Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.02.1938, Blaðsíða 26
22
Þ J Ó Ð I N
rafmagnsveitu og vatnsveitu*), nam
i árslok 1936 til samans 22.4 milj.
kr. Skuldir þessara fyrirtækja voru
þá 3.8 milj. Eignir umfram skuld-
ir voru á 10. milj.
Enginn hefir orðið til þess að
andmæla þvi, að hagur þessara
fyritækja sé með ágætum. En hinu
hefir verið haldið fram, að þau okr-
uðu á almenningi.
En þess ber nu að gæta, að fyrir-
tæki bæjarins verða að borga sig
upp á tiltölulega fáum árum, bæði
af því, að það er skökk stefna, að
leggja skuldabaggana á herðar
komandi kynslóða og að mörg verk-
efni verða óleyst, þegar þær taka
við. Það er því sama og að hefta
þær á þróunarbrautinni, að leggja
skuldabaggann á þær.
En svo eru þcssi gjöld ekki hærri
liér en í ýmsum horgum nágranna-
landanna.
Verð á rafmagni til ljósa var t.
d. lægra hér, áður en 20% verð-
lækkunin átti sér stað, en í sum-
um borgum Þýzkalands.
Verð á gasi hefir verið fvllilega
sambærilegt við gasverð t. d. i Dan-
inörku.
Hafnargjöld liafa verið lægri hér
en t. d. í Bergen.
Vatnsskatturinn liefir verið lægri
hér en viðast hvar annarsstaðar.
Þá er þess að geta, að ef þessi
*) Sogsvirkjunin er ekki talin me'ð í
þessum tölum, þar sem ekki þarf á-ð greiða
af lánum, er til hennar voru tekin, fyrr
en á árinu 1938. Það skiftir heldur ekki
máli, þar eð eignaaukningin, sem mynd-
ast hefir við virkjunina, er meiri en skuld-
inni nemur.
fyrirtæki hefðu ekki staðið jafnvel
fjárhagslega og þau gera nú, hefði
vafalaust orðið erfiðara að fá lán til
Sogsvirkjunar og hitaveitu, en raun
liefir á orðið. Hitt er víst, að láns-
kjörin hefðu orðið miklu verri.
Sogsvirkjunin, Sundhöllin og hita-
veitan liafa mætt skilningslevsi og
andúð hjá andstæðingum sjálfstæð-
ismanna.
Um Sundhöllina hefir þegar ver-
ið rætt. Andstæðingarnir brigðuðu
loforð sín um greiðslu úr rikissjóði
til hennar. Og það eru þeir, sem
ekki hafa crinþá fengizt til þess að
greiða nema lítinn liluta af því fé,
sem að lokum var ákveðið að greitt
skyldi.
Sogsvirkjunin mætti slikri andúð
Framsóknarmanna, að þeir rök-
studdu þingrofið 1931 m. a. með
þvi, að það liefði verið nauðsynlegt
lil jiess að koma í veg fyrir, að lög
um virkjun Sogsins yrðu samþykkt.
— Einn af helstu fórystumönnum
sósíalista vildi veita erlendu auðfé-
lagi heimild til þess að virkja Sogið.
Ef gengið liefði verið að því tilboði,
væri verð á rafmagni mun hærra
en það er nú.
Fjandskapur rauðu flokkanna
gegn hitaveitunni er þó miklu
magnaðri en hann hefir verið í garð
aninara fyrirtækja bæjarins. Þeir
reyna allskonar útúrdúra til þess að
tefja framkvæmdir. Þó að allar
rannsóknir og allar líkur bendi til
þess, að hægt sé að fá meira en
nóg vatn hjá Reykjum, heimta þeir
rannsóknir i Hengli og i Krýsivik,
þó að alkunnugt sé, að hitaveita
Jiaðan mundi verða mörgum milj^