Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1994, Blaðsíða 36

36
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
þegar við missum af spennandi aðgerðum eða
tækifærum til að kynna okkur fræðin nánar.
Suma dagana finnst mér raunverulegt læknis-
fræðilegt framlag mitt vera í mesta lagi um 5% af
vinnu minni, en helsta framlag mitt til mannkyns-
ins vera að leggja mitt að mörkum til eyðingar
regnskóganna. Ég nota meiri pappír í beiðna-
skriftir á viku en fóru í glósurnar mínar allt sjötta
árið.
Pó hefur orðið ákveðin þróun í vinnu aðstoðar-
lækna á þessari öld. Þegar læknir „ordinerar"
krossprófi þá er „pípt“ á okkur aðstoðarlæknana,
hvar sem við erum stödd í húsinu, til að koma og
kvitta á beiðnina eða draga blóðið, en í tíð föður
míns var það svo að aðstoðarlæknarnir fóru sjálfir
í Blóðbankann til að sækja blóðið, og í tíð afa
míns, þurftu þeir jafnvel sjálfir að gefa blóðið.
Flestallir aðstoðarlæknar kannast við að hafa
horft með tárin í augunum á eftir sérfræðingnum
þegar hann gengur burt með læknanemana og
leiðir þá í allan sannleika um ástand og fræðin í
kringum sjúkdóm þess sjúklings, sem við sitjum
sveitt eftir að skrifa beiðnir fyrir.
Eitt er alveg einkennandi fyrir okkar stétt. Við
kunnurn og getum gert flesta hluti án þess að hafa
endilega lært eða fengið tilsögn í þeim. Til saman-
burðar má geta þess að hjúkrunarfræðingar fá sex
vikna aðlögun þegar þeir byrja á nýrri deild, en
við erum jafnvel sett á vakt fyrsta daginn sem við
komum í vinnuna.
Það er nánast spaugilegt, að ef vön hjúkka gefst
upp við að setja þvaglegg hjá sjúklingi þá pípir
hún auðvitað í kandídatinn og þannig reynir hann
jafnvel að setja upp legg í fyrsta sinn. Fyrsta öxlin
sem ég sá sprautað í var öxlin sem ég sprautaði í,
og flestir læknar geta sagt sambærilegar sögur af
sjálfum sér.
Aldrei var minnst á The Dumping Syndrome
(T.D.S.) í læknadeild. En ég í minni barnslegu
einfeldni hélt, að spítalar vildu fá til sín sjúklinga
og reyna læknaþá. Flins vegargengurT.D.S. útá
það að losa sig við sjúklinginn, fyrst reynt að
koma honum yfir á annað sjúkrahús en ef það
tekst ekki, þá bara yfir á aðra deild. Eykst þetta í
réttu hlutfalli við fækkun rúma og sjúkrahúsa.
Þegar ekki er unnt að beita T.D.S. og sjúkling-
urinn leggst inn, þá er bara að útskrifa hann sem
fyrst, en það heitir á fínu máli að stytta legutíma.
Sá hugsunarháttur ríkir á sjúkrahúsunum að ef
einhver verkefni falla til, sem enginn vill fram-
kvæma, þá sé tilvalið að láta kandídatinn vinna
þau. Það er hvort sem er alltaf einhver aðstoðar-
læknir á vakt í húsinu. Má nefna, að þær blóðpruf-
ur sem meinatæknar neita að taka tökum við.
Póst sem þarf að sækja og flokka um miðja nótt,
er tilvalið að láta „primerinn'1 gera. Yfirleitt er
hlé milli klukkan fjögur og fimm á morgnana sem
heppilegt er til að dunda sér við þetta.
Svo eru það sólarhringsvaktirnar. Það er alveg
einstakt fyrir okkar stétt að hún þarf ekkert að
sofa og varla að borða, en getur unnið endalaust.
í landslögum stendur að vinnutíma skuli haga
þannig að á hverjum sólarhring fái starfsmenn að
minnsta kosti 10 klukkustunda samfellda hvfld.
Við erum nátturulega ekkert venjulegt fólk,
þannig að við þurfum ekkert að fara eftir lögun-
um.
Felst ekki í því svolítið misræmi, að þó svo við
myndum fyrst samþykkja vökulögin fyrir aðra, þá
telst það enn í dag lífsnauðsynlegt fyrir grundvall-
armenntun læknis að vinna samfleytt, að minnsta
kosti 26 klukkustundir, því annars muni hann
aldrei læra neitt.
Mér er hugsað til þess að á eina slíka vakt hafði
ég mætt hress og þokkalega útlítandi í vinnunna
klukkan átta að morgni. Næsta morgun um
klukkan fimm varð mér það á að líta í spegilinn í
lyftunni. Læddist þá að mér sú hugsun að fyrst ég
liti svona hræðilega illa út að utan, hvernig væri ég
þá eiginlega orðin að innan. Það er nefnilega
spurning hvað við hugsum skynsamlega eftir 20-
25 klukkustunda vinnudag.
Svo eru það morgunfundirnir. I því sambandi
ætla ég að vitna í grein í Chest frá ágúst 1985 (það
er nefnilega svo fínt að hafa reference.) Greinin
heitir, How to Survive a Case Presentation, og
ætlaégaðvitna,áfrummáli,ítöflul. — Quibble’s
Classification of Case Presentors, tilvitnun hefst
með leyfi fundarstjóra:
„ The Medical student:
Presents too much information, only half of
which is relevant, and does not know what any ofit
means.
The Intern:
Obtains most ofthe information, and probably
knows what most of it means, but falls asleep
presenting it.
The Resident:
Presents all ofthe information and knows what
most of it means, but prefers argwing about the
night call schedule.
The Chlinical Professor:
Could obtain all ofthe information ifhe wanted
to, butprefers to have others do itfor him. Yes, he
knows what all ofit means too. “
Læknisstarfið er heillandi og auðvelt er að
gleyma sér í vinnunni. Hins vegar má ekki van-
rækja hina hliðina í lífinu, það er eigin heilsu,
fjölskyldu og vini og jafnvel önnur áhugamál en