Læknablaðið - 15.02.1998, Blaðsíða 14

102
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
Heildarbeinmagn (g/cm2)
Mynd 3. Samanburður á heildarbeinmagni (g/cnr) og líkamsáreynslu (fjölþáttaaðhvarfsgreining) í aldurshópum 16-20 ára þar
sem leiðrétt hefur verið fyrir fjölda árafrá upphafi tíða. Fylgnistuðull = 0,0045; p=0,001; heildarbeinmagn =1,009 + 0,0045 x
líkamsáreynsla (klst. á viku).
5%. Það er athyglisvert að hámarkslíkamshæð
er náð fyrir eða um 18 ára aldur en beinmagnið
vex um að minnsta kosti 2% eftir að fullri hæð
er náð. Hvort hér sé um aukningu á beinþéttni
eða aukningu á beinummáli að ræða er ekki
unnt að fullyrða þar sem rannsókn okkar bygg-
ir ekki á þrívíddarmælingu. Á hinn bóginn óx
flatarmál beinanna á þessu tímabili einnig um
2% og því verður að telja líklegt að beinum-
málið hafi aukist á þessu skeiði.
Erfitt er að gera beinan samanburð á
hámarksbeinmagni íslenskra kvenna við er-
lendar niðurstöður þar sem úrtak og mælitækni
þyrftu að vera nákvæmlega eins. Þær
rannsóknir sem helst eru sambærilegar, frá Sví-
þjóð, Hollandi, Kanada, Ástralíu og Bandaríkj-
unum (hvítar konur) benda til að hámarksbein-
magn kvenna í þessum löndum sé svipað
(19-23). Það er athyglisvert í ljósi mismunandi
breiddargráðu, mataræðis og erfða. Samkvæmt
þessum rannsóknum virðist hámarksbeinmagni
hins vegar náð á mismunandi aldri, það þarfn-
ast þó frekari staðfestingar þar sem sumar
rannsóknanna styðjast ekki við slembiúrtak
eins og okkar rannsókn og sumar byggja á
minni rannsóknarhópum.
Kalkneysla: í rannsókninni fannst ekki
marktæk fylgni milli kalkneyslu og beinmagns,
nema meðal þess hóps 18 ára stúlkna sem
neytti innan við 1000 mg á dag. Það magn af
kalki gæti því verið æskileg kalkneysla fyrir
stúlkur á þessunr aldri og er það í samræmi við
fyrri erlendar rannsóknir (24,25) og okkar (26).
Meðalkalkneysla íslenskra kvenna virðist mikil
í samanburði við flestar aðrar þjóðir
(1200-1600 mg á dag) og vel ofan áðurnefndra
1000 mg marka. Hins vegar er þó nokkur hópur
íslenskra kvenna undir þessum mörkum, til
dæmis neyttu yfir 10% hópsins innan við 800
mg af kalki á dag, sem gæti stuðlað að ófull-
nægjandi kalksöfnun beina, þótt svo verði ekki
fullyrt af okkar rannsóknum. Rannsóknin
byggir á notkun tíðnikönnunarlista til ákvörð-
unar fæðumagns. Aðferðafræðilegar rannsókn-
ir sýna að gildi þessarar aðferðar er vel viðun-
andi, en þó heldur lakara en vikulöng skráning
neyslu sem almennt er talin gefa nákvæmasta
mynd af neyslunni (8). Hins vegar er mat á