Læknablaðið

Árgangur

Læknablaðið - 15.10.1997, Blaðsíða 26

Læknablaðið - 15.10.1997, Blaðsíða 26
650 LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83 Table III. Cognitive ability of inhabitants aged 70 and over in an agricultural community (area A, n=256) and a fishing community (area F, n=185) Test Results 95% confidence interval Area A Area F Area A Area F P-value MMSE 25.7 points 23.1 points 22.0-29.4 18.5-27.7 <0.001 WAIS-Similarities 10.5 pairs 7.4 pairs 4.5-16.5 1.4-13.4 <0.001 Trail A* 99.7 sec 130.0 sec 47.9-151.5 58.9-189.0 <0.001 Trail B** 197.5 sec 272.8 sec 79.9-315.1 119.7-425.6 <0.01 * n = 170 in area A/103 in area F ** n = 82 in area A/ 40 in area F takenda, en á svæði L gátu 82 (29,3%) leyst það af hendi og 40 (21,1%) á svæði S. Skýra þessi botnáhrif sennilega lakari marktækni í því prófi en hinum þremur. Einstaklingar sem fengu færri en 10 stig á MMS-prófinu voru teknir frá við útreikning því nokkur munur reyndist vera á fjölda þeirra milli svæða. Það breytti niðurstöðunni ekkert, meðalstig á svæði L var þá 25,7±3,7 stig og á svæði S 24,0 ± 4,6 stig og munurinn marktækur sem nemur p<0,001 eins og áður. Einstakir þættir í MMS- prófinu voru skoðaðir sérstaklega. Áttun í tíma og á stað reyndust álíka betri á svæði L en á svæði S (tími: p<0,001; staður: p= 0,001) og bendir það til þess að prófstaður hafi lítið að segja í þessari rannsókn. Skoðaðar voru niður- stöður þegar allir þeir sem prófendur mátu að hefðu líkamlega ágalla er gætu haft áhrif á frammistöðu voru teknir út. Á svæði L falla þá út 50 einstaklingar (19,5%) en 35 einstaklingar (19,9%) á svæði S. Niðurstaðan á MMS-próf- inu er þá 26,5 ± 2,8 stig á svæði L og 24,8 ± 4,1 á svæði S og munurinn milli svæða helst óbreyttur. Aldur þátttakenda á svæði L reynd- ist eilítið hærri en á svæði S eða 78,5 ár miðað við 78,2 ár og aldur getur því ekki skýrt fram- kominn mun. í sumum rannsóknum hafa kon- ur komið lakar út en karlar. Þessi munur hefur reyndar í flestum tilfellum skýrst með aldurs- muni vegna meira langlífis kvenna (6,17). Svo er einnig í þessari rannsókn. Þegar tekið er tillit til aldurs hverfur þessi munur. Athugað var hvort einhver munur væri á brottflutningi milli landsvæðanna og fengnar upplýsingar um íbúafjölda og aldurssamsetningu á árunum 1920-1970. Enginn munur milli landsvæða kom fram í þessum þætti. Enginn munur reyndist vera á skólagöngu þegar skoðað var 41 manns úrtak árið eftir. Enginn reyndist hafa háskóla- próf og aðeins um 10% framhaldsskólapróf á báðum landsvæðum. Tíðni heilabilunar metin út frá MMS-prófi er hærri en víðast annars staðar ef miðað er við að mörk eðlilegs og óeðlilegs ástands sé við 22 og 23 stig á því prófi. Umræða Þessi rannsókn leiddi í ljós verulegan mun á vitrænni getu einstaklinga 70 ára og eldri í tveimur aðskildum landsvæðum á Islandi. Til- gátan var hins vegar sú að enginn munur yrði á þessum hópum. Ekki er líklegt að þennan mun megi rekja til þeirra aðferða sem notaðar voru. Valin voru einföld taugasálfræðileg próf sem hafa sýnt góða endurtektarnákvæmni (16,18), sálfræðinemar og kennari voru þjálfaðir í notk- un þeirra, höfundar fóru yfir niðurstöður og mátu öll vafaatriði og hvað varðar eitt prófið (líkingar) voru svör skráð orðrétt af prófend- um, en túlkuð af einum höfunda (ÞJJ). Hugs- anleg eru nokkur atriði í aðferðinni sem gætu skýrt þennan mun að einhverju leyti. Það er ætíð vafamál hvort prófa eigi verulega heilabil- að fólk með minnisprófum. Á svæði S voru fimm og á svæði L 24 einstaklingar sem dæmdir voru óhæfir til að taka þátt í prófinu (tafla II). Því má vera að prófendur á svæði S hafi prófað veikari einstaklinga en prófaðir voru í svæði L. Til að leiðrétta þetta hugsanlega misræmi voru einstaklingar sem fengu færri en 10 stig á MMS- prófi teknir frá við útreikning en niðurstaðan breyttist ekki við það. Annað atriði sem hugs- anlega hefur áhrif er hvar próf er lagt fyrir. Á svæði L var farið heim til flestra þátttakenda en á svæði S voru flest prófin lögð fyrir á heilsu- gæslustöð. Fyrirfram var gert ráð fyrir að flest- ir yrðu prófaðir á heilsugæslustöð, en heima ef erfitt væri að koma öðru við. Aðstæður reynd- ust misjafnar á landsvæðunum og þetta atriði hafði auk þess ekki verið samræmt nægilega fyrirfram. Ósennilegt er að þetta atriði geti skýrt svo mikinn mun á niðurstöðum sem hér
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Læknablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.