Sagnir - 01.04.1981, Síða 43

41
og reynir mjög á skilning les-
andans.
Her er mikilvægast að tæki-
færi sem gáfust til aðgengi-
legrar framsetningar eru látin
ónotuð.Dæmi um það er greinin
"ólafur Hjaltason Hólabiskup",
Hinn nýstárlegi skilningur höf-
undar á ólafi hverfur næstum í
skugga staðreyndasafns sem dreg-
ið er saman af skarpskyggni og
lærdómi*
Styrkur Magnúsar Más sem
sagnfræðings mun einkum fólginn
í lærdómi,hvassri heimildarýni,
fæfileika til að láta heimild-
ir vitna um óvænt efni og næmi
fyrir að setja staðreyndir í
stórt samhengi„Flestir háskóla-
menntaðir sagnfræðingar munu
vilja líkjast honum að þessu
leyti3 Framangreint mun hann
hafa fram yfir flesta alþýðu-
fræðimenn og auk þess eru við-
fangsefni hans oftast mjög ólík
þeirra,enda ekki síst hagsögu-
lego
Niffurrifsstarfsemi?
Ekki hefur aldarlöng iðja
háskólamenntaðra sagnfræðinga
megnað að breyta viðhorfum
fróðleiksfúsrar alþýðu verulega
og alþýðusagnfræðingar virðast
ymsir lítt snortnir af því sem
Ranke kenndi, Hinir akademísku
hafa hins vegar ýmsir orðið
illræmdir fyrir að reyna að
svipta þjóðina því sem hún hefur
talið mörgu öðru fróðlegra,
s»salandmámsfrásögnum og fróð-
leik frá söguöld„Við þessu hafa
alþýðufræðimenn brugðist harka-
lega og almenningur sem kynnist
akademískum rannsóknum etv0að-
eins af afspurn eða les um í
yfirlitsritum tekur að því er
virðist mikið mark á viðbrögð-
Um alþýðufræðimannanna,
Það sem háskólamenntaðir
sagnfræðingar og fleiri læri-
sveinar Rankes nefna gagnrýni
og varkárni vilja aðrir nefna
vantrú og tortryggni og þykir
aðeins spilla,einkum við notk-
un fornritaa
Ýmsar bækur í flokknum þjóð-
legur fróðleikur bera því vitni
að niðurstöðum háskólamenntaðra
sagnfræðinga,bókmenntafræðinga
og fornleifafræðinga sé ekki
treyst^og þeir hafa hlotið
eigi lítinn hljómgrunn sem full-
yi'ða að ýmsir lærifeður heim-
spekideildar í íslenskum fræð-
um og fylgifiskar þeirra boði
villukenningar og stundi niður-
rif sstarf semi3
Eðlilegt er að sagnfræði-
nemar verði hugsi við þessa
gagnrýni enda akademískum sagn-
fræðirannsóknum lítt til fram-
dráttar^óþarfi ætti að vera að
minna á að ekki er unnt að
áfellast menn fyrir að treysta
ekki heimildum 130aldar um at-
burði og menn 10saldar»Þar
með er ekki sagt að allt sé
rangt sem fornrit herma um
100öld,vandinn er auðvitað að
greina rétt frá röngu,
Þingvellir oft nefnd-
ir helgur staður,"
Að vísu er hörð gagnrýni
á niðurstöður háskólamenntaðra
sagnfræðinga einkum bundin við
rannsóknir elstu sögu þjóðar-
innar en gæti komið upp vai'ðandi
sögu seinni alda líka. Eða
skipta alþýðusagnfræðingar sér
ekki af endurmati sögunnar um
stjórn Dana á seinni öldum og