Kjarninn - 01.05.2014, Side 61

02/05 piStill
Merkilegri var fjárfestingarstefnan sem slík, en með
því að fjárfesta í þjóðargjaldmiðlum ríkja sitthvoru megin
Atlantshafsins ætlaði sjóðsstjórinn sér að gera nokkuð sem
enginn hafði áður reynt; að græða kerfisbundið á gengis-
breytingum gjaldmiðla einum saman. Það þarf reyndar
engan að undra að hugmyndin hafi þótt nýstárleg, enda
hefðu álíka fjárfestingar verið óhugsandi áratug fyrr, þegar
svo til allir gjaldmiðlar heims voru á gullfæti. Það þurfti
heimsstyrjöldina fyrri til þess að riðla
gullfótarskipulaginu og geta af sér flotgengi
svo að fjárfestingar á borð við þessar yrðu
mögulegar.
Sjóðsstjórinn keynes!
Merkilegast af öllu var þó hver sjóðsstjórinn
sjálfur var; enginn annar en John Maynard
Keynes, einn þekktasti hagfræðingur
sögunnar, sem dvaldi í rúminu til hádegis
á hverjum morgni, las fjármálatíðindi og
hringdist á við miðlara á meðan hann drakk
morgunteið sitt.
Það er ef til vill svolítið erfitt að ímynda
sér Keynes, hæglátan fræðimann sem stundum er út málaður
merkisberi vinstrimennsku og ríkisafskipta, í hlutverki
vogunarsjóðsstjóra, sem á móti eru oft útmálaðir botn-
sugur óheflaðs kapitalisma. Kannski er það til marks um
að hvorugur merkimiðinn eigi fyllilega rétt á sér. Í öllu
falli eru ævisagnaritarar Keynes á einu máli um að rekstur
vogunarsjóðsins hafi haft góð áhrif á hann frekar en hitt;
spá kaupmennskan gerði hann að betri hagfræðingi, og hag-
fræðin gerði hann að betri spákaupmanni eins og Nicholas
Davenport komst að orði.
En hvað var það sem Keynes lærði af því að stýra vogunar-
sjóði? Hvað gera annars vogunarsjóðsstjórar og hvernig
nálgast þeir hlutverk sitt? Það er spurning sem var löngum
erfitt að svara nema þekkja hreinlega einn slíkan, enda halda
þeir spilunum yfirleitt þétt að sér og láta lítið fyrir sér fara.
„Hvaða gera annars
vogunarsjóðsstjórar
og hvernig nálgast
þeir hlutverk sitt?
Það er spurning
sem var löngum
erfitt að svara nema
þekkja hreinlega
einn slíkan.“