Dagblaðið Vísir - DV - 17.08.2007, Blaðsíða 17

DV Helgarblað föstudagur 17. ágúst 2007 17
Við brýnum okkar raust
konu og Kjartans Eggertssonar, en þau stóðu að baki
útgáfunni. Flestir textarnir á plötunni eru upphaflega
eftir Suzanne Orstein frá Svíþjóð sem stödd er hér á
landi um þessar mundir. Í niðurlagi samtalsins segir
Steinunn frá því þegar hún stóð á sviði á Lækjartorgi
með hópi syngjandi Rauðsokka fyrir framan þrjátíu
þúsund konur og söng: „Áfram stelpur og við brýnum
okkar raust svo berist hún um heiminn!“
Allir hafa skoðun á hafinu
„Á skrifstofunni arðræninginn situr og hlær, því
línuritið sýnir meiri afköst í dag en í gær,“ söng Bubbi
Morthens í laginu Ísbjarnarblús og fjallaði þar um líf-
ið á verbúðinni sem honum hugnaðist lítið. Bubbi
hefur sungið mikið um pólitíkina sem tengist hafinu,
því seinna spurði Bubbi í samnefndu lagi: „Er nauð-
synlegt að skjóta þá?“ og átti þar við hvalveiðar Ís-
lendinga. Bubbi lagðist eindregið gegn hvalveiðum
í textanum og sagði lífið aðeins snúast um peninga.
Fleiri lög um erfiða og ósanngjarna lífsbaráttu íbúa í
sjávarþorpum á landsbyggðinni hafa fylgt í kjölfarið.
Í laginu Kyrrlátt kvöld við fjörðinn söng Bubbi texta
eftir Tolla bróður sinn um íbúana í þorpinu sem hafa
neyðst til þess að flytja suður „í kjölfar hins drottn-
andi herra“ sem flutti fiskvinnsluna suður til Reykja-
víkur með fylgjandi atvinnuleysi.
Árið 1991 skaut Helgi Björnsson föstum skotum að
Bubba í laginu Undir regnboganum eftir Magnús Þór
Sigmundsson og Sigurð Helgason. Lagið er sennilega
eina stuðningslag sem gefið hefur verið út um hval-
veiðar hér á landi. Í laginu söng Helgi um hina grænu
friðarspilla og að þjóð sem býr á norðurslóðum þurfi
að skjóta hvalina til að afla sér lífsviðurværis. Helgi
segist enn hafa fastmótaðar skoðanir á hvalveiðum.
„Það er ekkert að því að stunda takmarkaðar hval-
veiðar, það er svo mikill tvískinnungur í allri þessari
umræðu, Bandaríkjamenn eru ósáttir við hvalveiðar
Íslendinga en veiða svo sjálfir miklu meira af þeim en
við höfum nokkurn tíma gert. Auk þess er allt í lagi
að halda þeim aðeins í skefjum því þeir éta gríðarlega
mikið af fiski í hafinu,“ segir hann.
Fleiri hafa fjallað um sjávarútveginn, árið 2005 gaf
pönkhljómsveitin Rass út plötuna Andstaða. Sveitin
tók afgerandi afstöðu til kvótakerfisins og boðskapur-
inn var auðmeltanlegur: Burt með helvítis kvótann!
Álið er ekki málið
Stóriðju- og náttúruverndarumræðan hefur getið
af sér lög þar sem afstaða er tekin til málanna. Pönk-
ararnir í Rass létu sér til að mynda ekki nægja að fjalla
um kvótakerfið, þeir létu líka sína rödd heyrast í um-
hverfismálunum. Lagið Kárahnjúkar af Andstöðu frá
2005 er skýrt, skorinort og verður ekki misskilið.
Leiðtogi umhverfisverndarbyltingarinnar hér á
landi er þó óumdeilanlega Ómar Ragnarsson sem
hefur fjallað gífurlega mikið um mikilvægi umhverf-
isverndar. Á síðasta ári fékk hann Bubba til liðs við
sig og tóku þeir félagar meðal annars upp lagið Landi
og lýð til hagsældar, sem er ádeila á stóriðjustefnu
stjórnvalda.
Í upphafi síðasta árs hélt Hættu-hópurinn stór-
tónleika í Laugardalshöll þar sem landslið íslenskra
poppara kom fram til þess að vekja athygli á þeim
svæðum sem verða stóriðjustefnunni að bráð. Með-
al þeirra sem komu fram voru Björk og hljómsveit-
in Sigur Rós. Damon Albarn fyrrverandi forsprakki
Blur steig síðan á svið með hljómsveitinni Ghostigital
og lagði sitt á vogarskálarnar með laginu Aluminum
sem síðan þá hefur hljómað um allan heim.
Bæði Björk og Sigur Rós hafa lýst yfir andúð á
stóriðjustefnunni, þannig hélt Sigur Rós órafmagn-
aða tónleika við Snæfell á hálendi Íslands, þar sem
hópur mótmælenda hélt til síðasta sumar. Björk hef-
ur lýst því yfir í fjölmiðlum um allan heim að hálendi
Íslands sé leikvangur álbræðslufyrirtækja og eitt af
fáum ósnortnum hálendissvæðum sem eru eftir í
Evrópu sé í stórhættu.
Stefán Pálsson náttúruverndarsinni segir flóru
náttúruverndarlaga ennþá vera fremur þunna. „Um-
hverfisverndarsinna vantar alveg svona grípandi lag
á borð við Ísland úr Nató, eins og hernaðarandstæð-
ingar hafa,“ segir hann léttur í bragði.
Tónlistarmenn verða aðgerðasinnar
Tónlistarmönnum eru engar skorður settar um
hvað þeir mega fjalla og margir hafa gagnrýnt fleira
en stóriðju og sjávarútvegsstjórn í tónlist sinni. Þannig
deildi Bjartmar Guðlaugsson á neysluhyggju og kapp-
hlaupið við tímann sem einkennir nútímamanninn,
í laginu Súrmjólk í hádeginu. Lagið hefur öðlast sess
sem nokkurs konar baráttusöngur barna.
Snemma á áttunda áratugnum gerðu Fræbbblarnir
lagið Bjór, sem var baráttusöngur fyrir því að leyfa bjór
hér á landi. Á Volta, nýjustu plötu Bjarkar, syngur hún
baráttusönginn Declare Indipendence fyrir nágranna
okkar Grænlendinga og Færeyinga. Í textanum segir:
„Lýsið yfir sjálfstæði, látið þá ekki gera ykkur þetta,“ og
á hún þá við Dani.
Hip hop-tónlistarmaðurinn Móri sendi árið 2003 frá
sér lagið Grænir fingur þar sem hann hvatti stjórnvöld
til þess að lögleiða notkun kannabisefna. Skömmu síð-
ar voru fjölmennir baráttutónleikar vegna kannabis-
efna haldnir í Austurbæ.
Móri er ekki eini hip hop-tónlistarmaðurinn sem
hefur látið til sín taka í þjóðfélagsumræðunni. XXX
Rottweilerhundar með Erp Eyvindarson í fararbroddi
hafa skotið föstum skotum að stjórnmálamönnum,
meðal annars að Árna Johnsen. Árið 2001 komst Erp-
ur í kast við lögin fyrir að vera vitorðsmaður í árás á
bandaríska sendiráðið í Reykjavík þegar svokölluðum
mólotov-kokteil var kastað inn á lóð sendiráðsins.
Deilt um áhrifin
Það er ekki nóg að semja áróðurslög, það verður
einhver að hlusta og taka mark á þeim boðskap sem
tónlistarmennirnir reyna að koma á framfæri.
Gunnar Lárus Hjálmarson, betur þekktur sem Dr.
Gunni, telur að hér á landi hafi það lítið vægi að koma
boðskap áleiðis í gegnum tónlist. Hann telur að þeir
sem taki til sín slíkan boðskap séu þegar sömu skoð-
unar. „Þetta hefur held ég engin áhrif. Er ekki bara
verið að messa yfir hinum trúuðu? Fólk sem mætir
á tónleika til styrktar náttúruverndarsamtökum var
náttúruverndarsinnar áður en það mætti á tónleik-
ana,“ segir hann. „Kannabis er ennþá bannað og Árni
Johnsen er kominn aftur á þing.“
Stefán Pálsson er ekki sömu skoðunar, en seg-
ir það þó afar vandmeðfarið að gera góðan pólitísk-
an texta og komast upp með það, stjórnmálamenn-
irnir hafi sannað það sjálfir. Sumir textar eldast vel,
en aðrir hafa skemmri líftíma og þannig þyki mörg-
um lög sem samin voru á sjöunda áratugnum held-
ur hallærisleg nú um stundir. „Ég tel að þetta sé mjög
öflugt tæki, grípandi og einfalt dægurlag getur virkað
vel. Það verður þó að vera mjög vel gert. Annars get-
ur þetta snúist í höndunum á fólki. Það er fátt sem er
hallærislegra en illa saminn pólitískur texti.“
valgeir@dv.is
„Verstu lögin með pólitískum boðskap eru al-
veg án efa þegar stjórnmálamennirnir sjálfir
syngja þau. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir söng
Ó borg mín borg hér um árið og Framsóknar-
flokkurinn hefur farið í hljóðver einu sinni
eða tvisvar og það var svo slæmt að því má
líkja við dauðann sjálfan.“
BuBBi MorThens fáir hafa sagt
skoðanir sínar með jafn afgerandi
hætti í gegnum tónlist og Bubbi.
FlATeyri Lífið í sjávarpláss-
um er vinsælt yrkisefni Bubba
MóTMæli Kárahnjúkar og
stóriðjustefnan eru vinsælt
efni í lagasmíðar.