Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1994, Page 19
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
19
aðalfundi og hann hefði búist við meiri fram-
kvæmdum og fjöri því að fyrri stjórnin hafi þótt
fremur hægfara og íhaldsöm en þetta hafi þó
naumast breyst hvort sem það væri honum að
kenna eða ekki.
Þó að þetta sé haft eftir formanninum í aðal-
fundargerðinni var það nú samt svo að á því ári,
1923, tók félagið rögg á sig og hóf að veita læknum
sérfræðiviðurkenningu. Fyrstu læknalög voru sett
árið 1932 og í þeim var að finna fyrstu laga-
ákvæðin um sérfræðileyfi en þá hafði Læknafélag
Islands þegar haft afskipti af sérfræðiviðurkenn-
ingum á eigin vegum í níu ár. Árið 1923 viður-
kenndi LI12 lækna sem sérfræðinga enda höfðu
þeir allir starfað hér á landi sem slíkir. Síðar hlutu
11 læknar til viðbótar viðurkenningu LÍ sem sér-
fræðingar, á árunum 1927-1932, en við gildistöku
læknalaganna hætti félagið að hafa afskipti af
þessum málum.
Eins og áður sýnist dagskrá þessa aðalfundar
hafa verið yfirhlaðin af bæði stéttarfélagslegum
málum og faglegum. Var í gangi umræða um það
hvernig veita skuli landlæknisembættið þegar þar
að kæmi. Svo er að sjá sem læknum hafi verið það
nokkur þyrnir í augum að landlæknir heyrði undir
landstjórnina og bæri ábyrgð gagnvart ráðherra,
vafalaust sumir talið að hann ætti fremur að vera
trúnaðarmaður lækna í landinu. Talin mikil hætta
a að pólitík mundi hlaupa í veitingu embættisins.
Sumir vildu láta lækna kjósa landlækni en aðrir
alfarið á móti því og sögðu að af því mundi leiða
að farið yrði að kjósa héraðslæknana sem menn
töldu hið versta mál. Eitthvað virðist á þessum
árum hafa verið í umræðunni að leggja landlækn-
isembættið niður og voru læknar að sjálfsögðu
mjög á móti því. Á þessum aðalfundi er samþykkt
að skora á heilbrigðisstjórnina að efla í samvinnu
við landlækni alþýðufræðslu í heilbrigðismálum á
þann hátt sem henni reyndist tiltækilegast, hvort
heldur með útgáfu alþýðlegra bóka, stofnun al-
þýðlegs tímarits eða með blaðagreinum.
Að venju var ítarleg fundargerð fjórða aðal-
fundarins birt í Læknablaðinu. Hvort sem það er
túviljun eða hitt að einhver umræða hafi orðið um
drykkjuvenjur íslenskra lækna á aðalfundinum,
kemur á eftir fundargerðinni smágrein sem ber
vfirskriftina Memento. Það er Gunnlaugur Claes-
sen sem skrifar og fjallar hann um drykkjuvanda-
mál lækna. Hann segir að hér á landi sé það þolað
að drykkfelldir menn stundi lækningar og gegni
vandasömum embættum. Alþýða manna sé orðin
svo vön þessum ósóma að hún hafi jafnvel trú á
því að sumir alkóhólistarnir séu dugandi læknar.
Stundum hafi verið gerðar tilraunir til að koma
þeim úr embætti en strandað á heilbrigðisstjórn-
inni sem ekki einasta haldi hlífðarskildi yfir lækn-
um sem gerast drykkfelldir í embætti heldur og
veiti embætti ungum kandídötum sem eru vitaðir
drykkjumenn. Síðan segir frá drykkju embættis-
lækna sem voru að ferðast á kostnað ríkissjóðs
með strandferðaskipi og þótti mönnum nóg um.
Höfundur spyr: Hvers vegna drekka íslenskir
læknar? Hann svarar sér á þá leið að sárafáir muni
gera það af óviðráðanlegri ástríðu eftir víni heldur
stafi þetta af kæruleysi og hugsunarleysi, vitandi
að þeir sem yfir þá eru settir hreyfi ekki hár á
höfði þeirra. Og telur höfundur einsýnt að taka
þurfi á þessum málum með öðrum hætti en gert
hefði verið!
Aðalfundur utan Reykjavíkur
Aðalfundurinn 1924, sá fimmti í röðinni, var
haldinn á Akureyri um mánaðamótin júlí og ágúst
en aðalfundurinn árið áður hafði samþykkt að
leggja út í þá óvissu að halda fundinn utan
Reykjavíkur. Hann var fámennari en venjulega
eins og spáð hafði verið, sóttu hann aðeins 14
læknar og til viðbótar einn dýralæknir, mest-
megnis læknar norðan lands og stjórn félagsins.
Auk þess sátu tveir erlendir læknar fundinn. Ann-
ars vegar dr. Sambon frá Lundúnum, gestafyrir-
lesarinn frá 1921, hann var nú kominn aftur þarna
og hélt erindi um krabbamein. Hins vegar var það
dr. Svendsen frá Danmörku, kominn sem fulltrúi
Alþjóða Rauða Krossins til þess að vinna að
stofnun Rauða Kross íslands. Aðalfundurinn
samþykkti að styðja að vandlega verði athugað
hverjar horfur séu á því að stofna íslenska deild af
Rauða Krossinum og kaus þriggja manna nefnd
til að rannsaka þetta mál í samvinnu við nefnd
sem starfaði að sama máli í Reykjavík.
Það vekur athygli að í upphafi þessa aðalfundar
er samþykkt um fundarsköp: Ekkert mál má taka
lengri tíma en 45 mínútur, þar af hafi frummæl-
andi 15 mínútur, umræður mest 30 mínútur, um-
ræðendur hafi mest fimm mínútur hver til ráðstöf-
unar og fá ekki orðið oftar en tvisvar í sama máli.
Harðar reglur en góðar! Aðalfundurinn sam-
þykkti að halda áfram samrannsóknum íslenskra
lækna og annað af tveimur verkefnum næsta árs
skyldi vera rannsókn á útbreiðslu lúsa á íslenskum
heimilum. Þetta mun vera fyrsta markvissa átakið
til að útrýma lúsum hér á landi og upphaf að
herferð á hendur þeim í skólum landsins. Þarna
voru líka gerðar samþykktir varðandi heilbrigðis-
eftirlit í barnaskólum, bæði fyrirkomulag þess og
ráðningu læknis til að annast það, og um sund-
kennslu í skólunt. Nú kemur fram í fundargerð-
inni að til umræðu eru áfengisvenjur lækna því að
Gunnlaugur Claessen flutti um það erindi á aðal-