Sveitarstjórnarmál - 01.12.1999, Qupperneq 32

BARNAVERND
herbergi ef vill. Unnt er að beina
spurningum til barns fyrir milli-
göngu dómara með sérstökum bún-
aði sem tengdur er í hlustir viðmæl-
enda barnsins. Með þessari fram-
kvæmd er unnt að tryggja jafnræðis-
reglu réttarfarslaga þannig að hags-
muna barnsins sé jafnframt gætt.
Viðtalið er tekið upp á myndband
og það má síðan til dæmis nota við
aðalmeðferð máls fyrir rétti.
Sýnt hefúr verið fram á að fram-
burður barns hefur gjarna úrslita-
þýðingu um hvort mál upplýsist eða
ekki. Læknisfræðileg sönnunargögn
er aðeins að fínna í vel innan við
10% mála og vitnum er sjaldnast til
að dreifa. Þess vegna verður að
vanda vel til framkvæmdar rann-
sóknarviðtals, ekki sé spurt leiðandi
spurninga og að sá sem spyr hafi
þekkingu á hugtakanotkun barns,
tjáningarhæfni og minnisþroska. Þá
skiptir miklu máli að umhverfi
bams sé til þess fallið að því líði
vel. Rannsóknir hafa leitt í ljós að sé
bam kvíðið kemur það niður á getu
þess til að tjá sig um atvik sem geta
skipt sköpum í meðferð máls.
Barnahúsið veitir börnum sem
hafa þolað kynferðisofbeldi sér-
hæfða meðferð. Hún hefst þegar
rannsókn máls er afstaðin og að lok-
inni greiningu barnsins. Sú vinnu-
regla er viðhöfð að sá sérfræðingur
sem annast rannsóknarviðtalið ber
ekki ábyrgð á meðferð barnsins.
Ymist koma börnin í Barnahúsið
eða sérffæðingamir fara út á land og
veita bami meðferð þar þegar það á
við. Segja má að með tilkomu
Bamahúss hafi bamavemdamefnd-
um verið gert auðveldara að full-
nægja lagaskyldu sinni um að veita
Rannsóknarviðtal. Það fer fram í sérhönnuðu herbergi.
í þessu herbergi Barnahússins er fylgst með rannsóknarviðtali á sjónvarpsskjá sem er
fyrir miðri mynd. Á myndinni eru Ragna Guðbrandsdóttir félagsráðgjafi, Vigdís Erlends-
dóttir, sálfræðingur og forstöðumaður Barnahúss, og Guðjón Bjarnason, sérfræðingur
á Barnaverndarstofu.
ið hefúr verið upp sérstakri aðstöðu
til læknisskoðunar. Keyptur var
fullkominn búnaður erlendis frá,
svonefnt „colposcope“ til að fram-
kvæma slíkar skoðanir, sem þau Jón
R. Kristinsson bamalæknir og Þóra
Fischer kvensjúkdómalæknir annast
en þau hafa hátt í tveggja áratuga
reynslu af rannsóknum á börnum
sem sætt hafa kynferðisofbeldi.
Segja má að rannsóknarviðtalið
við bamið sé undirstaða málsmeð-
ferðar. Það sameinar lögbundið
hlutverk réttarvörslukerfisins um
skýrslutöku af barni ásamt því að
vera nauðsynlegt upplýsingaviðtal
fyrir bamavemdamefndir, meðferð-
araðila og lækna svo þessir aðilar
geti rækt hlutverk sín.
Rannsóknarviðtalið er fram-
kvæmt af sérfræðingum Bamahúss
undir stjóm dómara, en fram til 1.
maí sl. var lögreglan ábyrg fyrir
þeirri framkvæmd. Það fer fram í
sérstöku herbergi en viðtalinu er
sjónvarpað beint í annað herbergi
þar sem dómari, réttargæslumaður
bams, verjandi sakbomings, starfs-
maður barnaverndarnefndar, lög-
regla og fúlltrúi saksóknara eru við-
stödd.
Sakbomingur getur sjálfúr fengið
að fylgjast með viðtalinu, í öðru
286