða er til að skilja þau að. Því er lagt til að komið verði á nýrri skipan þessara mála hér- lendis og er nánari grein gerð fyrir þeim hér á eftir. 1. Vísindasiðanefnd. Nefndin verði landsnefnd og skipuð af heilbrigðisráðherra og menntamálaráðherra. Hún er/yrði þverfagleg. Megin- hlutverk hennar yrði umsögn um vísindarannsóknir. A stærri sjúkrahúsum og í heilsugæslu störfuðu síðan sérstakar þverfaglegar siða- nefndir. Siðanefndar yrði einnig þörf til að fjalla um nemendarannsóknir í há- skólanum og síðar verður líklega þörf sérstakrar siða- nefndar til að fjalla um rann- sóknir á fólki sem gerðar eru af sálfræðingum, félagsfræð- ingum, félagsráðgjöfum og fleirum, án tengsla við heil- brigðisstofnanir. Hinarýmsu „undirnefnir“ fjölluðu um rannsóknir hver á sínu sviði. Unnt væri þó að áfrýja úr- skurðum til landsnefndar. Landsnefndin setti sjálfri sér og öðrum nefndum vinnureglur sem yrðu byggð- ar á alþjóðlegum sáttmálum á borð við Helsinkisáttmál- ann, Nurnbergssamþykktina og ráðleggingar ráðherran- efndar Evrópuráðsins. Fram hafa komið hugmyndir um að öllum rannsóknum á mönnum sem gera eigi á Is- landi skuli vísað til lands- nefndarinnar, sem síðan vísi þeim áfram til hinna ýmsu „undirnefnda". Landsnefnd- in hefði þannig yfirsýn yfir klínískar rannsóknir í land- inu og gæti því betur metið hvort um endurtekningu væri að ræða og samræmt vinnubrögð. Til þess þyrfti landsnefndin að sjálfsögðu starfsmann/menn. 2. Siðaráð. Yrði einnig lands- ráð, en skipað af landlækni. Eins og áður hefur komið fram yrði hlutverk ráðsins fyrst og fremst stefnumótun um ýmis siðferðileg álitamál, er lúta að heilbrigðisþjón- ustu, samningu vinnureglna /siðareglna og fleira. Ráðið yrði þverfaglegt eins og áður. Á vegum fagfélaga, sjúkrahúsa og annarra heil- brigðisstofnana starfa og geta starfað siðaráð með hliðstæð hlutverk. Mikilvægt
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68

x

Læknablaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.