Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.02.1938, Blaðsíða 20

I> J Ó Ð 1 N
1G
liætta að hugsa til þess að byggja
fyrir franitíðina i víðtækasla skiln-
ingi, og kröfurnar til bvgginganna
eru af hálfu Ðúnaðarbankans sniðn-
ar við allra brýnustu þarl'ir. En
vegna getuleysis bænda, vegiia dýr-
leika hygginganna og vegna ónógs
rekstursfjár Byggingar- og land-
námssjóðs, þá hefir síðasta áratug-
inn að minnsta kosti verið miklu
minna byggt í sveitunum, heldur en
þörf er á. Byggingar- og landnáms-
sjóður og Ræktunarsjóður hafa háð-
ir til samans veitt 80—90 hvgging-
arlán á ári síðustu árin, en ekki
mun of í lagt, þó gert sé ráð fyrir,
að þörf sc að hyggja á 150—180
jörðum á ári, nú fyrst um sinn, og
til þess að það geti orðið, þarf meiri
aðstoð frá því opinbera en. verið
hefir. A þessari brýnu þörf er hyggl
það frumvarp uin „Byggingarsjóð
sveitanna“, sem fyrir yfirstandandi
þingi liggur og við Pctur Ottesen
flytjum. Þár er lagt til meðal ann-
ars, að starfsemi Byggingar- og
landnámssjóðs sé aukin með útgáfu
vaxtahréfa og að rikið leggi árlega
fram næstu 10 árin 100 þúsund
krónur, til að styrkja byggingu í-
búðarhúsa í sveitum, þar fyrst, sem
þörfin er brýnust. Að öðru levti sé
sluðningur hins opinberá við Bygg-
ingarsjóðinn, sem lagt er til að
heiti Byggingarsjóður sveitanna,
hinn sami og verið hefir við Bygg-
ingar- og landnámssjóð. Svo sem
kunnugt er, voru á síðasta þingi-
samþykkt lög um að taka árlcga
næstu ár 50 þúsund krónur af fé
Byggingar- og landnámssjóðs til að
stvrkja byggingar þar sem aðstað-
an er allra lökust. Þessi lög eru
sprottin af tillögu, sem eg flutti i
samhandi við nýhýlalögin á Alþingi
1936, en sem þá náði eigi samþykki.
Eru lög þessi til nokkurra hóta og
íniinu hjálpa nókkurum mönnum
þegar á þessil ári, mönnum, sem
ella liefðu ekki lagt út í bvggingu.
Sá galli er þó við lög þessi, að þau
ná allt of skannnt. Bæði er að upp-
liæðin er tekin af útlánsfé Bygg-
ingar- og landnámssjóðs, sem ekki
má skerða, og svo eru styrkirnir allt
of þröngum skorðum hundnir.
Eg býst nú við, að margir spvrji:
Hvers vegna á nú að fara að auka
stvrki til slíkra hvg'gingá? Eiga
ekki hændur sjálfir að sjá fyrir
þessu hjálparlaust, fram yfir það,
sem er?
Til viðbólar því, sem hér að fram-
an er vikið að, má taka þetta fram:
1. Nú eru flestir húnir að byggja
á jörðum sinuni, sem lielzt hafa
gelu til þess, en liinir, sem eft-
ir eru, liafa flestir enga getu lil
að liúsa jarðirnar með þeim
kostum, sem fvrir liggja.
2. A meðal þeirra jarða, sem'um
er að ræða, eru 5—600 þjóð- og
kirkjujarðir, sem ekki eru prest-
setur eða að öðru leyti í opin-
berum festum. Telur umsjónar-
maður þeirra, sem kunnugastur
mun þeiin málum, að á flestum
þeirra séu með öllu óviðunandi
bvggingar.
3. Þegar hyggt er steinhús á jörð,
er um leið trvggð hrýnasta liygg-
ingarþörf margra komandi kyn-
slóða, sem þann slað eiga að
bvggja, og þar sem mikill hluti