Fréttatíminn - 23.05.2014, Blaðsíða 83

Helgin 23.-25. maí 2014 viðhald húsa 7
Meistarar í Samtökum iðnaðarins eru með Ábyrgðasjóð sem tryggir þér
vel unnið verk.
Hver ábyrgist þinn meistara?
Það er trygging fyrir gæðum og réttum vinnubrögðum að skipta við meistara og fagmenn sem hafa
tilskilin réttindi. Innan raða Samtaka iðnaðarins er starfandi Meistaradeild sem hefur á að skipa löggiltum
fagmönnum til hvers kyns framkvæmda.
Kynntu þér málið á www.si.is
ert þú með skriflegan samning og tryggingu um fagleg vinnubrögð frá þínum meistara?
Félag blikksmiðjueigenda
www.blikksmidjur.is
Félag skrúðgarðyrkjumeistara
www.meistari.is
málarameistarafélagið
www.malarar.is
meistarafélag byggingarmanna á norðurlandi
www.mbn.is
Félag dúklagninga- og veggfóðrarameistara
www.dukur.is
meistarafélag suðurlands
www.mfs.is
meistarafélag iðnaðarmanna í Hafnarfirði
www.si.is/mih
meistarafélag húsasmiða
www.mfh.is
sart - samtök rafverktaka
www.sart.is
múrarameistarafélag reykjavíkur
www.murarameistarar.is
meistarafélag byggingarmanna suðurnesjum
www.mb.is
Hollráð til hús eigenda
við fúskara og aðila sem ekki hafa
fullnægjandi fagréttindi. Að velja
verktaka er ekki auðvelt verk. Alls
ekki er víst að sá sem býður lægst
sé með hagstæðasta tilboðið þegar
upp er staðið. Líta þarf til fleiri
atriða svo sem hvort verktaki hafi
fullnægjandi fagréttindi, hvort af
honum fari gott orðspor. Er hann
vandaður og traustur? Má treysta
því að hann hafi fjárhagslegt bol-
magn til að ljúka verkinu? Er hann
engilbjartur í hvívetna eða með
vafasama og flekkótta fortíð í fjár-
málum og skuldahala
Afla þarf upplýsinga um þessi
atriði og vega og meta heildstætt
en ekki bara einblína á tilboðs-
fjárhæðina. Það er hægurinn fyrir
ábyrgðarlausa fúskara að bjóða
lágt og lofa miklu. Það er létt að
lofa ef vilji og geta til efnda er ekki
að flækjast fyrir mönnum. Um það
vitna sorglega mörg dæmi. Vítin
eru til að varast í þessu efni sem
öðrum. Reyndir, færir og ábyrgir,
ráðgjafar eru helsta trygging,
skjöldur og slysavörn verkaupa
gagnvart vafasömum verktökum.
Þeir þekkja gjörla til fyrirtækja
og manna í bransanum og verka
þeirra og þá reynslu og það orð-
spor sem af þeim fer. Góður ráð-
gjafi er þannig gulls ígildi, ekki
síður en góður verktaki
Seint verður fullbrýnt mikilvægi
þess að gera skriflegan samning
við verktaka hvort sem er um lítil
eða stór verk að ræða. Allt of títt er
að enginn skriflegur samningur
er gerður eða að ekki sé vandað
til samningsgerðar. Skapar það
hættu á ágreiningi og deilum
sem hefði mátt fyrirbyggja með
skýrum samningsákvæðum.
Mikilvægt er að í verksamningi
séu skýr ákvæði um verklaun
og greiðslu þeirra, verktímann
og framvindu verksins og hvaða
verkþætti sé um að ræða. Óljós
verksamningur býður heim hættu
á ágreiningi og að verktaki áskilji
sér hærri greiðslur en upphaflega
var samið um þar eð hann hafi
unnið fleiri verkþætti en til stóð.
Getur verkkaupi stundum lent í
erfiðri stöðu eða klemmu í slíkum
tilvikum.
Ákvæði laga um þjónustukaup,
sem gilda í samskiptum eigenda
íbúðarhúsnæðis og verktaka geta
þá komið til skoðunar. Þar er svo
mælt fyrir að verktaki eigi ekki að
vinna önnur verk en samningur
kveður á um. Ef í ljós kemur þegar
verk er unnið að eðlilegt sé að
vinna önnur verk til viðbótar þeim
sem samið var um ber verktaka
að tilkynna fasteignareiganda
þar um og óska eftir fyrirmælum
hans. Geri hann það ekki getur
hann ekki áskilið sér rétt til auka-
greiðslna vegna þeirra verkþátta.
Hafi verið samið um fast verð í verk-
samningi getur verktaki almennt ekki
við uppgjör krafist hærri fjárhæða en
upphaflega var samið, nema hann hafi
unnið fleiri verkliði en verksamningur
hljóðaði um með samþykki viðsemjanda
síns, enda verða verktakar eins og aðrir
að standa og falla með því verði sem
þeir bjóða í samningum.
Í þessum geira eða bransa eru því
miður margir svartir sauðir sem oft
hafa enga eða takmarkaða fagþekk-
ingu á viðgerðum. Þessir aðilar bjóða
gjarnan töfralausnir, bæði í efnum og
aðferðum. Húseigendur þurfa að varast
þessa aðila. Yfirleitt stenst fátt og eng-
inn verksamningur gerður og jafnvel
um vinnu að ræða án reiknings, sem er
ekki eingöngu ólöglegt heldur stórvara-
samt. Án fullgilds reiknings hefur hús-
eigandi ekkert í höndunum sem sannar
hvað var gert eða að viðeigandi verktaki
hafi yfirleitt komið nálægt verki og
húsinu.
Svart er svart. Því miður eru töluverð
brögð að reikningslausum viðskiptum
og virðast sumir húseigendur telja sig
spara á því. Rétt er að ítreka að yfirleitt
ofmetur verkkaupi hag sinn í þeim við-
skiptum. Verkkaupi stendur eftir án
nokkurs eða veikburða réttar gagnvart
verktaka og ábyrgð á verki er engin.
Einnig er mikilvægt að benda á að virð-
isaukaskattur fæst aðeins endurgreidd-
ur af vinnu við nýsmíði, endurbætur og
viðgerðir á húsnæði, ef reikningar frá
verktaka eru fullgildir.
Sigurður Helgi Guðjónsson
formaður Húseigendafélagsins
1. Fáið hæfan og hlutlausan
ráðgjafa, sérfræðing, til að
meta ástand eignarinnar og
viðgerðaþörf.
2. Við minni verk er hægt
að óska eftir tilboðum,
byggðum á magntölum og
verklýsingu. Við stærri verk
fer yfirleitt fram útboð.
3. Meta þarf tilboð í sam-
hengi við útboðsgögnin,
heildarverð, einingaverð,
uppsetningu tilboðsins og
verktíma.
4. Þegar ákveðið hefur verið
hvaða tilboði skal taka, er
gengið til samninga við
viðkomandi verktaka. Seint
verður fullbrýnt mikilvægi
þess að gera skriflegan
samning við verktaka hvort
sem er um lítil eða stór verk
að ræða.
5. Eftirlit með framkvæmd
þarf að vera í vel skilgreint
og föstum farvegi og oftast
er ráðinn til þess hæfur og
óháður aðili.
6. Lokauppgjör fer fram
eftir að verki telst lokið.
Mikilvægt er að taka út
framkvæmdina og frágang
á verkinu áður en loka-
greiðsla fer fram.
Heilræði