Dagblaðið Vísir - DV - 17.08.2007, Blaðsíða 14

föstudagur 17. ágúst 200714 Helgarblað DV
„Auðvitað verða menn í rekstri að hugsa
um það að græða en þessir hlutir þurfa líka
að skapa og gefa af sér ánægju,“ segir Magn-
ús Kristinsson, útgerðarmaður í Vestmanna-
eyjum. Magnús tók á mánudag á móti þriðja
ísfisktogara sínum, Bergey VE-544. Bergey er
þriðji togarinn hjá útgerð Magnúsar, Bergur-
Huginn ehf, og önnur nýsmíðin sem félagið
tekur á móti á þessu ári.
Þrátt fyrir niðurskurð á aflaheimildum er
engan bilbug að finna á Magnúsi. „Það hefur
verið allt of mikil neikvæðni í umfjöllun um
sjávarútveginn. Menn mega til með að hugsa
um það sem vel gengur og mega ekki missa
sjónar á þeim jákvæðu áhrifum sem öflugt fyr-
irtæki hefur á samfélagið í kring,“ segir Magn-
ús. Í þessu ljósi ákvað hann að taka á móti nýja
skipinu með því að stoppa hin tvö á veiðum og
láta þau fylgja Bergeynni til hafnar með við-
höfn. „Þarna gafst tækifæri til þess að taka þátt
í gleðistund, sem er mikilvæg, ekki aðeins í lífi
útgerðarmannsins og skipverjanna, heldur
byggðarlagsins í heild.“
Keypti Toyota á Íslandi
Það vakti nokkra athygli þegar útgerðar-
maður frá Vestmannaeyjum keypti Toyota á
Íslandi af P. Samúelssyni í Kópavogi. Þar var
á ferðinni fjárfestingafélag í eigu Magnúsar.
Sjálfur vill hann ekki gera of mikið úr þessum
fjárfestingum sínum.
„Ég stofnaði mitt eigið fjárfestingafélag
árið 1994. Þá fór ég að gera tilraunir með að
kaupa eitt og eitt hlutabréf. Þetta hefur orðið
til þess að ég hef tekið þátt í margvíslegri ann-
arri atvinnustarfsemi en útgerð,“ segir Magn-
ús. Hann segir að kaupin á Toyota séu fyrst og
fremst hluti af því eðli sínu að vera atorkusam-
ur og þurfa ávallt að finna kröftum sínum út-
rás.
„Það eru margar fleiri fjárfestingar sem
þarna hanga á spýtunni. Við höfum meðal
annars fjárfest í fyrirtækjum á borð við Sóln-
ingu, Barðanum, Hertz og MotorMax.“ Hon-
um virðist þó vera útgerðin sérlega hugleik-
in, enda ólst hann upp í Vestmannaeyjum,
þar sem faðir hans rak útgerð og vinnslu, sem
reyndist upphafið að útgerð Magnúsar.
Allt gengur upp
„Ég hef aldrei látið úrtöluraddir hafa nokk-
ur einustu áhrif á mig. Ég hef unnið sem út-
gerðarmaður alla mína hunds- og kattartíð og
hef marga fjöruna sopið í þeim efnum,“ segir
Magnús.
Hann segist muna erfiða tíma í útgerðinni
þar sem hann hafi staðið fyrir framan föður
sinn og sagt að einsýnt væri að þeir þyrftu að
hætta þessu. „Til allrar hamingju kom bankinn
inn í málið og við vorum hálfpartinn skikkað-
ir til þess að fara í talsverðar hagræðingar. Það
má segja að þetta hafi orðið til þess að við náð-
um aftur tökum á okkar útgerð,“ segir Magnús
og bætir því við að hann hafi þurft að velta því
alvarlega fyrir sér hvernig hann hygðist þróa
fyrirtækið áfram. Þetta var í kringum 1990.
„Það kom að því að það blasti við mér að
hagkvæmt væri að leggja frystitogurunum og
fara út í útgerð á tveimur ferskfiskbátum með
það fyrir augum að flytja út fisk í gámum.“
Þetta varð úr.
„Ég er þannig gerður að þegar ég tekst á við
eitthvað fer ég ekki út í það nema að ég ætli
að láta það ganga upp. Ef eitthvað gengur ekki
upp vinn ég úr því þannig að niðurstaðan
verði mér viðunandi. Að því leytinu til gengur
allt upp sem ég geri.“
Tárfelli við upplifunina
„Ég fór út í samvinnu við Pólverja um að
smíða fyrir mig tvo báta. Þegar ég undirritaði
fyrri samninginn gerði ég strax ráð fyrir þeim
möguleika að leggja í kaup á öðrum báti. Þetta
þróaðist þannig að brátt höfðum við lagt inn
pöntun fyrir skip númer þrjú,“ segir Magnús.
Hann segi að nokkuð brösuglega hafi geng-
ið með Vestmannaeyna í upphafi. Ýmis ljón
hafi verið í vegi pólsku skipasmiðanna sem
tafið hafi afhendingu. „Að lokum fengum við
skipið afhent um miðjan mars síðastliðinn.
Það verður að segjast eins og er að það hefur
gengið ákaflega vel á Vestmannaeynni. Það
hefur fiskast mjög vel og aflaverðmætin hafa
verið mikil. Ég er ákaflega glaður að vera að
taka á móti nýsmíði númer tvö á sama árinu.
Ég ákvað að taka á móti Bergeynni með bra-
vör, stoppa hin skipin og gera dálítið úr þessu.
Það var gleðilegt að sjá það þegar við sigldum
inn hve margir sáu sér fært að taka á móti nýja
skipinu. Í svona byggðarlagi verður þetta svo
gaman. Þarna er að koma nýtt atvinnutæki og
það var svo gaman að finna fyrir allri jákvæðn-
inni í kringum þetta. Ég fann fyrir því að fólk
var hrifið og sátt. Það liggur við að maður tár-
felli þegar maður upplifir svona lagað,“ segir
Magnús.
Virðir fólkið í Eyjum
Magnús víkur áfram að mikilvægi góðra
fyrirtækja í samfélaginu. „Það er oft talað um
einhvern kulda og hroka í mönnum, en málið
er það að ég virði fólkið í Eyjum og ég er glað-
ur að geta verið einn af samfélagsþegnunum
þar. Þegar öllu er á botninn hvolft er ég hæsti
útsvarsgreiðandinn í Vestmannaeyjum og er
stoltur af því að vera þátttakandi í þessu sam-
félagi og leggja mitt af mörkum.“
Magnús segir útgerð sína ávallt hafa verið
nátengda sjálfri sjómennskunni. „Ég hef allt-
af gert þannig út að ég legg allt sem ég hef af
mörkum. Þetta þýðir að ef ég fæ gott verð fær
sjómaðurinn gott verð. Ef ég fæ lélegt verð fyrir
aflann gildir það sama um sjómanninn.“
Einblínt hefur verið á að landa fiski þannig
að hann komist rakleitt um borð í flutninga-
skip til Bretlands. „Þar höfum við fengið hæsta
mögulegt verð enda er þetta hágæðavara. Það
hefur tekist mjög vel til að gera þetta svona.“ Sá
afli sem ekki fer á Bretlandsmarkað er seldur
á markaði innanlands, mestmegnis til vinnsl-
unnar í Vestmannaeyjum. „Ég held að þessi
útgerð mín sé í mikilli sátt við bæjarbúa í Vest-
mannaeyjum,“ segir Magnús.
Hefur keypt tíu útgerðir
Til að reka útgerð þarf kvóta. „Ég hef nátt-
úrulega fjárfest verulega í kvóta. Fyrirtækið
ræður nú yfir um það bil sjö þúsund þorskí-
gildistonnum af kvóta sem deilist niður á skip-
in þrjú.“ Til að nálgast þennan kvóta hefur
Magnús bæði keypt af öðrum útgerðarmönn-
um og einnig hefur hann keypt báta og útgerð-
ir.
„Þetta hafa verið hlutafélög með bátum og
jafnvel fasteignum. Ég hef verið svo lánsamur
að ég hef yfirleitt náð að selja eignirnar sem
fylgdu þessum fyrirtækjum. Þannig hef ég ekki
bundist átthagafjötrum neins staðar vegna
fasteigna. Sennilega eru þetta einar tíu útgerð-
ir sem ég hef keypt í gegnum tíðina.“
Magnús bendir á að fyrirtækið hafi orðið
fyrir skerðingum. „Miðað við það sem okk-
ur var upprunalega úthlutað af kvóta og það
magn af kvóta sem ég hef keypt í gegnum tíð-
ina, myndi ég giska á að við höfum yfir að ráða
um fimmtán prósentum af upprunalegum
kvóta.“
Ósáttur við Hafró
„Ég er mjög ósáttur við síðustu kvótaskerð-
ingu og tel hana engan veginn raunhæfa.“
Magnús segist sannfærður um að meiri fisk-
ur sé í sjónum en Hafrannsóknastofnun gerir
ráð fyrir. „Kannski hef ég ekki nógu mikið vit
á þessum málum til þess að gagnrýna vinnu-
brögð Hafrannsóknastofnunar. Svo mikið veit
ég þó að hitastig sjávar er allt annað en
það var fyrir tíu til tuttugu árum,“
segir Magnús.
Hann er þess
fullviss að bæði
þorskurinn
og sandsílið
séu til stað-
ar þótt þess-
ar tegundir
séu ekki á
hefð-
bundnum slóðum. „Ég hallast að því að rann-
sóknirnar séu hreinlega ekki fullnægjandi.
Þessir blessaðir pólitíkusar og ráðherrar eru
alltaf öðru hverju að tala um að sjómennirnir
viti sínu viti. Af hverju fara þá menn ekki um
borð í skipin og ræða við sjómennina? Ég sá
sjónvarpsviðtal í vetur við skipstjóra sem sagði
hreint út að þeir hjá Hafró ættu bara að skjót-
ast í einn túr með sér. Þetta vildu þeir ekki
gera. Það er eitthvað að þarna.“
Ónýtar samgöngur
Samræðurnar berast óhjákvæmilega að
samgöngumálum Vestmannaeyinga, enda
hefur Magnús þurft að ferðast á bilinu sextíu
til áttatíu sinnum á ári á milli lands og Eyja,
þegar mest lætur. „Ég mætti á fund með pólit-
íkusunum og hlustaði á öll loforðin og hugsaði
um aumingja fólkið. Það er hvorki útlit fyrir að
jarðgöng verði grafin né að fjárfest verði í nýj-
um Herjólfi,“ segir hann.
„Nú er eitthvað verið að brölta með að talið
sé hagkvæmt að gera nýja höfn við Bakkafjöru.
Ég svara því til að engin þörf sé fyrir nýja höfn
á Íslandi og allra síst á að byggja hana á sandi.
Í minni biblíu stendur að guð hafi ekki byggt á
sandi. Við eigum ekki einu sinni að hugsa um
þetta,“ segir Magnús. Hann segir að hér þurfi
aðeins að fá öflugan nýjan Herjólf sem sigla
eigi þrisvar á dag á milli Eyja og Þorlákshafn-
ar.
Nú blasir við að gerð verði stjórnsýsluúttekt
á Vegagerðinni vegna nýrrar Grímseyjarferju.
Magnús segir alveg óhætt að fara í saumana á
störfum samgönguyfirvalda.
Keypti þyrlu
Sjálfur leysti Magnús samgöngumál sín
með því að kaupa sér þyrlu. „Samgöngumál-
in eru í ólestri og voru að verða mér fjötur um
fót. Ef það er ófært með flugi klukkan hálftíu
að morgni hefði maður þurft að taka ferjuna
klukkan átta. Þetta felur það í sér að maður
getur í fyrsta lagi farið klukkan fjögur og er ekki
kominn til Reykjavíkur fyrr en að kvöldi.“
Magnús segist hafa reynt að byggja áætl-
anir sínar í kringum þessar samgöngur, en í
hans tilviki hafi það hreinlega ekki gengið.
Þetta hafi verið komið út í dellu. „Þessi þyrla er
í raun réttri bara tilraun hjá mér. Ég tel ekki að
ég eigi eftir að tapa á henni en það verður bara
að koma í ljós. Ég sel þessa þyrlu ef hún reynist
ekki hagkvæm.“
Magnús flýgur ekki þyrlunni sjálfur. „Ég
reyni alltaf að hafa góða starfskrafta í kringum
mig. Ég er stoltur af því í útgerð minni og öðr-
um fyrirtækjum er valinn maður í hverju rúmi.
Þetta er allt saman úrvalsfólk. Ég tel ekki að
nokkur starfsmanna minna þurfi á uppsagn-
arbréfi að halda.“
Talan fjórir
„Ég veit ekki til þess að nokkur hafi dáið af
því að vera svolítill dellukarl,“ segir Magnús
þegar talið berst að tölunni 4, sem gegnt hef-
ur stóru hlutverki í viðskiptum hans. „Þetta er
komið frá langafa mínum. Hann var kafteinn
á skútu sem gerð var út frá Hafnarfirði og bar
einkennistöluna fjórir. Hann og móðurbróð-
ir minn fóru að notast við töluna 4 og 44 eftir
því sem kostur var og ef þeim áskotnaðist hún.
Fyrsta bílnúmerið hans afa var 204.“
Þegar fjölskyldan lagði út í útgerðina var
faðir Magnúsar kominn til skjalanna og bát-
arnir höfðu skrásetningarnar VE-4 og VE-44.
„Þarna var ég bara ungur maður að byrja að
míga í saltan sjó og róa með þeim. Þess vegna
hef ég aðhyllst tölurnar fjóra og 44 í gegn-
um tíðina. Ég hef reyndar gert þetta nokkuð
hraustlega og haldið þessu striki alls staðar
þar sem ég hef haft val um það.“
Þetta má auðveldlega greina á því að síma-
númer og póstföng Magnúsar einkennast flest
af tölunni 4, ásamt skrásetningu skipanna.
Hann vill ekki meina að hér sé beinlínis um
hjátrú að ræða. Miklu fremur hefð sem hann
hafi haft gaman af því að viðhalda.
Á tímum þar sem viðskipti virðast vera vís-
indagrein sem snýst fyrst og fremst um lestur
á mörkuðum og fjármögnun á hlutabréfavið-
skiptum má greinilega enn finna fólk sem gef-
ur sér tíma fyrir samfélagið sem það tilheyrir.
sigtryggur@dv.is
Magnús Kristinsson, útgerðarmaður í Vestmanna-
eyjum, hefur tekið á móti tveimur nýsmíðuðum skip-
um á þessu ári þrátt fyrir að blikur séu á lofti í sjáv-
arútvegi. Hann segir að aldrei megi missa sjónar á
þeirri ánægju og jákvæðni sem vel rekin fyrirtæki
geta gefið af sér. Fyrir tæpum tveimur árum fjárfesti
hann í Toyota á Íslandi og hefur haldið áfram að
fjárfesta í tengdum fyrirtækjum. Í viðtali við DV
rekur Magnús sögu fyrirtækja sinna og lýsir tæpi-
tungulaust skoðunum sínum á samgöngumálum og
fiskveiðistjórnun.
ALLT
SEM
ÉG GERI
GENGUR
UPP