Læknablaðið - 15.02.1998, Qupperneq 72

156
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
Einar Hjaltason
Á vegum Rauða kross íslands í Kenýa
Mér fannst ég gera talsvert gagn
Einar Hjaltason skurðlæknir starfaði í tvo mánuði á vegum Rauða
kross Islands í Kenýa. Ljósm.: -bþ-
Árið 1986 hóf Alþjóða Rauði
krossinn hjálparstarf við íbúa í
Suður-Súdan en þar hefur ríkt
styrjaldarástand í rúman ára-
tug. Ýmissa hluta vegna, svo
sem samgönguerfiðleika, ör-
yggisástæðna og staðhátta, var
starfseminni valinn staður í
Lokichokio í Norður-Kenýa,
skammt frá landamærum Súd-
an. Ári seinna hóf Alþjóða
Rauði krossinn byggingu
sjúkrahúss á staðnum, Lopi-
ding sjúkrahússins, enda þörf-
in brýn. Starfsemin hefur
stöðugt aukist, til dæmis voru
framkvæmdar 223 skurðað-
gerðir árið 1987 en 1995 voru
aðgerðirnar 5259. Á þessu
tímabili, 1987-1995, var tekið á
móti 10.215 sjúklingum sam-
kvæmt upplýsingum frá Al-
þjóða Rauða krossinum.
Hjálparstarf við Súdan á veg-
um Sameinuðu þjóðanna er einn-
ig skipulagt frá þessum sama
stað. Landsvæðið þar sem spítal-
inn var reistur er eign AMREF,
African Medical Research
Foundation, sem rekur lækning-
ar- og rannsóknarstarfsemi á
staðnum. Eitt mikilvægasta heil-
brigðisatriðið er aðgengi að
hreinu vatni, enda var eitt af
fyrstu verkefnum Rauða krossins
að bora eftir vatni á svæðinu og
er þar nú mjög gott vatn, en á
þessum slóðum eru yfirborðs-
vatnsból oftast menguð.
Þetta ásamt mörgum öðru kom
fram í spjalli við Einar Hjaltason
skurðlækni, sem fyrir stuttu er
kominn heim eftir rúmlega
tveggja mánaða starf á Lopiding
sjúkrahúsinu þar sem hann starf-
aði á vegum Rauða kross
Islands. Fleiri Islendingar hafa
starfað á sjúkrahúsinu, og er
Pálína Ásgeirsdóttir starfandi
þar núna sem yfirhjúkrunarfræð-
ingur. Á undan henni var Björg
Pálsdóttir í sömu stöðu.
Þetta er í fyrsta skipti sem Ein-
ar hefur unnið að hjálpastarfi á
þennan hátt og hann vildi ekki
hafa misst af þessari reynslu.
Einar skýrði frá skipulagi lækn-
isstarfsins í Lokichokio.
„Langflestir sjúklingar koma
með flugvélum Sameinuðu þjóð-
anna, sem annast flutning á
hjálpargögnum og matvælum til
Súdan. Alþjóða Rauði krossinn
sá áður um sjúkraflutninga, en
hætti því þegar Súdanir kyrrsettu
eina vél þeirra og héldu áhöfn-
inni í gíslingu í talsverðan tíma.
Fjöldi sjúklinga er misjafn, en
að jafnaði koma fimm til sex
sjúklingar á dag á sjúkrahúsið og
eru því um 2000 innlagnir á ári.
Á sjúkrahúsinu er pláss fyrir
500-600 sjúklinga. Þessi mikli
fjöldi sjúklinga á sjúkrahúsinu
stafar mikið af því að ekki er
unnt að útskrifa þá á sama hátt
og hér tíðkast. Sjúklingar koma
víða að og þeir þurfa að komast
aftur til síns heima að lokinni
meðferð. Það getur hins vegar
verið erfiðleikum bundið. Súdan
er geysilega víðlent, enda stærsta
land Afríku. Það er um það bil
fimm sinnum stærra en Frakk-
land svo eitthvert kunnuglegt
diemi sé tekið. Sjúklingar geta
þurft að bíða allt upp í mánuð
eftir því að flugvél frá Samein-
uðu þjóðunum fari til þeirra
heimabyggða og þann tíma
verða þeir að dvelja á vegum
sjúkrahússins."