Fréttatíminn - 21.03.2014, Blaðsíða 26

Björn Steinbekk var ungur
beittur ofbeldi af sambýlis-
manni móður sinnar. Hann
segir andlega ofbeldið verst
og enn í dag finni hann
hvernig það hefur áhrif á líf
hans. Björn hætti að drekka
fyrir fjórtán árum, hefur síðan
unnið markvisst að því að
verða betri maður og þeirri
vinnu er hvergi lokið. Hann
skrifaði pistil um ofbeldið
á Facebook og finnst það
hjálpa sér að tala opinskátt
um reynslu sína. Hann hefur
einnig fyrirgefið ofbeldis-
manninum og er það liður í
hans eigin bata.
É
g tek ekki þátt í neinu
tilfinningaklámi. Ég
er ekki að biðja um
vorkunn. Það þarf eng-
inn að vorkenna mér,“
segir Björn Steinbekk, tónleika-
haldari, þegar við setjumst niður
til að ræða ofbeldið sem hann var
beittur í æsku og hvernig hann
hefur unnið úr því. Björn skrifaði
pistil á Facebook í vikunni þar
sem hann greindi í fyrsta skipti
opinskátt frá ofbeldinu en áður
vissu aðeins nánir vinir hans af
því. Pistillinn vakti gríðarlega
athygli, rataði á vefsíður fjölmiðla
og kom það Birni nokkuð á óvart
þegar margir bentu honum á að
fáir karlmenn hefðu áður stigið
fram með slíka reynslu. „Ég hafði
ekki hugsað út í það. Ég skil ekki
af hverju karlmenn ættu síður að
tala um svona reynslu. Mér finnst
það ekki gera mig veikari að segja
frá þessu heldur þvert á móti. Mér
finnst ég sterkari fyrir vikið.“
Björn er giftur þriggja barna
faðir og starfar sem framkvæmda-
stjóri tónlistarhátíðarinnar Sónar
Reykjavík. Fyrir fjórtán árum fór
hann í meðferð og hætti að drekka,
hann taldi sig hafa unnið sig frá
erfiðri reynslu í æsku en komst
að því að hún hefur enn áhrif á líf
sitt. „Fyrir um ári varð ég mjög
þunglyndur, ég hafði verið undir
miklu álagi og bara missti tökin.
Ég hafði verið vanur að vakna
snemma á morgnana og koma
börnunum í skólann en þarna bara
nennti ég ekki fram úr rúminu.
Ég fylltist svakalegri vanlíðan, fór
að fara meira á AA-fundi en það
var ekki nóg. Ég fór á endanum til
sálfræðings sem las mig alveg og
sagði mér að ofbeldið sem ég var
beittur í æsku væri enn að hafa
áhrif á líf mitt, þrátt fyrir að ég
hafi haldið að ég væri búinn að af-
greiða það. Ég fór þá aftur í algjöra
endurskoðun og fór yfir hvernig
ég hef hagað mér. Ég hef aldrei
beitt fólk líkamlegu ofbeldi en ég
hef sannarlega beitt fólk andlegu
ofbeldi, bæði áður og eftir að ég
hætti að drekka. Ég hef ekki alltaf
viljað vera sá maður sem ég er en
allt snýst þetta um að komast til
botns í því hvernig ég get lifað í
sátt og samlyndi við sjálfan mig
og annað fólk. Ég bara upplifi svo
sterkt hvað þessi lífsreynsla hefur
stjórnað miklu í mínu lífi.“
Hótaði að drepa mig
Björn ólst upp á Eskifirði, foreldrar
hans skildu þegar hann var um
7 ára og þremur árum síðar flutti
hann ásamt móður sinni og systur
til Reykjavíkur. Þau flutti í þriggja
herbergja íbúð og móðir hans vann
myrkranna á milli til að fjölskyldan
hefði í sig og á. „Hann flytur inn
Fyrirgefur ofbeldismanninum
Ég er ekki reiður
og ég væri á mjög
slæmum stað í líf-
inu ef ég væri það.
á heimilið þegar ég var 11 eða 12
ára,“ segir Björn um manninn
sem beitt hann ofbeldi. „Hann á
við líkamleg veikindi að stríða og
var alltaf heima. Þetta varð strax
mjög erfitt og fjölskylduaðstæður
ekki eðlilegar. Það var aldrei nein
hamingja á þessu heimili.“ Björn
segir að maðurinn hafi fljótt byrjað
að stríða sér og niðurlægja og að
því kemur að þeim lendir alvar-
lega saman. „Ég sló til hans og
sparkaði, og eftir það talaði hann
aldrei við mig. Hann talaði ekki við
mig í mörg ár. Við vorum saman í
80 fermetra íbúð og hann yrti ekki
á mig nema til að hóta mér eða
segjast ætla að drepa mig, og þá
öskraði hann á mig. Það var aldrei
þannig að hann bæði mig að rétta
sér saltið eða smjörið. Það voru
engin samskipti.“
Það kom ekki til þess að Björn
leitaði læknis vegna ofbeldisins
þó hann hefði tvisvar verið mjög
marinn á hálsi eftir að maðurinn
reyndi að kyrkja hann. „Í raun-
inni var líkamlega ofbeldið ekki
það versta. Skítt með það . Auð-
vitað vill maður ekki láta beita sig
ofbeldi en andlega ofbeldið var það
versta. Þar sem íbúðin var bara
þriggja herbergja var systir mín í
einu herbergi, hann og móðir mín
í öðru og ég var á Ikea svefnsófa í
holinu. Ef einhver var á ferli eftir
að fólk var gengið til náða þurfti
alltaf að ganga framhjá mér. Hann
studdist um tíma við hækjur og
þegar ég var nýsofnaður labbaði
hann framhjá, lamdi hækjunum
í sófann og sagði „Ég drep þig í
nótt“ eða „Þú vaknar ekki í fyrra-
málið.“ Skítt með það þegar hann
lagði hníf að mér og reyndi að
kyrkja mig. Ég komst undan því.
Andlega ofbeldið var svakalegt,
það var stöðug ógn og ég var alltaf
skíthræddur. Mamma var oft að
vinna lengi og til að ég þyrfti ekki
að vera einn með honum í íbúðinni
fór ég oft niður í geymslu í kjallar-
anum og bara var þar. Við vorum
samt oft tveir einir saman, hann
í eldhúsinu og ég í stofunni. En
ef ég bað hann að færa sig frá í ís-
skápnum til að ég gæti náð í mjólk
þá færði hann sig ekki og lét eins
og hann heyrði ekki í mér.“
26 fréttir Helgin 21.-23. mars 2014