Sagnir - 01.04.1981, Blaðsíða 63
61
þekkjast dæmi. Samhliða þessu
eykst þörfin á listfræðslu
handa almenningi; fræðslu, sem
eykur skilning mannsins á því
umhverfi, sem hann hefur skapað
og þroskar skynjun hans á þéira
möguleikum, sem umhverfið hefur
upp á að bjóða. Ef við leggjum
nú upp í gönguferð niður í mið-
bæ blasa við okkur ýmsar merkar
byggingar, sem tilheyra mismun-
andi tímaskeiðum og eiga sér
fortíð, sem fróðlegt væri að
þekkja. Væri ekki gaman að vita
að gamla Landsbankabyggingin í
Austurstræti væri í bygginga-
stíl, sem á rætur sínar að rekja
allt aftur til fyrstu bankabygg-
inganna á Italíu á 15. öld?
Væri ekki athyglisvert að bera
gamla Safnahúsið við Hverfisgöt-
una, sem byggt var í upphafi
þessarar aldar, saman við þá
byggingu, er næst því stendur,
Þjóðleikhúsið, sem byggt var á
5. tug aldarinnar, og vita
hvaða breyting hefur orðið á
verktækni og viðhorfi til út-
lits bygginganna? Væri ekki
fróðlegt að vita á hvern hátt
Landshöfðingjahúsið gamla,
"Næpan", endurspegli hugmyndir
þáverandi yfirstéttar á íslandi
um íburð og fegurðarmat? Setjum
svo að á gönguferð þessari ákveð-
um við að heimsækja kunningja
okkar, ung hjón, sem eru ný-
byrjuð að búa í Þingholtunum.
Er við göngum inn £ litlu
stofuna þeirra sjáum við eftir-
prentanir af verkura Leonardo da
Vinci, van Goghs og Picasso.
Væri ekki fróðlegt að þekkja
söguna bak við hina dularfullu
"Monu Lisu" eða að vita að á
mesta örbirgðartímabili ævi
sinnar málaði Picasso nær ein-
göngu myndir í bláum litum?
Ef við lítum nú yfir húsmuni
þessara ungu kunningja okkar
sjáum við fjölbreytilegt saman-
safn, enda munu þeir komnir hver
úr sinni áttinni. Ætli hæginda-
stólinn sé innlend eða erlend
hönnun? A hvaða tímabili í
ósköpunum skyldu menn hafa fram-
leitt þessi sófaborð með tá-
grönnu fótunum? Hvers vegna
ætli sumir eldhússtólarnir séu
úr krómuðum stálrörura, en hinir
úr viði? Þannig getum við enda-
laust haldið áfram að spyrja
ókkur um umhverfi okkar. Með
vakandi auga fyrir umhverfi
okkar gætum við greint þær
þróunariínur, sera myndlist,
arkitektúr og listiðnaður hefur
fylgt gegnum tíðina, og varpað
ljósi á stöðu listarinnar í dag
í slíku samhengi. Er enginn vafi
á því að almenn listfræðsla yrði
til að efla mjög og þroska skynj-
un einstaklingsins og afstöðu
til umhverfis síns.
Þá má enn fremur geta þess
að við lifum á öld, sem færir
okkur yfirþyrmandi magn mynd-
efnis í ýmis konar formi.
Daglega ber fyrir aygu okkar
dagblaðsmyndir, sjónvarpsefni
og kvikmyndir, án þess að við
gerum okkur grein fyrir að
slíkir miðlar eigi að baki
mikla tæknilega og listræna
vinnu, Listfræðin er ein fárra
fræðigreina,sem í stakk er búin
til útskýringar á slíku mynd-
efni, enda er hugtakakerfi
listfræðinnar miðað viðalla
sjónræna miðlun.
sérhverjum manni má finna
Þ^á til að umbreyta umhverfi
sinu á þann veg, sem veitir honum
mesta möguleika til betra, þægi-
legra og öruggara lífs. Einn
þattur þessarar umsköpunar er
viðleitni raannsins til að móta
nánasta umhverfi sitt á þann
hátt, sem honum fellur best í
geð og gleður augað mest.
Þessi hæfileiki mannsins til að
skapa sér slíkan yndisauka í
umhverfi sínu birtist á marga
vegu, s.s. i byggingarlist,